Klasik Türk nesrinde sosyal tenkit (XVI. yüzyıl)
Social criticism in classical Turkish prose (16th century)
- Tez No: 762546
- Danışmanlar: PROF. DR. MUCAHİT KAÇAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 852
Özet
Klasik Türk edebiyatı yüzyıllar boyunca süren bir gelenek içerisinde manzum ve mensur olmak üzere iki ana damardan beslenmiş ve canlılığını devam ettirmiştir. Klasik Türk edebiyatı sahası ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde bu edebiyatın şiir ağırlıklı olması dolayısıyla manzum eserlere öncelik tanındığı, edebiyatın nesir yönünün çoğu defa ikinci planda kaldığı görülmektedir. Hâlbuki klasik edebiyatın teşekkül etmeye başladığı ilk dönemlerden itibaren mensur tarzda tarih, tezkire, siyasetname, nasihatname gibi farklı türlerde pek çok eser kaleme alınmış, Osmanlı nesir yazıcılığı son derece büyük gelişme göstermiş, yüzyıllar içerisinde nesir edebiyatımızın seçkin ve zarif örnekleri verilmiştir. Nâsirler de tıpkı şairler gibi -Divan edebiyatına yöneltilen haksız eleştirinin aksine- toplumsal hadiselere duyarsız kalmamışlar, eserlerinde devrin sosyal hayatını, yaşanan sıkıntıları, bozulmaları ve bunlara olan eleştirilerini açıkça dile getirmişlerdir. Bu yönüyle edebî eserler aynı zamanda sosyolojik birer kaynak hüviyeti de taşımaktadırlar. Bu tezde XVI. yüzyılda yazılmış Türkçe mensur eserler içerisinde eleştiri barındıran metinler üzerinden bir seçki yapılmış, bu eserlerde yer alan sosyal eleştiriler tespit edilmek suretiyle metinlerin sosyal hayat ve tarihle olan ilişkisi kurulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Classical Turkish literature has been nourished by two main veins, verse and prose, in a tradition that has lasted and continued for centuries. When the studies on the classical Turkish literature are examined, since the works are written mostly in poetry form, it is seen that the priority is given to poetic works, and the prose is often neglected. However, many genres such as history, biography (tazkira), book of government (siyasatnama), advice (nasihatnama), etc. have been written in prose form, starting from the early works in the clasical Turkish literature. As Ottoman prose-writing developed gradually, the prominent prose works were written over the centuries. Despite the unfair criticism, the prose writers did not ignore social issues, similar to the diwan poets, and they discussed about social problems in their works. In this respect, these literary works also can be considered a sociological source. In this thesis, a selection has been made over the texts containing criticism among the Turkish prose works written in the 16th century, and has been determined the social criticism in these works. It has been tried to be established the relationship of the texts with social life and history.
Benzer Tezler
- Eski Türk edebiyatında seci
In Classical Turkish litterature sadjh
AYŞE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ KILIÇ
- Sinan Paşa'nın nesrinde ritmik unsurlar (Tazarru'-nâme üzerinde tahlil)
Rhythmic elements in Sinan Paşa's prose (Analysis on Tazarru'-nâme)
GÜNAY ÇELİKELDEN
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MAHUR TULUM
- Aşçı İbrahim Dede: Rûhuʼl-Beyân'daki Farsça tanıklar ve çevirisi (II/1-352)
Aşçi İbrahim Dede: The witnesses in 'Rûhu'l Beyân' and translation
ECE CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur romanında musiki
The music in Huzur novel's of Ahmet Hamdi Tanpınar
MEHMET ŞARKIŞLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BOZDOĞAN