Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mekânsal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi (MAKÜ örneği)
Determining the spatial literacy levels of social studies teacher candidates (MAKÜsample)
- Tez No: 757359
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Eğitim ve Öğretim, Geography, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Mekânsal okuryazarlık bireylerin içerisinde bulundukları mekânın özelliklerinin farkına varabilme, mekânı daha iyi okuyup anlamlandırabilme, elde ettiği bilgileri etkin şekilde kullanabilme ve gerektiğinde bu bilgileri başkalarına düzgün bir şekilde aktarabilme becerisidir. Bu çalışma sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mekânsal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bölümü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim gören 91 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın verileri, veri toplama sürecinin Covid-19 pandemi sürecine denk gelmesi ve bu süreçte üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi nedeniyle online olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Öğretmen adaylarına uzman görüşü alınarak hazırlanmış 19 açık uçlu soru sorulmuştur. Veriler içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mekânsal kavramları doğru cevaplama düzeyleri sınıf kademelerine göre artmaktadır. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisi kazanma koşulu olarak gezi-gözlem yapma ve coğrafya bilgisine sahip olmayı görmektedir. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisini geliştirmek için kullanılabilecek yöntemleri okuma-araştırma yapma, gezi ve gözlem yapma şeklinde belirtmişlerdir. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisini mekânı anlama ve yorumlama, mekânı analiz etme becerisi şeklinde tanımlamışlardır. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisinin gündelik yaşantılarında ihtiyaç duyulduğu zaman, seyahat ederken, adres bulmakta kullanılabileceğini belirtmişlerdir. Mekânsal okuryazarlık becerisine sahip bireyin özellikleri öğretmen adayları tarafından gezmeyi-gözlem yapmayı sever, coğrafya bilgisi yüksek, mekânsal bilgi düzeyi yüksek şeklinde ifade edilmiştir. Öğretmen adaylarının çoğunluğu kendisini mekânsal okuryazarlık becerisine sahip bir birey olarak görmektedir. Öğretmen adaylarına göre mekânın okunmasında-anlamlandırılmasında yararlanılabilecek başlıca yetenek (araç ve gereç) haritadır. Öğretmen adaylarının büyük çoğunluğu harita, atlas, akıllı telefon uygulamaları, Google Earth ve CBS'nin mekânsal okuryazarlık becerisi kazandırmada etkili olduğunu düşünmektedir. Öğretmen adayları gündelik yaşantılarında gerçekleştirdikleri gezi ve seyahatlerde harita, akıllı telefon uygulamaları, pusula vb. mekânsal araçları kullanmaktadır. Öğretmen adayları mekânsal düşünme becerisini mekânı algılama, mekâna bağlı düşünme şeklinde tanımlarken, eleştirel mekânsal düşünme becerisini mekâna eleştirel bakma, mekânı ayrıntılı şekilde analiz etme şeklinde tanımlamaktadır. Öğretmen adayları mekânsal düşünme becerisi ve eleştirel mekânsal düşünme becerisinin, mekânsal okuryazarlık becerisi kazandırmada önemli olduğunu belirtmiştir. Öğretmen adaylarının büyük çoğunluğu lisans düzeyinde aldıkları eğitimin mekânsal okuryazarlık becerisi kazandırmada etkili olduğunu düşünmektedir. Lisans eğitimi süresince mekânsal araçların kullanımı ve bu konudaki yeterliliğe ilişkin öğretmen adayları arasında ciddi farklar bulunmaktadır. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisine sahip bireyler yetiştirilmesi açısından sosyal bilgiler dersini sosyal bilgiler coğrafya ilişkisi, disiplinlerarası yaklaşıma sahip ve öğrenme temeli oluşturur gibi nedenlerle önemli ve gerekli görmektedir. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisinin sosyal bilgiler dersinde yeryüzü şekilleri, harita bilgisi konularının öğretilmesinde kullanılabileceğini belirtmiş, mekânsal okuryazarlık becerisini sosyal bilgiler dersi öğretim programındaki insanlar, yerler ve çevreler, kültür ve miras, birey ve toplum öğrenme alanları ile ilişkilendirmiştir. Öğretmen adayları mekânsal okuryazarlık becerisinin sosyal bilgiler dersindeki yerini sosyal bilgiler dersinin amaçlarına ulaşmak için gereklidir şeklinde ifade etmiştir. Öğretmen adayları sosyal bilgiler dersinde mekânsal okuryazarlık becerisine sahip bireyler yetiştirilmesi için gezi ve okul dışı öğrenme ortamlarını kullanılabilecek uygulama ve yöntemler olarak ifade etmiştir.
