Sınıf öğretmenlerinin mizaç özelliklerinin incelenmesi
Examination of temperament characteristics of classroom teachers
- Tez No: 764391
- Danışmanlar: PROF. DR. DURMUŞ EKİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Eğitim, paydaşları öğretmen-öğrenci-veli olan bir sistemdir. Bu sistemin sağlıklı bir şekilde işlemesi için tüm paydaşların iş birliği ve güven içinde hareket etmesi kadar önemli olan bir başka nokta, tüm tarafların bireysel farklılıkları olduğunu bilmek ve buna göre hareket etmektir. Eğitim sistemi içerisinde yapılan çalışmalarda bireysel farklılıklara daha çok öğrenci bağlamında yaklaşılmaktadır. Ancak öğretmenlerin de bu sistem içerisinde bireysel farklılıklarıyla aktif rol oynadıkları göz önünde bulundurulması gereken önemli bir gerçektir. Çünkü kendi özelliklerinin farkında olan, psikolojik kimliğini bilen ve psikolojik süreçlerini yönetebilen öğretmenler, kendini tanıyan ve birey olarak farklılıklarının bilincinde olan öğrenciler yetiştirebilecektir. Bireysel farklılıklar ve psikolojik kimlik kavramı ''mizaç'' kelimesiyle karşılık bulmaktadır. Bu çalışmada Dokuz Tip Mizaç Modelindeki dokuz mizaç tipine göre öğretmenlerin mizaç özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Böylece mizaçları, temel motivasyonları belirlenerek, kendilerini yetiştirme ve geliştirme yolculuğuna mizaç temelli bir çerçeveden bakmak mümkün olacaktır. Çalışma karma yöntem deseni ile hazırlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda Trabzon ilinde görev yapan 269 sınıf öğretmeninden Yılmaz ve arkadaşları (2014) tarafından geliştirilen Dokuz Tip Mizaç Ölçeği aracılığı ile veri toplanmıştır. Ölçek 91 maddeden oluşmaktadır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmış, betimsel analizin yanında değişkenler için Bağımsız Örneklemler t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda, hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile araştırmaya katılan 269 sınıf öğretmeni arasından seçilen 23 sınıf öğretmeninin görüşleri alınmıştır. Öğretmenlerin verdiği cevaplar betimsel analiz ile analiz edilerek ortaya çıkan bulgular yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmenlerinin DTM1 yani Kusursuzluğu Arayan Mizaç Tipi puanı yüksek bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin DTM3 yani Hayran Olunacak Kendilik İmajını Arayan Mizaç Tipinden aldıkları puan düşük çıkmıştır. Mizaç tiplerinin cinsiyete göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Kadınlarda Entelektüel Dinginlik Arayan Mizaç Tipi (DTM6) puanı erkek öğretmenlere oranla daha yüksek çıkmıştır. Mutlak Güç Arayan Mizaç Tipi (DTM8) puanları, erkeklerde kadınlara kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Araştırma sonucunda medeni durum değişkenine göre anlamlı fark bulunmuştur. Bilginin Anlamına Ulaşmayı Arayan Mizaç Tipi (DTM5) puanı bekar öğretmenlerde evli öğretmenlere göre daha yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerin eğitim durumu değişkenine göre mizaç tiplerinde anlamlı bir fark bulunmamıştır. Mesleki tecrübesi fazla olan öğretmenlerde Kusursuzluğu Arayan Mizaç Tipi(DTM1), Hayran Olunacak Kendilik İmajını Arayan Mizaç Tipi(DTM3) ve Entelektüel Dinginlik Arayan Mizaç Tipi(DTM6) puanları yüksek bulunmuştur. Diğer mizaç tiplerinde mesleki tecrübeye göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sınıf öğretmenlerinin mizaç ve mizaç temelli eğitim konusunda fikir sahibi oldukları, mizaç teorisini bilmenin kendi potansiyellerinin farkına varmalarını sağlayacağını, öğretmenlerin öğrencilerin potansiyellerini keşfetmelerine yardımcı olmalarını kolaylaştıracağını, öğrenci-öğretmen, veli-öğretmen ilişkisini olumlu etkileyeceğini, bireysel farklılıklara yönelik algı, ödevlendirme, sorumluluk verme, sınıf içi ilişkileri düzenleme, sınıf kontrolünü sağlama gibi konularda öğretmene yaklaşım farkı sağlayacağını düşündükleri görülmüştür. Araştırma sonucunda öğretmenlerin mizaç özelliklerinin belirlenmesinin ve bu konudaki görüşlerinin incelenmesinin, ilerleyen dönemlerde bu konularda hazırlanacak yeni araştırmalar için kaynak olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Education is a system whose stakeholders are teachers-students-parents. Another point that is as important as the cooperation and trust of all stakeholders for the healthy functioning of this system is to know that all parties have individual differences and to act accordingly. In studies conducted within the education system, individual differences are approached more in the context of students. However, it should not be overlooked that teachers also play an active role in this system with their individual differences. Because teachers who are aware of their own characteristics, who know their psychological identity and who can manage their psychological processes can raise students who know themselves and are aware of their differences as individuals. The concept of individual differences and psychological identity we are talking about