Sazsız âşıklar üzerine mukayeseli bir çalışma
A comparative study of reedless minstrelsy
- Tez No: 756788
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Âşıklık, atışma-karşılaşma, sazsız âşık, sözlü gelenek, Anadolu âşıklığı, Minstrelsy, bickering, reedless minstrel, oral tradition, Anatolian minstrelsy
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Âşık tarzı şiir geleneğinin Türk dünyasında, Türk kültür ve tarihinde hatırı sayılır bir yeri vardır. Türk tarihinin başlangıcından bu yana sanatkârlar, kendi tecrübelerini ve sanattaki becerilerini nasilden nesile aktarmıştır. Asırların tecrübeleri ile yoğrulmuş bu geleneğin ürünleri, belirli birtakım kurallara sahip, şiirin etkileyici ve kalıcı özelliğinden beslenerek günümüze kadar gelmeyi başarmış değerler bütünüdür. Âşık halk kültüründen beslenen, şiirlerini sazı eşliğinde dile getiren ve sözlü kültürün nesiler boyunca taşınmasını sağlayan sanatçıdır. Anadolu sahası âşıklığında sazı çalma-kullanma seviyesi, doğaçlama şiir söyleme, atışma yapma ve hikâye tasnif etme gibi önemli unsurlar bir arada bulunmaktadır. Günümüzde saz çalarak şiirlerini dile getiren icracılarımızın yanı sıra“sazsız”sanatkârlarımız da bulunmaktadır.“Sazsız âşık”dediğimiz bu sanatkârlar, âşıklık geleneğinin sürekli-sistemli icra yapısında yetişmiş değildir. Fakat geleneğin bazı kıstaslarına göre kendini geliştirmiş, bir gelenek temsilcisi gibi şiir yazmakta ve âşıklarla irticali olarak karşılaşmalar yapmaktadır. Behçet Kemal Çağlar, Turgut Günay, Feyzi Halıcı, Bekir Sami Özsoy ve Nazım İrfan Tanrıkulu saz çalmadığı hâlde halk şiiri yapısında eser üretmekte ve çeşitli ortamlarda âşıklarla karşılaşma yapmışlardır. Çalışma kapsamında; gelenek icracısı olarak sazsız âşık kimdir? Edebiyatımızdaki yeri nedir? Geleneğin sürekliliği alanında nasıl işlevler üstlenmişlerdir gibi sorular üzerinde durulmuş ve sazsız âşıkların gelenekle olan bağlantısı ve sanatları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The tradition of minstrel-style poetry has a considerable place in the Turkic world, in Turkish culture and history. Since the beginning of Turkish history, artists have transferred their own experiences and skills in art from generation to generation. The products of this tradition, which has been kneaded with the experiences of centuries, are a set of values that have certain rules and have managed to come to the present day by feeding on the impressive and permanent feature of poetry. Minstrel is an artist who feeds on folk culture, expresses his poems with his instrument, and ensures that oral culture is carried through generations. In the minstrel of the Anatolian field, important elements such as the level of playing and using the instrument, singing improvised poetry, sparring and sorting stories are together. Today, in addition to our performers who sing their poems by playing the instrument, we also have“reedless”artists. These minstrelsy, whom we call“reedless minstrel”, have not been raised in the continuous-systematic execution structure of the tradition of minstrel. However, according to some criteria of tradition, he has developed himself, writes poetry like a representative of tradition and makes regressive encounters with minstrelsy. Behçet Kemal Çağlar, Turgut Günay, Feyzi Halıcı, Bekir Sami Özsoy and Nazım İrfan Tanrıkulu produce works in the structure of folk poetry even though they do not play the instrument, and they have met minstrelsy in various environments bickering . Within the scope of the study; who is the reedless minstrel as a tradition performer? What is its place in our literature? Questions such as what kind of functions they have undertaken in the field of continuity of tradition have been emphasized and the connection of reedless minstrelsy with tradition and their arts have been examined.
Benzer Tezler
- Yukarı Çukurova'da aşıklık geleneği ve Aşık Eyyubi
Wandernder volkssaenger tradition in oberem Çukurova und wanderer volkssaenger
KEMAL ÇOPUROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ BERAT ALPTEKİN
- Sınır kavramı etrafında ali Molla Musa: Hayatı ve şiirleri
In discourse of border poet ali Mullah Musa: His life and poems
SÜMEYRA NAİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN EREN
- Sapsız meşe (Quercus petraea) odununun optimal kurutma yönteminin belirlenmesi
Determi̇ni̇ng the opti̇mal dryi̇ng method of sessi̇le oak trees
MUSTAFA ALTAY EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ağaç İşleriKarabük ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUAT ALTUN
- Sapsız meşenin toprak organik karbon ve toplam azot stokları üzerinde gelişme çağlarının etkisi: Taşköprü, Kastamonu örneği
Effect of stages of development on soil organic carbon and total nitrogen stocks of sessile oak: case study of Taşköprü, Kastamonu
GÜLAY AKTAŞ TÜMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE SAVACI
- Sapsız meşe (ballık meşesi)'de bazı fizyolojik ve morfolojik özelliklerin yükseltiye bağlı değişiminin araştırılması
Investigation of some physiological and morphological changes in sessile oak (Quercus petraea (Mattuschka) Liebl. subsp. iberica) depending on the altitude
MURAT SABRİ SADIKLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN TİLKİ