Kemâl Ümmî Dîvânı işlevsel sözlüğünden hareketle kemâl ümmî, Şemseddin-i Sivâsî ve Niyâzî-i Mısrî divanlarındaki tasavvufî kavramlar/terimler
With reference to Kemal Ummi Diwani's functional dictionary sufi concepts/terms in the diwans of Kemal Ummi, Şemseddin-i Sivasi and Niyazi-i Misri
- Tez No: 751988
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 903
Özet
Tasavvuf, kültürün her alanında etkili olduğu edebiyatta da kendini göstermiştir. Tasavvufun edebiyata tesiri daha ziyade tasavvufî kavramların ve terimlerin metinlerde sıklıkla yer alması ve oluşturduğu farklı anlam katmanları yoluyla olmuştur. Bu minvalde Kemâl Ümmî, Şemseddîn-i Sivâsî ve Niyâzî-i Mısrî divanları da tasavvufî kavram ve terimler bakımından oldukça zengin veriler sunmaktadır. Tezimizde 15. yüzyıl Tekke şairi Kemâl Ümmî Dîvânı'nın çalışmamız kapsamında oluşturulan ve dinî-tasavvufî madde başlarını içeren işlevsel sözlüğünden hareketle Kemâl Ümmî, Şemseddîn-i Sivâsî ve Niyâzî-i Mısrî divanlarındaki tasavvufî kavramlar/terimler, anlam katmanları ve bunlarla meydana getirilen unsurlar üzerinde durulmuştur. Burada tasavvufî kavramlarla/terimlerle oluşturulan deyimler, kavramlar/terimler arası zıtlıklar, eş/yakın anlamlı kullanımlar, kavramların/terimlerin Türkçeleştirilmesi, kavramlarla/terimlerle oluşturulan mekân tanımlamaları, kişi-zümre ifadeleri ve benzetmeler/hayaller ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Sufism has also manifested itself in literature, where it is influential in every aspect of culture. The influence of Sufism on literature has been mostly through the presence of Sufi concepts and terms in the texts and the different layers of meaning they create. In this respect, the diwans of Kemal Ummi, Semseddin-i Sivasi and Niyazi-i Mısri also provide very rich data in terms of mystical concepts and terms. In our thesis, based on the functional dictionary of the 15th century Tekke poet Kemal Ummi's Diwan, which was created within the scope of our study and includes the religious-mystical items, the mystical concepts/terms in the diwans of Kemal Ummi, Semseddin-i Sivasi and Niyazi-i Mısri, the layers of meaning created with them. Here, idioms created with mystical concepts/terms, contrasts between concepts/terms, synonyms/similar usages, Turkishization of concepts/terms, definitions of spaces created with concepts/terms, expressions of person-group and metaphors are discussed.
Benzer Tezler
- Kemâl-i Ümmî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A functional dictionary of the sufi terminology in the Divan of Kemâl-i Ümmî
GÖRKEM SÜRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Cemâlî-i Uşşâkî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A functional dictionary of the sufi terminology in the Divan of Cemâlî-i Uşşâkî
ARZU GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Hasan Sezâyî-i Gülşenî Dîvânı'nda tasavvuf terminolojisinin işlevsel sözlüğü
A concept dictionary of the sufi terminology in the Diwan of Hasan Sezâyî-i Gülşenî
IŞIL ŞİMŞEK ÖRNEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Kemal Ümmi Divanı
Başlık çevirisi yok
HAYATİ YAVUZER
Doktora
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL
- Kemal Ümmi Divanı: (Metin ve indeks)
Başlık çevirisi yok
DURSUN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER AKKUŞ