11 Eylül sonrası değişen güvenlik paradigmaları ışığında NATO'nun dönüşümü ve Türkiye'ye etkileri
Transformation of NATO in the light of the changing security paradigms after 9/11 and its repercussions on Turkey
- Tez No: 762670
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN DİZDAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Avrupa Birliği Uluslararası İlişkiler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu tez, 11 Eylül sonrası dönemde NATO'nun güvenlik algısının değişimi ve bu değişimin üye ülkelerden Türkiye Cumhuriyeti güvenliğine olan etkilerine odaklanmaktadır. Tez kapsamında öncelikle dönemsel olarak değişim gösteren güvenlik kavramı ile güvenliğin realizm perspektifinden nasıl anlaşıldığının kavramsal çerçevesi tartışılmaktadır. Müteakiben, NATO'nun özellikle 11 Eylül sonrası dönemde geçirdiği dönüşüm ve güvenlik algısındaki değişiklikler tarihsel olarak incelenmiştir. Tezin odağını Türkiye Cumhuriyeti'nin güvenlik algısındaki değişim oluşturduğu için öncelikle tarihsel olarak Türk güvenlik algısı incelenmiş, sonrasında güvenlik algısında değişim olup olmadığını tespit etmek amacıyla 2001 sonrasındaki Milli Güvenlik Kurulu basın bildirileri ile söz konusu tarih aralığındaki hükümet programları incelenmiştir. Yapılan araştırmada NATO'nun Türkiye Cumhuriyeti güvenlik mimarisinde önemli bir sütun oluşturduğu tespit edilmiştir. Yine de NATO ile Türkiye Cumhuriyeti arasında tüm konularda mutabık kalındığını ifade etmek güçtür. Nitekim, Türkiye Cumhuriyeti'nin gerek bulunduğu coğrafya gerek Osmanlı İmparatorluğu'ndan alınan tarihi sorunları olduğu ve bu sorunlarla mücadele etmek için NATO desteği olmadan da çaba sarf ettiği görülmektedir. Bu konuların başında önemli bir güvenlik sorunu olan terörizm gelmektedir. Diğer kemikleşmiş sorun ise Yunanistan ile yaşanan Ege ve Akdeniz kaynaklı sorunlardır. Özellikle 2014 yılında Kırım'ın Rusya tarafından ilhakı sonrası Türkiye, NATO tarafından tekrar tehdit olarak görülmeye başlayan Rusya ile ikili bir ilişki geliştirmektedir. Bunun en önemli sebepleri Rusya'nın tarihi olarak aynı coğrafyada olmasının yanı sıra Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine yaptığı sınır ötesi harekâtlarda Rusya hava sahasını kullanması, Rusya'dan alınan S-400 hava savunma sistemleri ve Mersin'de yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin Rusya tarafından yapılması olduğu ifade edilebilir. Sonuç olarak, Türkiye tarihsel olarak bir taraftan NATO'nun güvenlik şemsiyesinden faydalanırken, diğer taraftan da kendi ulusal çıkarlarını korumak adına zaman zaman NATO ile ters düşmektedir. Özetle Türkiye'nin dış politikasını NATO ile paralel olarak yürütmeye çalıştığı fakat ulusal çıkarları doğrultusunda gerektiğinde NATO'nun sorgulayan bir üyesi olduğu öne sürülebilir.
Özet (Çeviri)
This study examines the change in NATO's security perception in the post-September 11 period and its effects on the security of the Republic of Turkey. First of all, the conceptual framework of security and security, which gained a wide dimension after 1990, was studied from the perspective of realism. Subsequently, the transformation of NATO in the same period and the changes in the perception of security were examined. Then, in order to make sense of the change in the security perception of the Republic of Turkey, first the Turkish security perception was examined historically, and then the decisions of the National Security Council and the Government Programs of the ruling party were examined in order to compare them. In the research, it has been understood that NATO constitutes an important pillar in the security architecture of the Republic of Turkey. However, it cannot be said that there is an agreement between NATO and the Republic of Turkey on all issues. It is seen that the Republic of Turkey has both geographical problems and historical problems taken from the Ottoman Empire, and it has made efforts to combat these problems without NATO support. At the forefront of these issues is the problem of terrorism, which is a national security problem, and separatism. Another entrenched problem is the Aegean and Mediterranean-based problems with Greece. Both problems have historical roots. Especially after the annexation of Crimea by Russia in 2014, Turkey has been developing a special bilateral relationship with Russia, which has again been seen as a threat by NATO. It can be said that the most important reasons for this are Russia's historically being in the same geography, Turkey's use of Russian airspace in its cross-border operations to the north of Syria, acqusition of Russian S-400 missiles, and Turkey's first Nuclear Power Plant, which is under construction in Mersin, is being built by Russia. In short, while Turkey benefits from NATO's security umbrella, it sometimes contradicts NATO in order to protect its own national interests. For example, Turkey did not support to the NATO membership of Sweden and Finland on the grounds that they supported terrorism. In summary, it can be said that Turkey is trying to carry out its foreign policy in parallel with NATO, but it is a questioning member of NATO in line with its national interests.
Benzer Tezler
- 11 Eylül sonrası değişen güvenlik algısı ve ekonomik güvenlik: Türkiye örneği
Changing security perception and economic security in the post-9/11 era: The case of Turkey
CANAN ÖZGE EĞRİ
- 11 Eylül 2001 sonrası ABD'nin değişen güvenlik algılamaları ve politikaları
After 11 September 2001, changing security policy and perceptions of USA
İSKENDER KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN
- 2001 sonrası değişen küresel güvenlik yönetişimi'nde Türkiye'nin yeri ve katkısı
Turkey's contribution and position in the global security governance after 2001
OZAN AHMET GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL PARLAR DAL
- İnsancıl müdahale kavramı ve 11 Eylül sonrası ABD müdahaleciliği
The concept of humanitarian intervention and US interventionism after 9/11
CANSEN ESEN ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURAK SAMİH GÜLBOY
- Changing United States foreign policy after September 11 in the context of security with special reference to Turkey
11 Eylül sonrası güvenlik bağlamında Amerika'nın değişen dış politikası ve özelde Türkiye'ye olan etkisi
TOLGA BURAK AKSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Uluslararası İlişkilerFatih ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFULLAH KARAMAN