corresponds to the word“temperament”. In this study, it is aimed to examine the temperament characteristics of teachers according to the nine temperament types in the Nine Types of Temperament Model. Thus, it will be possible to look at the journey of raising and developing themselves from a temperament-based framework by determining their temperaments and basic motivations. The method of the study is mixed method. In the quantitative aspect of the research, data were collected from 269 classroom teachers working in Trabzon through the Nine Types of Temperament Scale developed by Yılmaz et al. (2014). The scale consists of 91 items. SPSS program was used in the analysis of the data, besides the descriptive analysis, the data were analyzed with Independent Samples t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) for variables. In the qualitative aspect of the research, the opinions of 23 classroom teachers selected from among 269 classroom teachers participating in the research were taken with the prepared semi-structured interview questions. The answers given by the teachers were analyzed with descriptive analysis and the findings were interpreted. As a result of the research, the DTM1 (Perfection Seeking Temperament Type) score of the classroom teachers was found to be high. Classroom teachers' scores in DTM3, that is, Admirable Self-Image-Seeking Temperament Type, were found to be low. It has been determined that temperament types differ according to gender. Intellectual Calmness Seeking Temperament Type (NTM6) score was higher in females than male teachers. Absolute Power Seeking Temperament Type (DTM8) scores were found to be higher in males compared to females. As a result of the research, a significant difference was found according to the marital status variable. Temperament Seeking Meaning of Knowledge (DTM5) score was found to be higher in single teachers than in married teachers. There was no significant difference in temperament types according to the educational status of the teachers. Perfection-Seeking Temperament Type (DTM1), Admirable Self-Image-Seeking Temperament Type (DTM3) and Intellectual Calmness-Seeking Temperament Type (DTM6) scores were found to be high in teachers with more professional experience. No significant difference was found in other temperament types according to professional experience. Classroom teachers have an idea about temperament and temperament-based education, knowing the theory of temperament will enable them to realize their own potential, help teachers to help students discover their potential, positively affect the student-teacher, parent-teacher relationship, perception of individual differences, assignment, giving responsibility, It has been observed that they think that it will provide a difference in approach to the teacher on issues such as arranging classroom relations and maintaining classroom control. As a result of the research, it is thought that determining the temperament characteristics of teachers and examining their opinions on this subject can be a source for new researches to be prepared on these issues in the future.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecindeki dikkat çekme davranışlarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi
Study of attention getting behaviors of secondary school teachers in learning-teaching process with regard to the opinions of teachers and students
MEHMET ALİ ÇİÇEKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SADIK
- A qualitative analysis of the teacher variables on the amount of participation and speech production of upper-intermediate students
Öğretmen değişkenlerinin orta seviyenin üzerindeki öğrencilerin derse katılımı ve konuşma miktarlarına etkisi üzerine nitel bir çalışma
NERGİS ÇEVİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÇELİK
- Sınıf öğretmeni adaylarının hikâye yazma ve hikâye öğretimi konularındaki bilgi ve beceri düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluating of the preservice classroom teachers' level of knowledge and skills about story writing and story teaching topics
EMİNE BİRGÜL ZELZELE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ULUSOY
- Die vergleichende Darstellung des Lehrerverhaltens in den Werken von Rıfat Ilgazs „Hababam Klasse' und von Stephan Serins „Föhn mich nicht zu' aus der pädagogischen und humoristischen Sicht
A comparison of teacher behaviors in Rıfat Ilgaz's 'Hababam Sınıfı' and Stephan Serin's 'Föhn Mich Nicht Zu' in terms of humor and pedagogy
GÜLAY BOLATTEKİN
Yüksek Lisans
Almanca
2014
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ KOÇ
- Mizaç temelli psikoeğitim programının 5-9 yaş grubu çocukların öğretmenlerinin sınıf yönetimi özyeterlik inançları üzerindeki etkisi
The effect of temprament based psycho-educational program on classroom menagement self-efficacy beliefs of elemantry school teachers
DEMET ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN ÖZDEMİR