Küresel bulanık çok kriterli karar verme yaklaşımı ile mobil atık getirme merkezi için CBS tabanlı yer seçimi
GIS-based site selection for mobile household waste recycling center using spherical fuzzy multi criteria decision making approach
- Tez No: 755203
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ÇALIŞ BOYACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Akıllı Mühendislik Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Ülkelerin gelişmişlik düzeyinin artmasıyla beraber ortaya çıkan atık miktarı artmakta ve bunun sonucunda atıklar ile başa çıkmak zorlaşmaktadır. Atıkların oluşturabileceği çeşitli zararlara maruz kalınmadan toplanması, geri dönüşümü/geri kazanımı ve bertaraf edilmesi için etkili bir belediye katı atık yönetimine ihtiyaç duyulmaktadır. Atıkların türlerine göre ayrıştırılarak toplandığı mobil atık getirme merkezlerinin konumu, toplanılan atık miktarını da etkilemektedir. Bu çalışmada, son yıllarda hızlı nüfus artışı ve kentleşmenin etkisiyle evsel katı atık sorunlarının arttığı Samsun iline bağlı Atakum ilçesinde mobil atık getirme merkezleri için uygun yerlerin seçimi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öncelikle uzman ekip oluşturularak yer seçiminde etkili olan kriterler belirlenmiş ve Küresel Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (SF-AHP) yöntemi ile kriter ağırlıkları elde edilmiştir. Ardından Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımı ile veri setleri oluşturulmuş ve kriterler için haritalar elde edilmiştir. Haritaların üretilmesi aşamasında iki tür mekânsal analiz kullanılmıştır. Bunlar; popülasyon dağılımını değerlendirmek üzere yoğunluk analizi ve noktalar arası mesafelerin hesaplanması amacıyla Öklid mesafe analizidir. Kriter ağırlıkları dikkate alınarak, analizler sonucunda üretilen haritalardan ağırlıklandırılmış harita elde edilmiştir. Elde edilen harita üzerinden alternatif lokasyonlar önerilmiştir. Önerilen alternatif noktalar TOPSIS, MAIRCA ve CoCoSo yöntemleri ile sıralanmış ve ardından Borda Sayım metodu kullanılarak bütünleşik bir sıralamaya ulaşılmıştır. Bütünleşik sıralamanın hangi yönteme daha yakın bir sonuç verdiğini değerlendirmek amacıyla Spearman Sıralama Korelasyon Katsayısı (SSKK) yönteminden faydalanılmıştır. Son olarak, duyarlılık analizi ile nihai kararın esnekliği analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The amount of waste generated increases depending on the development level of the countries and as a result, it becomes difficult to deal with waste. Effective municipal solid waste management is needed for the collection, recycling/recovery, and disposal of waste without being exposed to various damages. The location of the mobile household waste recycling centers, where the waste is separated and collected according to its types, also affects the amount of waste collected. In this study, it was aimed to choose suitable locations for mobile household waste recycling centers in the Atakum district of Samsun, where household solid waste problems have increased due to rapid population growth and urbanization in recent years. In this direction, first, an expert team was formed and the criteria affecting the site selection process were determined, and the criteria weights were obtained by the Spherical Fuzzy Analytic Hierarchy Process (SF-AHP) method. Then, with the help of Geographic Information Systems (GIS), data sets were created and maps were obtained for the criteria. Two types of spatial analysis were used in the production of maps. These are density analysis to evaluate population distribution and Euclidean distance analysis to calculate distances between points. Considering the criteria weights, a weighted map was obtained from the maps produced as a result of the analyses. Alternative locations were suggested using the weighted map. Suggested alternative locations were ranked by TOPSIS, MAIRCA, and CoCoSo methods, and then an integrated ranking was obtained using the Board Count method. The Spearman's Rank Correlation Coefficient (SRCC) method was used to evaluate which method gives a closer result to the integrated ranking. Finally, the flexibility of the final decision was analyzed by sensitivity analysis.
Benzer Tezler
- Kan tedarik zinciri ağ tasarımı ve süreç yönetiminde çok aşamalı stokastik programlama modelleri ve çözüm yaklaşımı
Multi-stage stochastic programming models and solution approach for blood supply chain network design and management
GÜL İMAMOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. Y. İLKER TOPÇU
PROF. DR. NEZİR AYDIN
- Yalın tedarik zinciri kapsamında sanayi 4.0 için sektörel önceliklendirmenin bulanık çok kriterli karar verme yaklaşımıyla analizi
Sectoral prioritization analysis of industry 4.0 in the lean supply chain by using a fuzzy multi criteria decision making approach
NURŞAH ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN KAYA
- Küresel bulanık ortamda çok kriterli karar verme yöntemleri ile demir çelik sektöründe tedarikçi seçimi
Supplier selection in the iron and steel industry with multi-criteria decision making methods in a spherical fuzzy environment
ZEYNEP SİMGE BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Ticaret ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERK AYVAZ
DOÇ. DR. MUHAMMET CEYLAN
- Investigation of managed aquifer recharge site suitability through multi-tiered decision making approach
Yönetilen akıfer besleme sahası uygunluğunun çok kriterli karar verme yaklaşımı ile incelenmesi
RACHID MOHAMED MOUHOUMED
Doktora
İngilizce
2023
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGER
- Extensions of Z-fuzzy numbers and novel multi criteria decision making models
Z-bulanık sayıların uzantıları ve yeni çok kriterli karar verme modelleri
NURDAN TÜYSÜZ
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KAHRAMAN