Konut alanlarında sürdürülebilir iyileştirme yaklaşımları
Sustainable retrofitting approaches in the housing areas
- Tez No: 755792
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM POLATOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, mimari iyileştirme, ekolojik iyileştirme, sismik iyileştirme, aşamalı konut yerleşmesi
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Yenilenme gereksinimi olan mevcut konut stokunun tamamının yıkılarak yeniden yapılması sürdürülebilir değildir. Bu çalışmanın amacı, öncelikle planla gelişmiş/nitelikli konut alanlarında çevreyi ve insanı koruma esaslı, sürdürülebilir iyileştirme yaklaşımlarını irdeleyerek, bunların İstanbul konut alanlarında uygulanabilirliğini değerlendirmektir. Kentsel ölçekte konut alanları bütüncül olarak ele alınmış olmakla birlikte, konunun sınırlanması bakımından yasal ve nitelikli alanlar çalışmanın odak konusunu oluşturmaktadır. Sürdürülebilirliğin çevresel, sosyal ve ekonomik boyutlarından yola çıkarak, kentsel konut alanlarını farklı ölçek ve tipolojiler üzerinden ele alan bir yaklaşım geliştirilmiştir. Literatür araştırması bulgularının kavramsal olarak değerlendirilmesi ile, konut alanı/yapısı analiz ölçütleri (plan uyumu, yapısal özellikler, üretim biçimi, mülkiyet, kentsel çevre-ekoloji, ekonomik-sosyal-kültürel) ve iyileştirme yaklaşımı boyutları/bileşenleri (plan-tasarım-ölçek, uygulama-paydaşlar, kullanıcı katılımı, yönetim, finansal kaynak, yasal altyapı) belirlenerek, nitelikli alanlarda koruyarak iyileştirme mimari-ekolojik-sismik boyutlarıyla bütünleşik olarak önerilmektedir. Korunamayacak kadar niteliksiz alanlar için, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliği önceleyen aşamalı konut yerleşmesi yaklaşımına yer verilmiştir. Bu kavramsal çerçeve, İstanbul'un planlama esaslı konut alanı tipolojilerine uygulanarak, kentsel ölçekte sürdürülebilir iyileştirme için bir çerçeve modele ulaşmak üzere değerlendirilmiştir. Literatür bulguları ile geliştirilmiş olan modelin alandaki gerçeklik bağının kurulması amacıyla, İstanbul'un iki farklı nitelikli konut alanında örnekleme şeklinde alan çalışması yöntemi kullanılmıştır. Beyoğlu'nda tarihi ve tescilli bir apartman yapısında koruma mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilen iyileştirmeler, modeldeki ölçüt ve bileşenler üzerinden değerlendirilerek, modelin genel olarak nitelikli konut yapıları için korumayı önceleyen ve olanaklı kılan bir yaklaşım çerçevesi oluşturma potansiyeli örneklenmiştir. Kadıköy Fenerbahçe'de, bir apartman grubu ada ölçeğinde ele alınarak, gözlem, arşiv taraması, ve görüşme teknikleri ile ulaşılan veriler, modeldeki ölçüt ve bileşenler üzerinden analiz edilmiştir. Alanda yıkılarak yenilenmiş olan apartmanların oluşturduğu yeni koşullar ile ada ölçeğinde varsayımsal olarak önerilen bütünleşik iyileştirme yaklaşımı arasında karşılaştırma yöntemiyle, sürdürülebilirlik bakımından sonuçlara ulaşılmıştır. Planlı/nitelikli konut alanlarında koruyarak iyileştirmeyi önceleyen bir yaklaşımın, mimari/mekansal kalitenin iyileştirilmesiyle birlikte, sadece“deprem odaklı”değil, ekolojik boyutun da eklenmesiyle“afet odaklı”ele alarak, sürdürülebilir kentsel, çevresel ve toplumsal yaşamı destekleyeceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
It is not sustainable to demolish and rebuild all of the existing housing stock, which is in need of renewal. The aim of this study is to examine the sustainable retrofitting approaches based on environmental and human protection primarily in planned/qualified housing areas and to evaluate their applicability in Istanbul housing areas. Although residential areas at the urban scale are considered holistically, legal and qualified areas are the focus of the study in terms of limitation of the subject. Starting from the environmental, social and economic dimensions of sustainability, an approach has been developed that deals with urban housing areas through different scales and typologies. With the conceptual evaluation of the literature research findings, the analysis criteria of the housing area/building (plan harmony, building features, mode of production, property, urban environment-ecology, economic-social-cultural) and retrofitting approach dimensions/components (plan-design-scale, application, stakeholders, user participation, management, financial resources, legal infrastructure) are determined and retrofitting in qualified areas is proposed integrated with the architectural-ecological-seismic dimensions. For areas that are too unqualified to be protected, the incremental housing approach, which prioritizes economic and social sustainability, is included. This conceptual framework has been evaluated to reach a sustainable retrofitting frame model at the urban scale, by applying it on the planning-based residential area typologies of Istanbul. In order to establish the reality link of the model developed with the literature findings, the case study method as exemplifying was carried out in two different qualified housing areas of Istanbul. In Beyoğlu, by the evaluation of improvements realized in a historical and registered apartment building in accordance with the conservation legislation, structural analyzes and reports, architectural projects, expert interviews, user interviews and participation on the basis of the criteria and components in the model, the potential to create an approach framework of the model that prioritizes and enables retrofitting for qualified residential buildings, is exemplified. In Kadıköy Fenerbahce, an apartment group was handled on a block scale, and information gathering work was carried out in the area by observation, archive scanning and interviews. The data obtained were analyzed over the criteria and components in the model, and the results in terms of sustainability were determined by making a comparison between the new conditions created by the apartments that were demolished and rebuild and the hypothetical application of the integrated retrofitting approach proposed in the area. The results obtained in the study show that an approach that prioritizes conservation and retrofitting in planned/qualified housing areas will support sustainable urban, environmental and social life by not only handling“earthquake focused”but also“disaster focused”with the addition of ecological dimension, together with the improvement of architectural/spatial quality. Keywords : Sustainability, architectural retrofitting, ecological retrofitting, seismic retrofitting, incremental housing
Benzer Tezler
- Tarihi kent merkezlerinde sürdürülebilir yenileme için bir model önerisi; Konya örneği
A model for sustainable regeneration in historical city centers; The case of Konya
MAHMUT SERHAT YENİCE
Doktora
Türkçe
2011
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSelçuk ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM ÇİFTÇİ
- A framework for socially sustainable urban transformation: Sulukule case study
Sosyal açıdan sürdürülebilir kentsel dönüşüm için bir çerçeve: Sulukule örneği
RUKEN HAZAL DİLLİ DURAND
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Evaluating performance of different remote sensing techniques and various interpolation approaches for soil salinity assessment
Toprak tuzluluğu değerlendirmesi için farklı uzaktan algılama teknikleri ve çeşitli interpolasyon yaklaşımlarının performansının değerlendirilmesi
TAHA GORJI
Doktora
İngilizce
2021
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL TANIK
- Plansız konut alanları için iyileştirme yaklaşımlarının değerlendirilmesi ve Kuştepe örneğinde irdelenmesi
Evaluation of improvement approaches for unplanned housing areas and its study in Kuştepe case
MEHTAP KOCAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHSEN ÖZSOY
- Relationship between watershed management and spatial planning in terms of sustainable development
Sürdürülebilir kalkınmada su havzası yönetimi ve mekansal planlama ilişkisi
SAHAR POUYA
Doktora
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU