Mesleki gelişim arkadaşlığı modelinin Türkçe öğretmenlerinin mesleki gelişimindeki rolü
The role of critical friendship model in professional development of Turkish teachers
- Tez No: 764541
- Danışmanlar: PROF. DR. SUAT UNGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Mesleki Gelişim Arkadaşlığı Modeli, Mesleki Gelişim, Öğretmen Yeterlikleri, Türkçe Öğretmenleri, Öğretmenin Bireyselliği, The Critical Friendship Model, Professional Development, Teacher Competencies, Turkish Teachers, Teacher İndividuality
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2017'de yayımlanan Öğretmen Genel Yeterliklerinin;“mesleki bilgi”,“mesleki beceri”ile“tutum ve değerler”yeterlikleri altındaki 65 yeterlik göstergesinin her öğretmende olması hedeflenmektedir. Öğretmenlerin istenen yeterliklere sahip olması için çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Bu çalışma da istendik yeterlikler doğrultusunda öğretmenlerin mesleki gelişimlerini desteklemek amacıyla gerçekleştirilen bir uygulamaya ilişkin süreci ve sonuçları yansıtmaktadır. Bir işi yapmak ve sonuçlandırmak amacıyla ortak istek ve güce sahip öğretmenlerin bir araya gelmesiyle yapılan iş birliğine dayalı birçok model vardır. Bu modeller arasındaki Mesleki Gelişim Arkadaşlığı (MGA), Amerika'da 1994 yılında Ulusal Okul Reform Fakültesi tarafından problem çözmeye ve katılımcılarının belirlediği hedefleri gerçekleştirmeye odaklanan bir tür profesyonel öğrenme topluluğu olarak ortaya çıkmış ve özellikle son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu çalışmada kullanılan Mesleki Gelişim Arkadaşlığı, diğerlerinden farklı olarak öğretmene özgü mesleki gelişim esasına dayalıdır. Ayrıca, öğretmenlerin güvendikleri ve yakınlarındaki meslektaşlarıyla gerçekleştirdikleri bir çalışma olması sebebiyle gerçekçi, sürdürülebilir ve ekonomiklik sıfatlarına sahiptir. Son olarak bazı modellerin aksine MGA sürecinde tek taraflı değil çift taraflı bir gelişimin hedeflenmesi, mesleki gelişim arkadaşlarını, hem öz gelişim hem de akran geliştirme açısından güdülemektedir. Bu gelişimlerin bir döngü hâlinde ve uzun soluklu olması, öğretmenlerdeki istendik nitelikleri kalıcı ve sürekli hâle getirmektedir. Bu çalışmada, eğitimde ana dilinin öğretiminden sorumlu Türkçe öğretmenleriyle çalışılmış ve bu modelin Türkçe öğretmenlerinin mesleki gelişimindeki rolünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma grubundaki 4 katılımcı, amaçlı örnekleme stratejilerinden kartopu örnekleme tekniği kullanılarak ulaşılan Milli Eğitim Bakanlığında görev yapan, en az on yıllık tecrübesi olan Türkçe öğretmenlerinden oluşmaktadır. İlgili öğretmenler, eğitim koçu tarafından sürecin başında modele yönelik bir eğitime tabii tutulmuş, uygulamalar boyunca da hem bireysel hem de toplu olarak yönlendirilmiştir. Eğitim koçu, her ay en az bir kere öğretmenlerle genel bir toplantı yaparak sürece katkı sağlamıştır. Aylık toplantıların ardından her Mesleki Gelişim Arkadaşlığı grubu, kendi içlerinde planladıkları derslerini yürütmüş ve gözlemlerini gerçekleştirmişlerdir. Çalışma, nitel araştırma yönteminin durum çalışmasıyla desenlenmiş, veriler toplanırken doküman incelemesi ve yarı yapılandırılmış mülakat teknikleri kullanılmıştır. Veriler, uygulamaları yansıtan toplamda 44 öğretmen günlüğü ile uygulama sonrasında öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlardan elde edilmiştir. Öncelikle günlükler, betimsel analiz yoluyla öğretmen genel yeterlikleri göstergelerine göre; ardından öğretmenlerle yapılan mülakatlar içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve alıntılarla desteklenerek yorumlanmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar şunlardır: Öncelikle mesleki gelişim amacıyla takım oluşturan öğretmenlerin aynı okulda çalışmaları MGA modelini uygulanabilir ve ekonomik kılmaktadır. Bunun yanında ortak kurum kültürüne ve alana sahip öğretmenlerin birbirlerini takip etmesinin, iş birliği sürecini kolaylaştırdığı ve sürdürülebilir kıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin sürekli teşvik, takdir ve takibe duydukları ihtiyacı mesleki gelişim arkadaşlarıyla karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu noktada; ast-üst ilişkisi olmadan, eşit konumda kabul edilen öğretmenlerin mesleki açıdan birbirlerini karşılıklı desteklemelerinin katılımcıları güdülediği dikkat çekmiştir. Ek olarak, mesleki gelişim arkadaşlarının her öğretmenin bireysel ilgi, yetenek ve ihtiyaçları doğrultusunda dersleri planlaması sayesinde yüksek öz güveni ve başarıyı yakaladıkları tespit edilmiştir. Çalışmanın en dikkat çekici sonucu ise modelde öğretmenlerin zayıf yönlerinin güçlendirilmesinden çok, güçlü yönlerinin ortaya çıkarılması ve kullanılması yönünde teşvik edilmesinin derslerde farklı ve başarılı uygulamaları beraberinde getirmesi olmuştur. Araştırmaya dayalı olarak gerçekçi, uygulanabilir, sürdürülebilir ve etkili bir model olan Mesleki Gelişim Arkadaşlığının Türkiye'de yaygın hâle gelmesi için çalışmaların artırılması önerilmektedir. Bunun için öğretmenlere rehberlik edecek eğitim koçlarının yetiştirilmesi, modelin öğretmenlere tanıtılması, öğretmenlerin çeşitli yönlerden teşvik edilerek MGA uygulamalarına katılmalarının sağlanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Teacher General Competencies published by the Ministry of National Education in 2017 aimed that every teacher should have 65 proficiency indicators under the competencies of“professional knowledge”,“professional skills”and“attitudes and values”. Various applications have been made for teachers to have