Geri Dön

Yenidoğan hastalarda ilaç kaynaklı sorunlar

Drug-induced problems in neonatal patients

  1. Tez No: 758746
  2. Yazar: NADİR YALÇIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALİH KUTAY DEMİRKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 152

Özet

Hastaneye yatışı yapılan yenidoğanlarda ilaç kaynaklı sorunların daha yüksek olmasının, kullanılan ilaçların çeşitliliği ve hastaların yaş, ağırlık ve tanılarındaki farklılıklar ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu tez çalışmasında, Hacettepe İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi yenidoğan yoğun bakım ünitesine (YYBÜ) Şubat 2020-Haziran 2021 tarihleri arasında yatışı yapılan hastaların tüm tedavi basamaklarında tespit edilen ilaç kaynaklı sorunların (yan etki, ilaç etkileşimi ve ilaç hatası) risk matrisi kullanarak risk (olasılık ve şiddet) analizini gerçekleştirme, yapay zekâ teknolojisini kullanarak hasta odaklı bir yaklaşımla bu sorunların gerçekleşmeden tahmin edilmesini sağlayan modeller geliştirme ve bu modeller ile optimal farmakoterapinin uygulanması ile klinisyenlerin uyarı yorgunluğunu ve işyükünü azaltma amaçlanmıştır. Aynı zamanda YYBÜ'nden taburcu olan hastalarda malnütrisyon belirteci ekstrauterin büyüme geriliği (EUBG) varlığını tahmin eden bir başka modelin daha geliştirilmesi amaçlanmıştır. Toplam 412 hastanın dahil edildiği çalışmada, 98 (%23,8) hastada saptanan 49 farklı ilaç kaynaklı yan etkiden 6'sı (%12,25) objektif risk analizine göre yüksek riskli bulunmuştur. Bununla birlikte 125 (%30,4) hastada potansiyel ilaç etkileşimi ve bu hastaların 38'inde (%30,3) klinik anlamlı belirteçlere sahip ilaç etkileşimi görülmüştür. Ayrıca 75 farklı klinik anlamlı ilaç etkileşiminden 4'ü (%5,33) yüksek riskli bulunmuştur. İlaç hatalarına bakıldığında ise hastaların 174'ünde (%42,2) hekim kaynaklı (reçeteleme ve monitörizasyon), 235'inde (%57,0) hemşire kaynaklı (hazırlama ve uygulama) en az bir hata türü saptanmıştır. Çalışmaya prospektif olarak dahil edilen hastalar, R programı (caret paketi) kullanılarak 10-kat çapraz doğrulama yöntemi ile randomize olarak 70:30 oranında bütün modellerde train ve test seti olarak ayrılmıştır. Elde edilen yan etki, ilaç etkileşimi, ilaç hatası ve malnütrisyon modellerinin doğru tahmin performansını gösteren AUC değerleri sırasıyla 0,862, 0,929, 0,920 ve 0,884 olarak saptanmıştır. Sonuç olarak elde edilen risk analizleri ve yüksek performanslı tahmin modelleri ile klinik pratikte kullanılmak üzere geliştirilen web araçlarının; EUBG (http://www.softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER/), yan etki (http://softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Adverse_Effect/), ilaç etkileşimi (http://www.softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Drug_Interaction/) ve ilaç hatası (http://softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Medication_Error/) varlığını tahmin etmede kullanılmaya başlanmasıyla bu sorunların en aza indirileceği tahmin edilmektedir.

Özet (Çeviri)

The higher rate of drug-related problems (DRPs) in hospitalized neonates is associated with the diversity of prescribed drugs and differences in age, weight and diagnosis. The aims of this study were (i) to perform risk (probability and severity) analysis of drug-related problems [adverse drug reactions (ADRs), drug-drug interactions (DDIs), and medication errors (MEs)] detected in all treatment steps of patients admitted to the Hacettepe Children's Hospital neonatal intensive care unit (NICU) between February 2020 and June 2021 using the risk matrix, (ii) to develop models that predict these problems before they happen with a newborn-centered approach using artificial intelligence, (iii) to reduce the alert fatigue and workload of clinicians by implementing optimal pharmacotherapy with these models. At the same time, it was aimed to develop another model that predicts the presence of a malnutrition marker extrauterine growth restriction (EUGR) in patients discharged from the NICU. A total of 412 patients were included, 6 (12.25%) of 49 different ADRs were detected in 98 (23.8%) patients were found to be high-risk based on objective risk analysis. However, potential DDIs were observed in 125 (30.4%) patients and clinically significant DDIs were observed in 38 (30.3%) of these patients. In addition, 4 (5.33%) of 75 different clinically significant DDIs were found to be high risk category. Considering the MEs, at least one type of MEs was found in 174 (42.2%) patients orignating from physicians (prescribing and monitoring), and 235 (57.0%) patients originating from nurses (preparation and administration). Patients who were included in the study prospectively randomized to train and test sets (70:30) in all models using a 10-fold cross-validation method with R Program (caret package). The AUC values demonstrated accurate prediction performance of the obtained models of ADRs, DDIs, MEs, and EUGR were found to be 0.862, 0.929, 0.920, and 0.884, respectively. As a result, it is estimated that these problems will be minimized with the use of web-tools developed for use in clinical practice with the obtained risk analyzes and high-performance prediction models to predict the presence of EUGR (http://www.softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER/), ADRs (http://softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Adverse_Effect/), DDIs (http://www.softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Drug_Interaction/), MEs (http://softmed.hacettepe.edu.tr/NEO-DEER_Medication_Error/).

Benzer Tezler

  1. Gebelikte RH uygunsuzluğu taramasında istenen indirekt coombs testi pozitifliklerinin nedenlere yönelik retrospektif değerlendirilmesi

    Retrospective investigation of causes of the positive indirect coombs tests used in screening RH incompatibility during pregnancy

    KAROLİN OHANOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA FERDA VERİT

  2. Medikal tedavi uygulanan patent duktus arteriyozuslu pretermlerde enteral beslenmenin değerlendirilmesi

    Assessment of enteral nutrition in preterm newborns with patent ductus arteriosus under medical treatment

    BERRAK NAZ KIRGIL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH KURT

  3. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde konjenital kalp hastalığı nedeniyle takip edilen hastalarda sık kullanılan ilaçların yan etkilerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the side effects of frequently used drugs on follow-up patients in the newborn intensive care unit DUE to congenital HEART disease

    SETENAY ALTUNTAŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİLEK DİLLİ

  4. Yenidoğan yoğun bakımda ilaç kullanımları

    Drug utilisation in newborn intensive care unit

    NERMİN HACİYEVA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERAY ESRA ÖNAL

  5. Patent duktus arteriozlu yenidoğan hastalarda hemogram parametrelerinin değerlendirilmesi

    Evalution of hemogram parameters of newborn patients with patent ductus arteriosus

    RONİ KIRAN ASLAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLYAS YOLBAŞ