Türkiye'de işletmelerin ortak yönetim kurulu profili: Ortak yönetim kurulu üyeliği ve firma performansı üzerine ampirik bir çalışma
Interlocking board profile of companies in Turkey: An empirical study on interlocking directorship and firm performance
- Tez No: 763302
- Danışmanlar: PROF. DR. KADER ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Ortak yönetim kurulu üyeliği ve firma performansı arasındaki ilişki uzun süredir tartışılmaktadır. Ancak bu konuya ilişkin literatürde bir fikir birliği yoktur. Kaynak bağımlılığı teorisinin ortak yönetim kurulu üyeliklerine yaklaşımı temel varsayımlarıyla aynı yöndedir. Ortak yönetim kurulu üyelikleri firmalar için kritik bir kaynak olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda potansiyel faydalarına odaklanılmaktadır. Vekâlet teorisi ise iş yüklerini ve vekâlet maliyetlerini artıracağı düşüncesiyle, bu tarz yöneticilerin olumsuz etkilerine odaklanmaktadır. Her iki bakış açısının da kendi bağlamlarında destek gördüğü çalışmalara rastlanmaktadır. Bu çalışmalarda ortak yönetim kurulu üyelikleri ile performans arasındaki ilişki çoğunlukla tek boyutlu ve doğrudan ele alınmaktadır. Bu çalışmada ise ortak yönetim kurulu üyeliklerinin farklı boyutları (aileden ortak yönetim kurulu üyeliği, kurul meşguliyeti) birlikte ele alınmıştır. Ortak yönetim kurulu üyeliği, aileden ortak yönetim kurulu üyeliği ve kurul meşguliyetinin performans üzerindeki doğrudan etkilerine ek olarak kurul çeşitliliğinin moderatör etkisine de tek bir modelde yer verilmiştir. Çalışmanın örneklemi, BİST 100 endeksine dâhil olan, finansal olmayan 49 şirketin, 2014-2019 yılları arasındaki verilerinden elde edilen 294 gözlemden oluşmaktadır. Bu verilerin analizi için panel EKK (havuzlanmış regresyon) modeli kullanılmıştır. Analiz bulguları, Türkiye'de ortak yönetim kurulu üyeliklerine yoğun bir ilginin olduğunu göstermektedir. Aile üyelerinin de bu ilişkide ön plana çıktıkları görülmektedir. Ortak yönetim kurulu üyeliklerinin performans üzerinde doğrudan bir etkisi tespit edilememiştir. Ancak ortak yönetim kurulu üyeliklerinin farklı boyutlarıyla ilgili negatif yönlü anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Aileden ortak yönetim kurulu üyeliğinin ve kurul meşguliyetinin performansı azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Moderatör değişken olarak modele dâhil edilen kurul çeşitliliğinin ortak yönetim kurulu üyelikleri ve performans arasındaki ilişkiyi olumlu yönde etkileyeceği varsayımı destek görmemiştir. Beklenen etkinin tersi yönde bir ilişki ortaya çıkmıştır. Kurul çeşitliliği ortak yönetim kurulu üyeliği ile performans arasındaki ilişkiyi olumsuz yönde etkilemektedir. Türkiye bağlamında kaynak bağımlılığı teorisinin öngördüğü olumlu ilişkiler destek bulmazken, vekâlet teorisine destek sağlayan sonuçlar elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The relationship between interlocking directors and firm performance has long been debated. However, there is no consensus in the literature on this issue. The approach of resource dependency theory to interlocking directors is in line with its basic assumptions. Interlocking directors are considered a critical resource for companies. In this context, the focus is on its potential benefits. The agency theory, on the other hand, focuses on the negative effects of such managers with the idea that it will increase their workload and agency costs. There have been studies in which both perspectives have been supported in their own contexts. In these studies, the relationship between interlocking directors and performance is mostly one-dimensional and directly addressed. In this study, different dimensions of interlocking directors (interlocking director from the family and board busyness) are discussed together. In addition to the direct effects of interlocking directorship from the family and board busyness on performance, the moderator effect of board diversity is also included in a single model. The sample of the study consists of 294 observations obtained from the data of 49 non-profit companies included in the BIST 100 index between 2014-2019. Panel EKK (pooled regression) model was used for the analysis of these data. The result of the analysis shows that there is an intense interest in interlocking directorships in Turkey. It is seen that family members also come into prominence in this relationship. No direct impact of interlocking directorships on performance has been identified. However, significant negative results were obtained regarding the different dimensions of interlocking directorships. It was concluded that interlocking directorship and board busyness from the family reduced performance. The assumption that board diversity, included in the model as a moderator variable, would positively improve the relationship between interlocking directorship and performance was not supported. A relationship has emerged in the opposite direction to the expected effect. Board diversity adversely affects the relationship between interlocking directorship and performance. While the positive relations foreseen by the resource dependency theory in the Turkish context were not supported, results were obtained that supported the agency theory.
Benzer Tezler
- Opsiyon işlemleri, döviz opsiyonları ve TRL/döviz opsiyonları fiyatlama ve risk yönetiminde uygulamaya yönelik model önerisi
Option transactions, currency options and a practical model for pricing and risk management of TRL/FX options
MUSTAFA DOĞAN
- Küçük ve orta ölçekli sanayi işletmeleri ve optimal yatırım kararları ile ilgili bir model yaklaşımı
Başlık çevirisi yok
HATİCE ÖZYUVA
- Türkiye'de ve Dünya'da mevduat sigorta sistemi
Deposit protection system in Turkey and in the world
ÖZGÜR DÖKDÖK
- Türkiye'de bölgesel havayolu şirketi kurulması
Incorporation of a regional airline company in Turkey
ATAÇ TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Ulaşımİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ÖZKOL
- Türkiye'de yönetim kurullarında kadın yönetici istihdamı: 2011 sonrası
The employment of women manager in the boards of directors in Turkey: 2011 post
GAMZE ÖZDÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeKaradeniz Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADER TAN ŞAHİN