Geri Dön

A critical perspective on scientific and technological input in late Ottoman cotton cultivation, 1840–1876

Geç Osmanlı pamuk yetiştiriciliğinde bilimsel ve teknolojik girdiye eleştirel bir bakış, 1840–1876

  1. Tez No: 759656
  2. Yazar: UTKU CAN AKIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EDHEM ELDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 246

Özet

Bu tez, 1840 ve 1876 yılları arasında Osmanlı pamuk yetiştiriciliğinde dönüştürücü ve itici bir güç olarak bilimsel ve teknolojik girdinin rolünü incelemektedir. Tartışmalı birliktelikleriyle bu iki girdi, tarih yazımında alternatif bir bakışı talep edilebilir kılmaktadır. On dokuzuncu yüzyılda kurumsallaşmaya başlayan bilim anlayışına paralel olarak ortaya çıkan yeni pamuk üretim usul ve teknikleri, pamuk yetiştiriciliğini ve üretim kalıplarını bütüncül bir toplumsal anlayıştan ziyade bir ortaklık anlayışıyla şekillendirmiştir. Bu ortaklıklar, farklı sosyal bilim teorilerinde sıklıkla karşılaşılan durağan yapılardan ziyade devingen bir doğa sergilemekte, faili yalnızca insan olarak kabul eden ve dünya-insan ikiliğini temel alan tüm insan merkezli yaklaşımları etkisiz hale getirmektedir. Yerli ve yabancı aktörlerin/nesnelerin kurulan, dağılan, yeniden bir araya gelen ve dönüşen devingen ortaklıklarına odaklanan bu tez, Osmanlı pamuk üretim sürecini dönüştüren yapıları, tekil failler, arz-talep ve devlet merkezli bir yaklaşımla değil, türlü ortaklıkların doğurduğu bilimsel ve teknolojik girdinin bir aradalığında rol oynayan insan-dışı faillerin yarattıkları“radikal olmayan kaotik sistemler”içinde incelemektedir. Böylece, bilhassa Amerikan İç Savaşı yıllarında, Osmanlı İmparatorluğu'nda pamuk üretimine yön veren failler ve bu faillerin ağları görünür hale gelmektedir. Tez, insan ve insan olmayan bu failleri üç kategori altında değerlendirmeyi önermektedir. Bu kategoriler, duyusal, girişimci ve nakilci aktörlerdir. Bu aktörlerin değişken kararları, davranışları ve eylemleri geç Osmanlı döneminde pamuk üretim sürecini şekillendirmiş ve dönüştürmüştür.

Özet (Çeviri)

This thesis examines the role of scientific and technological input as a transformative and driving force in Ottoman cotton cultivation between 1840 and 1876. These two entities, with their controversial coexistence, make an alternative view in historiography demandable. The new cotton production methods and techniques, emerged in parallel with the perception of science that started to be institutionalised in the nineteenth century, shaped cotton cultivation and production patterns with a sense of association rather than a societal understanding. These associations exhibit a dynamic nature rather than the static structures often encountered in different social science theories, rendering all human-centred approaches that accept the agent as exclusively human and based on the world-human duality ineffective. Focusing on the dynamic partnerships of local and foreign actors/objects that were established, disintegrated, reunited, and transformed, this thesis explores the structures that remoulded the Ottoman cotton production process in“non-radical chaotic systems”created by non-human agents through the combination of scientific and technological input engendered by various partnerships, not based on a single intermediary, supply-demand, and a state-centred approach. Thus, especially during the years of the American Civil War, the agents directing cotton production in the Ottoman Empire and the networks of these agents become visible. The thesis proposes to evaluate these non-/human agents under three categories: sensory, entrepreneurial, and transmitter actors. These actors' fluid decisions, behaviours, and actions have shaped and transformed the cotton production process in the late Ottoman era.

Benzer Tezler

  1. Servet-i fünûn'da toplumsal mekânın anlatılar ile üretimi: Tahayyüller, inşalar ve deneyimler atlası (1891-1910)

    Narrativizing social space in Servet-i fünûn: An atlas of imaginations, constructions and experiences (1891-1910)

    GÜRBEY HİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Arşivİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER

  2. Rethinking agricultural communication in the context of power/knowledge: Socialization of digital agriculture in Geyve

    Tarımsal ı̇letı̇şı̇mı̇ bilgi/iktidar bağlamında yenı̇den düşünmek: Geyve'de dı̇jı̇tal tarımın sosyalleşmesı̇

    KÜBRA SULTAN YÜZÜNCÜYIL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİME YÜCEL BOURSE

  3. Gıda sistemi krizine kentlerde çözüm arayışları: İstanbul'da alternatif yapılar, aktörler ve politikalar

    Seeking solutions to the food system crises in cities: Alternative structures, actors and policies in İstanbul

    CANSU İLHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU KERİMOĞLU

  4. Emniyet kritik yazılım test edilebilirliğinin iyileştirilmesi

    Improving testability of safety-critical software

    ONUR ÖZÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZ TURGAY ALTILAR

  5. Küreselleşme ve yeni liberal politikaların yetişkin eğitimi ve kurumları üzerindeki etkisi: Batı Akdeniz örneği (Antalya, Isparta ve Burdur illeri)

    Impact of globalization and neo-liberal policies on adult education and institutions:the sample of West Mediteranean (Antalya, Isparta, Burdur)

    HANDAN ŞEKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAVVA EYLEM KAYA