Ebü'l Hasan el-Amirî'nin ahlak felsefesinde mutluluk kavramı
The concept of happiness in abu'l Hasan al-Amiri's moral philosophy
- Tez No: 762722
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KAMİL CİHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Âmirî, Mutluluk, es-sa'âde, Erdem, Erdemsizlik, Amiri, Happiness, As-Sa'adah, Virtue, Non-virtue
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Âmirî amelî felsefeyi ahlakın iyileştirilmesi (ıstıslâhu'l-ahlak), ev idaresi (zabtu'l-kedhudâiyye) ve şehir yönetimi (tedbîru'l-memleke) olmak üzere üç kısımda ele alır. Ona göre ahlak ve siyaset felsefesinin temelinde yer alan kavram mutluluktur. Âmirî mutluluk ile ilgili düşüncelerini Aristotelesçi ahlak birikimi çerçevesinde“es-Saʿâde ve'l-İs'ad”adlı eserinde toplamıştır. Filozof Yunan ve İslam ahlak düşüncesinde olduğu gibi bütün eylemlerin özellikle de ahlaki fiillerin amacının mutluluk olduğunu düşünmektedir. Başka bir ifadeyle Âmirî'nin ahlak için belirlemiş olduğu temel ilke ve gaye mutluluktur. Filozof bu ilke ve gayeye binaen başta ahlak felsefesi olmak üzere felsefenin bütün alanlarındaki temel problemleri ve meseleleri mutluluk kavramı üzerinden tartışmıştır. Çünkü ona göre gerçek iyi, gerçek gaye ve mutlak yetkinlik ancak mutluluk olabilir. Âmirî bu bağlamda mutluluğu, nutkî nefsin nazarî ve amelî yönlerine uygun bir şekilde insanî ve aklî olmak üzere iki kısımda incelemiştir. İnsanî mutluluk amelî yöne karşılık gelirken aklî mutluluk nazarî yöne karşılık gelmektedir. Filozof insanın tam manada mutlu olabilmesi için insanî ve aklî mutluluğun birlikte olması gerektiğini savunurken asgari düzeyde mutluluk için insanî mutluluğun yeterli olacağını düşünmektedir. İnsanî mutluluğun ise erdemler sayesinde elde edileceğini savunmuştur. Âmirî erdemler hususunda Aristoteles'i takip ederek erdemleri nazarî ve hulkî olmak üzere iki kısımda incelemiştir. Filozof İslam ahlak felsefesinde alışılagelen temel erdemler ve tali erdemler tasnifine yer vermeden erdemleri bireysel erdemlerden toplumsal erdemlere doğru bir sıralamaya tabi tutmuştur. Âmirî yapmış olduğu bu amelî hikmet tasnifi ile kendisinden sonra gelen filozofları etkilemiştir.
Özet (Çeviri)
Amiri ameli deals with philosophy in three parts: the improvement of morality (istislahu'l-morality), household administration (zabtu'l-kedhudaiyya) and city administration (tedbiru'l-hometown). According to him, the concept at the heart of moral and political philosophy is happiness. Amiri collected his thoughts about happiness in his work“As-Saʿad wa'l-Is'ad”within the framework of Aristotelian moral accumulation. The philosopher believes that the purpose of all actions, especially moral actions, as in Greek and Islamic moral thinking, is happiness. In other words, the basic principle and goal that Amiri has determined for morality is happiness. Based on this principle and purpose, the philosopher discussed the main problems and issues in all areas of philosophy, especially moral philosophy, through the concept of happiness. Because according to him, true good, true purpose and absolute competence can only be happiness. In this context, Amiri examined happiness in two parts, human and mental, in accordance with the nazari and deed aspects of the nutki soul. While the human act of happiness corresponds to the direction, the mental happiness corresponds to the evil eye direction. While the philosopher argues that human and mental happiness should be together in order for a person to be fully happy, he thinks that human happiness will be enough for a minimum level of happiness. He argued that human happiness will be achieved through virtues. His supervisor followed Aristotle on the subject of virtues and examined virtues in two parts, nazari and hulki. The philosopher subjected the virtues to a ranking from individual virtues to social virtues, without including the classification of basic virtues and secondary virtues customary in Islamic moral philosophy. His supervisor influenced the philosophers who came after him with the classification of wisdom of this deed he did.
Benzer Tezler
- Ebu'l-Hasen el-Âmirî'de mutluluk
The happiness in Abû al-Hasan al-'Âmirî
SÜMEYRA KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL TAŞ
- Abu'l-Hasan al-'Âmirî (Ö. 381/992)'nin hikmet anlayışı
The concept of hikmah in thought of Abu'l-Hasan al-'Âmirî
SİNAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET HARMANCI
- Fârâbi, İhvân-ı Safâ ve Âmirî'nin görüşlerinin karşılaştırılması: Siyaset felsefesi örneği
Comparison of Fârâbî and Ihvan-ı Safa and Âmirî's views: An example of political philosopy
BÜŞRA ÖZKEÇECİ BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeEskişehir Osmangazi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİL SARITAŞ
- Âmirî'de bilgi felsefesi
Al- 'Amirî's philosophy of knowledge
SALİHA KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL KAYA
- İmâm el-Kâbisî'nin Kitâbu Mulahhisi'l-Muvatta adlı eserinin tahkiki ve incelenmesi
The study and authentication of the manuscript of al-Muwatta' by Imaam al-Qaabisi
ABDURRAHMAN URFALI
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ZİYA KESKİN