Özet (Çeviri)
Spatial literacy is the ability of individuals to be aware of the characteristics of the space they are in, to perceive and make sense of the space better, to use the information they have obtained effectively, and to convey this information to others properly when necessary. This study was carried out with 91 social studies teacher candidates studying at Burdur Mehmet Akif Ersoy University, Faculty of Education, Department of Turkish Language and Social Studies Education, Department of Social Studies Education in the 2020-2021 academic year in order to determine the spatial literacy levels of social studies teacher candidates. The qualitative research method was used within the scope of the study. The data of the study were collected by using an online semi-structured interview form since the data collection process coincided with the Covid-19 pandemic process and universities shifted to distance education in this process. Totally 19 open-ended questions prepared by taking expert opinion were inquired to teacher candidates. The data were analyzed by the content analysis method. According to the results obtained from the study, social studies teacher candidates' level of answering spatial concepts correctly increases according to their grade levels. Teacher candidates consider traveling-observation and having knowledge of geography as a condition for acquiring spatial literacy skills. Teacher candidates have stated that the methods that can be used to develop spatial literacy skills are reading-research, travel, and observation. Teacher candidates have defined spatial literacy skills as the ability to understand, interpret and to analyze space. The teacher candidates stated that the spatial literacy skill can be used when it is needed in our daily life, when traveling or, to find an address. The characteristics of the individual with spatial literacy skills were expressed by the teacher candidates as a person who likes to travel and observe, who has good knowledge of geography and good spatial level as well. The majority of teacher candidates perceive themselves as an individual with spatial literacy skills. The main ability (materials and equipment) that can be used in perceiving and interpreting the space is the map according to the teacher candidates. The majority of teacher candidates think that maps, atlas, smart phone applications, Google Earth and GIS are effective in spatial literacy skill-building. Teacher candidates use spatial tools such as maps, smartphone applications, compass, etc. in their daily trips and travels. While teacher candidates define spatial thinking skills as perceiving space and thinking based on space, they define critical spatial thinking skills as analyzing space critically and in detail. Teacher candidates stated that spatial thinking skills and critical spatial thinking skills are important in predisposing spatial literacy skills. The large majority of teacher candidates think that the education they receive during their studies at university for undergraduate level is effective in predisposing spatial literacy skills. There are significant differences among teacher candidates regarding the use of spatial tools and proficiency in this subject during their undergraduate education. Teacher candidates consider the social studies courses important and necessary regarding raising individuals with spatial literacy skills, in terms of reasons such as the relationship between social studies and geography, having an interdisciplinary approach and forming a learning basis. The teacher candidates stated that the spatial literacy skill could be used in teaching the subjects like landforms and map knowledge in the social studies course, and they associated the spatial literacy skill with the people, places and environments, culture, and heritage, individual and society in the social studies curriculum. Teacher candidates stated that the place of spatial literacy skill in social studies course as“Those courses are necessary to achieve the goals of social studies course.”Teacher candidates expressed school trips and out-of-school learning environments as practices and methods that can be used in order to raise individuals with spatial literacy skills in the social studies course.
Benzer Tezler
- Öğretmen ve öğretmen adaylarına göre mekânsal düşünme becerisi öğretimi: Eğilimler ve 'Kültür ve miras' öğrenme alanına uygulanabilirlik
Teaching of spatial thinking skill of teachers and prospective teachers: Trends and applicability to the learning field 'Culture and heritage'
SELÇUK ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ AKBAŞ
- Disiplinlerarası sanal müze uygulamalarına bir örnek: 'Sanatla Trabzon'
An example of interdisciplinary virtual museum practices: 'Art with Trabzon'
HİLAL GEDİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL ŞEYİHOĞLU
- Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile öğretimin öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve mekânsal düşünme becerilerine etkisi
The effects of teaching with geographic information systems (GIS) on the academic achievement and spatial thinking skills of teacher candidates
YILMAZ KESKİN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiSosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERHAT ZAMAN
- Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinde düşünme ve yaşam becerilerinin eğilimleri: Nitel meta sentez çalışması
Trends of thinking and life skills in Life Studies and Social Studies lessons: A study of qualitative meta synthesis
DERYA BEKİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR ÜTKÜR GÜLLÜHAN
- Küreselleşmenin Türkiye'ye etkilerine yönelik coğrafya öğretmen adayları görüşleri
Geography teacher candidates' opinions on the effects of globalization on Turkey
YILMAZ KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERVET KARABAĞ