Dynamics and management of vector-borne viral epidemics
Vektörel kaynakli viral salgınların dinamikleri ve yönetimi
- Tez No: 764316
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YAŞARCAN, PROF. DR. YAMAN BARLAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu tezde vektörel kaynaklı viral salgınları modelliyoruz. Bu çalışmada spesifik viral salgın olarak dang virusünün sebep olduğu sivrisinek kaynaklı dang hummasını seçiyoruz. Dang humması insan ve vektör ilişkisinden kaynaklandığı için bir konak-vektör sistemini, sistem dinamiği metodolojisini kullanarak modelliyoruz. Rio de Janeiro bölgesini seçiyoruz. Parametre değerleri için literatürdeki ortalamaları veya tahminlerimizi kullanıyoruz. Benzetim koşumu aldığımızda hastalığı taşıyan insan ve vektörlerin sayısının sıfıra yakınsadığını gözlemliyoruz ve bu, virüsün azalarak ortadan kalktığı anlamına geliyor. Bununla birlikte, dang humması viral salgınının bölgede devam ettiğini biliyoruz. Bu spesifik viral salgının kalıcı varlığının arkasındaki nedenleri anlamaya çalışıyoruz. Etkili parametreleri seçip kalibre ederek salgında kalıcılığı model koşumunda da elde ediyoruz. Geçerlilik testi amacıyla, ilgili verilerin dinamiklerini modelin kendi dahili nedensel geri bildirim yapısıyla yeniden üretebildiğini göstermek için, model çıktılarını gerçek hayattan alınmış verilerle karşılaştırıyoruz. Modelimiz sadece geçerli dinamikler üretmeyi amaçlamıyor, aynı zamanda hastalığın anlaşılmasını ve yönetimini desteklemek için senaryo analizlerine deneysel bir platform olarak da hizmet ediyor ve bu anlamda mevcut modellerin ötesine geçiyor. Bu çalışmadaki ikinci amaç modelimizin iç yapısının senaryo analizlerini mümkün kıldığını kavramsal düzeyde göstermektir. Senaryo denemelerinde, ısırılma oranları ve vektörlerin doğum oranları ile ilişkili parametreler ile virüsü ortadan kaldırıyoruz. Isırılma oranları ve vektörlerin doğum oranları, daha kapalı giysiler giymek, sivrisinek kovucuları kullanmak, ve su depolarını düzenli olarak temizlemek gibi önlemler alınarak azaltılabilir. İnsanlar, vektörlerle etkileşime ve vektör üreme alanlarına karşı önlem alırsa virüsün ortadan kaldırılabileceği sonucuna varıyoruz.
Özet (Çeviri)
In this thesis, we model the dynamics of vector-borne viral epidemics. We choose dengue fever as the specific viral epidemic for the study, which is a mosquito-borne viral infection caused by the dengue virus. Dengue virus relies on the human-vector interaction to spread; thus, we need to model a host-vector system. We use system dynamics methodology and construct a dynamic model. We choose Rio de Janeiro as the area. We obtain the average parameter values from the relevant literature or use our close estimations. We observe that the number of infectious human and infected vectors converge to zero in the model, which means the virus decays and eradicates. However, the viral epidemic of dengue is persistent in the region. We try to understand the reasons behind the persistent existence of this specific viral epidemic. We identify the leverage parameters, and calibrate them to obtain persistence in the epidemic. We compare the outputs with the data for validation to show that the model can reproduce the dynamics of the real system with its own internal causal feedback structure. The model we construct does not only aim to generate valid dynamics, but it also goes beyond the existing models in the sense that it serves as an experimental platform for scenario analyses to support the understanding and management of the disease. The second aim is to demonstrate at a conceptual level that the internal structure of our model makes scenario analyses possible. In scenario experiments, we try to eliminate the virus with two parameters related to the biting rates and vector births. Biting rates and vector births can be decreased by taking precautions such as wearing clothes with more skin coverage, using repellents, and cleaning the water storages regularly. We conclude that the virus can be eliminated if humans take precautions against the interaction with vectors or against vector breeding areas.
Benzer Tezler
- Türkiye'de iç borcun vade yapısı ve borç yönetimindeki etkisinin ampirik analizi
The maturity structure of domestic borrowing in Turkey and the emprical analysis of its effect on debt management
SEVİ DOKUZOĞLU
- İleri veri işlem yöntemleri ile su kaynaklarının kullanımı ve planlanmasının optimizasyonu
Optimisation of water resources use and planning with advanced data processing methods
UĞUR AKBULUT
Doktora
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. ZAFER ASLAN
- Makine öğrenme yöntemleriyle uydu görüntülerinin sınıflandırılması ve zamansal değişiminin izlenmesi
Classification of satellite images and monitoring the temporary changes by machine learning methods
SOLMAZ BABAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR ALGANCI
- Protecting cost of claims from exchange rate shocks in insurance sector
Sigorta sektöründe kasko hasar maliyetinin döviz kur şoklarından korunması
İSMAİL TELCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Sigortacılıkİstanbul Bilgi ÜniversitesiFinans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GENCO FAS
- Esnek üretim sistemleri için bir etkin üretim denetleme modeli
An Effective supervisory control model for flexible manufacturing systems
BAHAR KORKUSUZ
Doktora
Türkçe
1989
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. GÖNÜL YENERSOY