Yarım kalmış bir galat sözlüğü: Tehzîbü'l-Kelâm fî Lisâni'l-Havâssı ve'l-Avâm ve İzhâbü'l-Evhâm min Ezhâni'l-Enâm
An incomplete dictionary of common errors: Tehzîbü'l-Kelâm fî Lisâni'l-Havâssı ve'l-Avâm ve İzhâbü'l-Evhâm min Ezhâni'l-Enâm
- Tez No: 764445
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL İBRAHİM İSKENDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırklareli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
İnsanların bir mazisi olduğu gibi kelimelerin de bir mazisi vardır. Bu maziyi etimoloji araştırır. Kelimelerdeki ses, biçim ve anlam değişikliklerini zamana ve mekâna göre araştırıp ortaya koyan etimolojidir. Yanlış kullanıldığı düşünülen kelimelerin derlenip doğru imla, telaffuz ve anlamlarının verildiği galat sözlükleri kelimelerin değişim süreçlerini vermesi bakımından etimolojik bir yön de içerirler. Bu çalışmada Tehzîbü'l-Kelâm fî Lisâni'l-Havâssı ve'l-Avâm ve İzhâbü'l-Evhâm min Ezhâni'l-Enâm adlı galat sözlüğü ele alınmıştır. Eserin dili devrin klasik Osmanlı Türkçesidir. Eserde 228 madde başı belirlenmiştir. Ancak bazı maddeler iki kere yazılmıştır. Bu sebeple 238 madde başı bulunmaktadır. Eserin müellifi Mustafa Rüşdü'dür. Eser İstanbul'da Âlem matbaası'nda Ahmed İhsan yayını olarak 1313 [1895] yılında basılmıştır. Eserin yazılma amacı“Eserdeki galat sözleri kullanmayalım, doğru kelimelerin doğru şekillerini kullanalım.”cümlesiyle ifade edilir. Eserde atıf yapılan yirmi eser vardır. Yalnız elif harfiyle başlayan kelimelerin incelendiği eserde kısaltmalara yer verilmiş, kimi yerlerde ise dipnot yöntemine başvurulmuştur. Bu tez, yarım kalmış bu ilginç sözlük çalışmasının transkripsiyonunu ve bir incelemesini sunarak alana katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Just as people have a past, words have a past. Etymology explores this past. Etymology researches and reveals the phonological, morphological and semantic changes in a given word. Galat dictionaries, namely dictionaries of common errors where the words that are thought to be used incorrectly are compiled and their correct spelling, pronunciation and meanings are given, also include an etymological aspect in terms of giving the change processes of the words. In this study, a galat dictionary named Tehzîbü'l-Kelâm fî Lisani'l-Havâssı ve'l-Avâm and İzhâbü'l-Evhâm min Ezhâni'l-Enâm has been discussed. The language of the work is the classical Ottoman Turkish of the period. 228 words were identified in the dictionary. However, some words were written twice. For this reason, there are 238 entries. The author of the work is Mustafa Rüşdü. The work was published in 1313 [1895] as an Ahmed İhsan publication in Âlem printing house in Istanbul. The purpose of writing the work is expressed by the following sentence:“Let us not use misused words, let us use the right forms of the right words.”In the dictionary, only the words starting with the letter elif are examined, twenty works are cited, abbreviations are included, and footnotes are used in some places. This thesis aims to contribute to the literature by presenting a Latin letter transcription and an analysis of this interesting and incomplete dictionary.
Benzer Tezler
- Cafer Paşa Medresesi'nin restorasyon projesi
A Restoration proposal for madrase of Cafer Paşa
ARZU TÜRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY
- Galata Ticaret Han restorasyon projesi
Galata Ticaret Han restoration project
ZEREN ÖNSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. S. YILDIZ SALMAN
- Galata Santi Pietro ve Paolo (Saint Pierre) Kilisesi koruma projesi
Conservation project of Santi Pietro and Paolo (Saint Pierre) Church in Galata
İREM GÜÇLÜ PRIFTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
- 19.yüzyıldan günümüze İstanbul'da fransız okul yapıları
French school buildings in İstanbul from 19th century to the present
ZÜBEYDE GÖZDE KUTLU
- Kadıköy Moda semtinin tarihi ve kentsel sit olarak tanımlanması ve korunması için öneriler
Identification of Moda district as historic and urban heritage site and conservation proposals
TANLA ATUN ATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN