Büyük Selçuklu Devleti emir ve komutanları
Great Seljuk State amirs and commanders
- Tez No: 763113
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ALİ KAPAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
1038 Serahs Savaşı'nın ardından kurulan Büyük Selçuklu Devleti, Hindikuş dağlarından Batı Anadolu'ya ve Orta Asya'dan Basra Körfezi'ne kadar uzanan geniş bir coğrafyaya hâkim olmuştur. Selçuklu Devleti'nin sınırlarının genişletilmesi, hâkimiyet sahasını tehlikeye sokan her türlü siyasi teşekküllerin bertaraf edilmesi, siyasi, ekonomik ve sosyal alanlarda Türk hâkimiyetinin kurulmasındaki en önemli etken ordu ve komutanlardır. Büyük Selçuklu Devleti ordusu, Türklerin çok eskiden beri sahip oldukları askeri gelenek üzerine klasik Orta Doğu İslâm Devletlerinde kullanılan bazı uygulamalarla zenginleştirilmiş ve bu sayede dönemin en gelişmiş askeri kuvveti haline gelmiştir. Askeri kültür ve harp stratejisi açısından dikkat çeken bir devlet olan Selçuklular, emir ve komutanların yetenekleri ile daha üstün bir hale gelmişlerdir. Emir ve komutanların sefer sırasında gösterdikleri yararlılıklar ve bürokratik hamleler sayesinde Selçuklular dönemin en büyük kara devletine sahip olma sıfatına erişmişlerdir. Selçuklular, Türk-Türkmen unsurunu ordu içerisinde ahenkli bir şekilde kullanmayı başarmışlardır. Devletin kuruluş aşamasında küskün olan Türkmenler daha sonraki dönemlerde Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması görevini ifa etmişlerdir. Sadık ve daha disiplinli tarzda yetiştirilen gulâmlar ise ordunun ana insan unsurunu oluşturmuşlardır. Devlete pek çok yararı dokunan ve askeri dehası yüksek olan emir ile komutanlara verilen iktâlar sayesinde hazineye yük olmadan sefer sırasında yararlanılacak pek çok askerin varlığı temin edilmiştir. Tuğrul Bey, Sultan Alparslan ve Melikşah döneminde görev alan emir ve komutanlar merkezi otoriteye bağlı kalarak faaliyetlerini sürdürmüşlerdir. Fakat Melikşah'ın vefatından sonraki dönemde, Haçlı ilerleyişi ve Bâtınî faaliyetlerinde görevlendirilen emir ve komutanlar devletin hâkimiyet sınırlarını korumak yerine tecrübesiz sultanları kendi çıkarları doğrultusunda etkileri altına alarak nüfuzlarını korumayı gaye edinmişlerdir. Çalışmamızda, Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluş sürecinden yıkılışına kadar görev almış emir ve komutanların biyografilerine değindik. Diğer yandan Selçukluların hâkimiyet sınırlarının genişletilmesinde, hanedan isyanları ve vasal hükümet isyanlarına karşı görevlendirilen emir ile komutanların icraatlarını da anlatmaya çalıştık. Zaman, mekân ve görev ayrımı yapmadığımız için araştırmamızı tek bölüm halinde oluşturduk.
Özet (Çeviri)
Founded after the Battle of Serahs in 1038, the Great Seljuk Empire spanned a wide area stretching from the Hindu Kush Mountains to Western Anatolia and from Central Asia to the Persian Gulf. The most important factor in the expansion of the borders of the Seljuk Empire, the elimination of all kinds of political organizations that endangered the sovereignty, and the establishment of Turkish dominance in political, economic and social areas were the army and commanders. The army of the Great Seljuk Empire was empowered with some of the practices used in the classical Middle Eastern Islamic states on the military tradition of the Turks since time immemorial and thus became the most advanced military force of the period. The Seljuks, who were a remarkable state in terms of military culture and warfare strategy, became more superior with the skills of emirs and commanders. Thanks to the efficacy of the emirs and commanders during the campaigns and their bureaucratic attempts, the Seljuks achieved the title of having the largest land state of the period. The Seljuks succeeded in harmoniously utilizing the Turkish-Turkmen element within the army. The Turkmens, who were not on good terms with them during the foundation phase of the empire, performed the task of Turkification and Islamization of Anatolia in the later periods. The gulams (slaves), who were loyal and raised in a more disciplined manner, constituted the main human element of the army. Thanks to the iqtas given to emirs and commanders with high military genius who were of great benefit to the state, many soldiers were made available for the campaigns without being a burden to the treasury. The emirs and commanders who took office during the reigns of Tugrul Beg, Sultan Alparslan and Malik Shah continued their activities by adhering to the central authority. However, in the period after the death of Malik Shah, the emirs and commanders who were assigned in the operations against the Crusader's progress and Batiniyya aimed to protect their prestige by influencing the sultans in line with their own interests instead of protecting the sovereign borders of the state. In our study, we have dealt with the biographies of the emirs and commanders who served from the establishment of the Great Seljuk Empire until its collapse. In addition, we have tried to explain the actions of the emirs and commanders who were assigned to expand the borders of the Seljuks' sovereignty, and against dynastic rebellions and vassal government rebellions. Since we did not distinguish between time, place and duty, we created our research in one single section.
Benzer Tezler
- Danişmendli Beyliğinin Türkiye Selçuklu Devleti üzerindeki siyasi etkileri
Political influences of Danishmendli Principality on Turkiye Seljuk State
ZÜLEYHA GÜLSEREN
- Rüknüddevle Dâvud ve Fahreddîn Kara Arslan dönemleri Hısn-ı Keyfâ Artuklu Devleti
Hisn Kaifa Artuqid State during the reing of Rukn al-Dawla Daud and Fakhr al-Din Qara Arslan
SARA SADIKHOVA
- Büyük Selçuklu Devletinin diğer Selçuklu devletleri ile münasebetleri
The relationship of the Great Seljuqs State with other Seljuq states
ÜLKÜ ÇİFTCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLAY AĞIRNASLI
- Hârizmşâhlar zamanında emîrler ve hânlar
Amirs and khans during the Khwarazamshahs period
SALİH İÇÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TOKSOY