Üniversitede öğrenim gören bireylerin kendini sabotaj eğilimlerinin incelenmesi: Duygusal zekâ ve öz kontrolün yordayıcı rolü
An investigation of the self-handicapping tendencies of university students: The predictive role of emotional intelligence and self-control
- Tez No: 753135
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ALTUN KOBUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Kendini sabotaj bireylerin başarısızlığı açıklamak için performans öncesinde engeller üretmesidir. Kendini sabotaj davranışıyla birey başarısızlığı bu engellere yükleyip dışsallaştıracak, başarılı olduğunda ise engellere rağmen başarılı olduğunu öne sürerek hem başarısını pekiştirecek hem de içselleştirecektir. Bu araştırmada üniversitede öğrenim gören bireylerin kendini sabotaj eğilimlerinin açıklanmasında duygusal zekâ ve öz kontrolün rolü incelenmiştir. Araştırmaya Türkiye'deki üniversitelerin lisans ve lisansüstü programlarında öğrenim gören 472 öğrenci katılmıştır. Araştırma grubunun 359'u (%76,1) kadın, 113'ü (%23,9) erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin 412'si (%87,3) lisans, 60'ı (%12,7) lisansüstü programlarda öğrenim görmektedir. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Kendini Sabotaj Ölçeği, Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu ve Kısa Öz Kontrol Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 25 programında analiz edilmiştir. Kendini sabotajın açıklanması için oluşturulan modelde duygusal zekâ ve öz kontrolün açıkladığı varyans %51 olarak bulunmuştur. Modelde duygusal zekâ ve öz kontrol değişkeninin alt boyutları olan öz disiplin ve dürtüsellik faktörlerinin anlamlı yordayıcılar olduğu görülmüştür. Araştırmada kendini sabotajın cinsiyete göre anlamlı fark göstermediği tespit edilmiştir. Lisans öğrencilerindeki kendini sabotaj eğiliminin lisansüstü öğrencilerine göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Kendini sabotaj eğiliminin internette 5 saat ve üzeri vakit geçirenlerde ve interneti en sık“sosyal medya”ve“oyun”için kullananlarda daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre kendini sabotaj ile akademik not ortalaması arasında negatif bir ilişki olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Self-handicapping occurs when individuals create obstacles before a performance to find excuses for their failures. In this way, they externalize the situation by using obstacles as an excuse for their failure, and when they succeed, they claim that they have succeeded despite the obstacles, and both reinforce their success and internalize the situation. This research aims to examine the role of emotional intelligence and self-control in the self-handicapping tendencies of university students. 472 undergraduate and graduate students studying in various universities in Turkey participated in the study. 359 (76.1%) were female, and 113 (23.9%) were male. 412 (87.3%) were undergraduate students, and 60 (12.7%) were graduate students. A Personal Information Form, the Self-handicapping Scale, the Emotional Intelligence Questionnaire Short Form, and the Brief Self-Control Scale were used to collect data. According to the results, the variance explaining emotional intelligence and self-control in the model created to explain self-handicapping in university students was found to be 51%. Self-discipline and impulsivity factors, the sub-dimensions of emotional intelligence and self-control variables in the model, were found to be significant predictors. Self-handicapping did not show significant difference according to gender. However, the self-handicapping tendency in undergraduate students was significantly higher than that in graduate students. The self-handicapping score of those with 5-hour- or more daily internet usage was significantly higher than those spending less time on the Internet. Students with high self-handicapping scores mostly used the internet for social media and games. A negative relationship was found between self-handicapping and academic grade point.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin kendini sabotaj düzeyleri ile spor ve farklı değişkenler arasındaki ilişkinin araştırılması
University student's investigate the relationship between different variables and self sabotage levels of sport
BİLAL ÇİNGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAŞAR ÇORUH
- Başarı hedef yönelimi, benlik saygısı ve akademik başarının kendini engellemeyi yordamadaki rolü
The role of achievement goal orientation, self esteem and academic achievement in prediction of self handicapping
NAZİFE ÜZBE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BACANLI
- Üniversite öğrencilerinde kendini sabotajın bilişsel esneklik, duygu düzenleme ve benlik saygısı ile ilişkisi
The relationship of self-sabotage with cognitive flexibility, emotion regulation and self-esteem in university students
ASLI NURHAN SEÇİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER KOÇTÜRK
- Psikolojik iyi oluşun belirsizliğe tahammülsüzlük, kendini sabotaj ve psikolojik esneklik açısından incelenmesi
Examining psychological well-being in terms of intolerance to uncertainty, self-handicapping and psychological flexibility
GÖKÇEN DALKILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKAY DEMİR
- Üniversitelerdeki akademik personelin mesleki yabancılaşma düzeylerinin çok boyutlu incelenmesi- İstanbul ili örneği
The multi-dimensional examination of the level of professional alienation of the university academic staff (İstanbul province- case study)
BAŞAK HALAÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DR. MUSTAFA OTRAR