the desired competencies. This study reflects the process and results of an application carried out to support the professional development of teachers in line with the required competencies. There are many models based on collaboration, where teachers come together with a shared desire and power to do and finalize a job. Among these models, The Critical Friendship model used in the study, emerged as a kind of professional learning community focused on problem solving and realizing the goals set by its participants by the National School Reform Faculty in the USA in 1994 and has started to become widespread especially in recent years. The Critical Friendship model used in the study, unlike the others, is based on individual professional development specific to each teacher. In addition, this model has the characteristics of being realistic, sustainable and economical, since it is a work that teachers carry out with their close and trusted colleagues. Finally, unlike some models, targeting bilateral rather than unilateral development in the CF process motivates professional development colleagues in terms of both self-development and peer development. The fact that these developments are cyclical and long-term makes the desired qualities in teachers permanent and continuous. In this study, Turkish teachers responsible for teaching the mother tongue in education were studied and it was aimed to reveal the role of this model in the professional development of Turkish teachers. The 4 participants in the study group consisted of Turkish teachers with at least ten years of experience working in the Ministry of National Education, which was reached by using the snowball sampling technique, one of the purposeful sampling strategies. Relevant teachers were trained on the model by the training coach at the beginning of the process, and were guided both individually and collectively throughout the practices. The training coach contributed to the process by holding a general meeting with the teachers at least once a month. After the monthly meetings, each critical friendship group conducted their own internally planned lessons and made their observations. The study was designed with the case study of the qualitative research method, and document analysis and semi-structured interview techniques were used while collecting the data. The data were obtained from a total of 44 teacher diaries reflecting the practices and semi-structured interviews with the teachers after the practice. First of all, the diaries were interpreted according to the general competence indicators of teachers through descriptive analysis. Then, the interviews with the teachers were tabulated using content analysis and interpreted with the support of quotations. The results obtained in the study are as follows: First of all, the fact that the teachers who form a team for critical friendship work in the same school makes the CF model applicable and economical. In addition, it was determined that teachers who had a common institutional culture and field follow each other, making the cooperation process easier and sustainable. In addition, the teachers' need for continuous encouragement, appreciation and follow-up was met by their critical friends. At this point, it was noted that the teachers, who were accepted as equals without a superior-subordinate relationship, motivated each other professionally. In addition, it was determined that critical friends colleagues achieved high self-confidence and success by planning the lessons in line with the individual interests, abilities and needs of each teacher. The most striking result of the study was that encouraging teachers to reveal and use their strengths rather than strengthening their weaknesses in the model brought different and successful practices in the lessons. In line with the results of the research, it is recommended to increase the number of studies in order to make the Critical Friendship, which is a realistic, applicable, sustainable and effective model, widespread in Turkiye. For this, it is recommended to provide training coaches who will guide teachers, to introduce the model to teachers, and to encourage teachers from various aspects to participate in CF practices.
Benzer Tezler
- Öğretmen eğitiminde eleştirel arkadaşlık grubu modelinin uygulanması ve değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
An investigation of the implementation and evaluation of the critical friendship group model in teacher education
İCLAL ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABİHA ODABAŞI ÇİMER
- Öğretmenlerin mesleki gelişime katılımlarıyla, mesleki gelişime yönelik tutumları, kendi kendine öğrenmeye hazır bulunuşlukları ve destekleyici okul özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between teachers 'participation in professional development and the attitudes toward professional development, readiness for self-directed learni̇ng and supportive school characteristics
MEHMET EROĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN ÖZBEK
- Otizmli çocukların normal gelişim gösteren kardeşlerinin yaşadıkları sorunlar
The problems of autistic children's siblings with normal development
PINAR KALECİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYDAN AYDIN
- İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin 'hayır' diyebilme becerilerinin incelenmesi
The investigation of primary school 4th grade students' skills of saying 'no'
FERAT YILMAZ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF SÖZER
