Geri Dön

Ebü'l Hasan el-Amirî'nin ahlak felsefesinde mutluluk kavramı

The concept of happiness in abu'l Hasan al-Amiri's moral philosophy

  1. Tez No: 762722
  2. Yazar: ALİ YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KAMİL CİHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Âmirî, Mutluluk, es-sa'âde, Erdem, Erdemsizlik, Amiri, Happiness, As-Sa'adah, Virtue, Non-virtue
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Âmirî amelî felsefeyi ahlakın iyileştirilmesi (ıstıslâhu'l-ahlak), ev idaresi (zabtu'l-kedhudâiyye) ve şehir yönetimi (tedbîru'l-memleke) olmak üzere üç kısımda ele alır. Ona göre ahlak ve siyaset felsefesinin temelinde yer alan kavram mutluluktur. Âmirî mutluluk ile ilgili düşüncelerini Aristotelesçi ahlak birikimi çerçevesinde“es-Saʿâde ve'l-İs'ad”adlı eserinde toplamıştır. Filozof Yunan ve İslam ahlak düşüncesinde olduğu gibi bütün eylemlerin özellikle de ahlaki fiillerin amacının mutluluk olduğunu düşünmektedir. Başka bir ifadeyle Âmirî'nin ahlak için belirlemiş olduğu temel ilke ve gaye mutluluktur. Filozof bu ilke ve gayeye binaen başta ahlak felsefesi olmak üzere felsefenin bütün alanlarındaki temel problemleri ve meseleleri mutluluk kavramı üzerinden tartışmıştır. Çünkü ona göre gerçek iyi, gerçek gaye ve mutlak yetkinlik ancak mutluluk olabilir. Âmirî bu bağlamda mutluluğu, nutkî nefsin nazarî ve amelî yönlerine uygun bir şekilde insanî ve aklî olmak üzere iki kısımda incelemiştir. İnsanî mutluluk amelî yöne karşılık gelirken aklî mutluluk nazarî yöne karşılık gelmektedir. Filozof insanın tam manada mutlu olabilmesi için insanî ve aklî mutluluğun birlikte olması gerektiğini savunurken asgari düzeyde mutluluk için insanî mutluluğun yeterli olacağını düşünmektedir. İnsanî mutluluğun ise erdemler sayesinde elde edileceğini savunmuştur. Âmirî erdemler hususunda Aristoteles'i takip ederek erdemleri nazarî ve hulkî olmak üzere iki kısımda incelemiştir. Filozof İslam ahlak felsefesinde alışılagelen temel erdemler ve tali erdemler tasnifine yer vermeden erdemleri bireysel erdemlerden toplumsal erdemlere doğru bir sıralamaya tabi tutmuştur. Âmirî yapmış olduğu bu amelî hikmet tasnifi ile kendisinden sonra gelen filozofları etkilemiştir.

Özet (Çeviri)

Amiri ameli deals with philosophy in three parts: the improvement of morality (istislahu'l-morality), household administration (zabtu'l-kedhudaiyya) and city administration (tedbiru'l-hometown). According to him, the concept at the heart of moral and political philosophy is happiness. Amiri collected his thoughts about happiness in his work“As-Saʿad wa'l-Is'ad”within the framework of Aristotelian moral accumulation. The philosopher believes that the purpose of all actions, especially moral actions, as in Greek and Islamic moral thinking, is happiness. In other words, the basic principle and goal that Amiri has determined for morality is happiness. Based on this principle and purpose, the philosopher discussed the main problems and issues in all areas of philosophy, especially moral philosophy, through the concept of happiness. Because according to him, true good, true purpose and absolute competence can only be happiness. In this context, Amiri examined happiness in two parts, human and mental, in accordance with the nazari and deed aspects of the nutki soul. While the human act of happiness corresponds to the direction, the mental happiness corresponds to the evil eye direction. While the philosopher argues that human and mental happiness should be together in order for a person to be fully happy, he thinks that human happiness will be enough for a minimum level of happiness. He argued that human happiness will be achieved through virtues. His supervisor followed Aristotle on the subject of virtues and examined virtues in two parts, nazari and hulki. The philosopher subjected the virtues to a ranking from individual virtues to social virtues, without including the classification of basic virtues and secondary virtues customary in Islamic moral philosophy. His supervisor influenced the philosophers who came after him with the classification of wisdom of this deed he did.

Benzer Tezler

  1. Ebu'l-Hasen el-Âmirî'de mutluluk

    The happiness in Abû al-Hasan al-'Âmirî

    SÜMEYRA KOYUNCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL TAŞ

  2. Abu'l-Hasan al-'Âmirî (Ö. 381/992)'nin hikmet anlayışı

    The concept of hikmah in thought of Abu'l-Hasan al-'Âmirî

    SİNAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET HARMANCI

  3. Fârâbi, İhvân-ı Safâ ve Âmirî'nin görüşlerinin karşılaştırılması: Siyaset felsefesi örneği

    Comparison of Fârâbî and Ihvan-ı Safa and Âmirî's views: An example of political philosopy

    BÜŞRA ÖZKEÇECİ BULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAMİL SARITAŞ

  4. Âmirî'de bilgi felsefesi

    Al- 'Amirî's philosophy of knowledge

    SALİHA KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VEYSEL KAYA

  5. İmâm el-Kâbisî'nin Kitâbu Mulahhisi'l-Muvatta adlı eserinin tahkiki ve incelenmesi

    The study and authentication of the manuscript of al-Muwatta' by Imaam al-Qaabisi

    ABDURRAHMAN URFALI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF ZİYA KESKİN