Sivas Dârülmuallimîn-i İbtidai Mektebi tarihsel gelişimi (1882-1924)
Historical development of Sivas Darülmuallimin-İbtidai School (1882-1924)
- Tez No: 758958
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER DEMİREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Sivas, Eğitim, Dârülmuallimîn, Mektep, Öğretmen Yetiştirme, Ottoman Empire, Sivas, Education, Dârülmuallimin, School, Teacher Training
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Osmanlı Devleti'nde modernleşme çabalarının temelleri 18. yüzyıla dayanır. Bu yüzyılda açılan Mühendishane-yi Berri Hümayun ve Mühendishane-yi Bahri Hümayun hem askerî hem de eğitim alanında yapılmış önemli yenilikler arasındadır. 19. yüzyılda ise eğitim alanında önemli gelişmeler yaşanmış ve modern anlamda birçok mektep açılmıştır. Yeni öğretim kurumlarının çoğalmasıyla öğretmen yetiştirecek mekteplerin açılması zaruret halini almıştır. Nitekim bu yüzyıldan önce Osmanlı Devleti'nde resmî olarak öğretmen yetiştiren kurumlar mevcut değildi. Muallim ihtiyacı genellikle medrese mezunlarıyla karşılanmaktaydı. Medrese eğitiminde yaşanan olumsuzluklar ve yeni usule göre eğitim veren mektep sayısının artmasıyla liyakatli öğretmen bulmak zorlaşmıştır. Bu sebeple 1848 yılında İstanbul'da rüşdiye mekteplerine öğretmen yetiştirmek maksadıyla, ilk öğretmen okulu açılmıştır.“Dârülmuallimîn-i Rüşdi”ismini alan bu mektep, ilk muallimleri yetiştirmeye başlamış ve zamanla diğer vilayetlerde de tesis edilmiştir. Yapılan yeni düzenlemelerin yerine oturmasıyla ilkokula öğretmen yetiştirmek üzere“Dârülmuallimîn-i Sıbyan”, kız mekteplerine öğretmen yetiştirmek üzere de“Dârülmuallimâtlar”açılmaya başlamış ve zamanla sayıları artış göstermiştir. Öğretmen yetiştirmeyi amaçlayan eğitim kurumlarından biri de 1882-1883 eğitim-öğretim yılında Sivas'ta açılmıştır. Başlangıçta Dârülmuallimîn-i Sıbyan ismini alan bu mektep, sonraki yıllarda Dârülmuallimîn-i İbtidai olarak nitelendirilmiş ve bu isimle Cumhuriyet Dönemi'ne kadar faaliyetlerini sürdürmüştür. Cumhuriyetin ilanından sonra da“Erkek Muallim Mektebi”adını almış ve tedrisata devam etmiştir. Sivas Dârülmuallimîn Mektebi bu yönüyle Osmanlı'dan Cumhuriyet'e devrolunan kurumlarımızdandır. Sivas'ta açılan bu öğretmen okulunda, birçok talebe eğitim görmüş ve mezun olmuş, bazı talebeler mektebi terk etmiş veya sınıfta kalmış, bazıları savaş zamanı askere alınmış, hatta bir kısmı esir düşmüştür. Ancak en önemlisi de öğretmen eksikliği bulunan zor dönemlerde, Türk toplumunun geleceğine yön verecek olan değerli öğretmenler yetiştirmiş ve Türk eğitim tarihine önemli bir katkıda bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The foundations of modernization efforts in the Ottoman Empire date back to the 18th century. Mühendishane-yi Berri Hümayun and Mühendishane-yi Bahri Hümayun, which were opened in this century, are among the important innovations made in both military and education fields. In the 19th century, important developments were took place in the field of education and many schools were opened in the modern sense. With the proliferation of new educational institutions, it has become necessary to open schools to train teachers. As a matter of fact, before this century, there were no official teacher training instutions in the Ottoman Empire. The need for teachers was generally met by graduates of madrasahs. Due to the negativies experienced in madrasah education and the increase in the number of schools providing education according to the new method, it has become difficult to find qualified teachers. For this reason, in 1848, the first teachers school was opened in İstanbul in order to train teachers for the middle school (Mekteb-i Rüşdi). This school, which was named“Dârülmuallimin-i Rüşdi”, began to train the first teachers and was established in other provinces over time. As a result of the new regulations.“Dârülmuallimin-i Sıbyan”was opened to train teachers for girls schools, and their number increased over time. One of the educational institutions aiming to train teachers was opened in Sivas province in the academic year of 1882-1883. This school, which was originally named Dârülmuallimin-i Sıbyan at the beginning, was described as Dârülmuallimin-i İbtidai in the following years and continued its activities with this name until the republican period. After the proclamation of the Republic, it took the name of (Male Teachers School) and continued its education. With this aspect, Sivas Dârülmuallimin School is one of our institutions that was delegated from the Ottoman Empire to the Republic. In this teachers school, which was opened in Sivas province, many students were educated and graduated, some student left the school or failed in the classroom, some were drafted into the military during the war and were captured. Howewer, most importantly, it has trained valuable teachers who would guide the future of Turkish society in difficult times when there was a shortage of teachers and has made an significant conribution to the history of Turkish education.
Benzer Tezler
- 1328-1329 ders senesi İhsaiyat Mecmuası ışığında Osmanlı Devleti'nde eğitim
The education in the Ottoman Empire in the light of Statistics Journal of 1328-1329 academic year
ÖMER DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT AKPINAR
- Gelenekle modernite arasındaki bir Meşrutiyet şeyhülislamı Musa Kazım Efendi (1861-1920)
A constitutional period şeyhülislam between tradition and modernity: Musa Kazım Efendi (1861-1920)
AHMET ŞAMİL GÜRER
- Ahmet Cevat Emre hayatı ve eserleri (1876-1961)
Ahmet Cevat Emre life and works (1876-1961)
NİSA İÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM AKÇA
- II. Abdülhamid Dönemi'nde Sivas'ta eğitim
Education in Sivas in the term of Abdülhamid II
SEMRA GÜLÜNAY İLERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP EKEN
- Bosna Hersek'te eğitim (1751-1905)
Bosnia and Herzegovina education (1751-1905)
DAHİYE KARAGÜLLE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEVLÜT DEDE