Sözcük türleri bağlamında Rus dilindeki zamirlerin morfolojik ve semantik özellikleri ve Türkçedeki anlamsal karşılıkları
Morphological and semantic features of pronouns in Russian in the context of part of speech and their semantic equivalents in Turkish
- Tez No: 765425
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu çalışma, Rusça-Türkçe dilbilgisi alanında Rus dilindeki zamirlerin sözcük türleri bağlamında statü sorunu, zamirlerin tanımı ve sınıflandırılması, morfolojik ve semantik açıdan özellikleri ve kullanıldıkları metin içerisinde Türkçe anlamsal karşılıkları ile ilgili konularda Rusça öğrenen Türk öğrencilerin karşılaştıkları sorunları gidermek amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmamız, tarihsel, karşılaştırma, inceleme-değerlendirme, tümdengelim, betimleme ve sınıflandırma yöntemleri çerçevesinde yürütülmüş ve belirtilen yöntemler sayesinde konuyla ilgili bulgular elde edilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde dilbilim literatüründe sözcük türlerine ait ilk çalışmalar araştırılmış ve Rus dilbilgisinde ilk resmi çalışmaların kimler tarafından yapıldığı tespit edilmiştir. Dilbilimcilerin konuyla ilgili çalışmalarında sözcük türü kavramı ve bu kavramın nasıl sınıflandırıldığı incelenmiştir. Sözcük türleri sınıflandırmasında, zamirlerin statü sorunu incelenmiş, zamirin sözcük türü bağlamında nasıl konumlandırıldığı saptanmış ve dilbilimcilerin zamiri nasıl tanımladıkları ve zamirlerin genel özellikleri belirtilmiştir. Dilbilgisinde transpozisyon olarak adlandırılan; sözcük türlerinin cümle içerisinde farklı bir sözcük türüne dönüşmesi durumu ile ilgili incelemeler yapılmış ve isim, sıfat, sayı gibi sözcük türlerinin anlamlarında daralmaya uğrayarak nasıl zamire dönüştüğü ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Çalışmamızın ikinci bölümünde, dilbilimcilerin zamirleri kendi içlerinde nasıl sınıflandırdığı ve bu sınıflandırma içine hangi sözcüklerin dahil olduğu incelenmiştir. İncelenen çalışmalar sonucunda Rus dilindeki zamirler çalışmamızda morfolojik ve semantik açıdan olmak üzere iki ayrı başlık altında kategorize edilmiştir. Morfolojik açıdan zamirler üç gruba, semantik açıdan ise dokuz gruba ayrılmıştır. Sınıflandırılması yapılan zamirlerin ayrı ayrı başlıklar halinde tüm yapısal ve anlamsal özellikleri belirtilmiştir. Sonuç bölümünde ise elde ettiğimiz bulgulara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has been prepared in order to solve the problems encountered by Turkish students learning Russian in the field of Russian-Turkish grammar about the status problem of pronouns in the Russian language in the context of part of speech, the definition and classification of pronouns, their morphological and semantic features and their Turkish semantic equivalents in the text they are used. Our study was carried out within the framework of historical, comparison, examination-evaluation, deduction, description and classification methods, and findings related to the subject were obtained thanks to the mentioned methods. In the first chapter of our study, the first studies on parts of speech in the linguistics literature were investigated and it was determined who made the first official studies in Russian grammar. In the studies of linguists on the subject, the notion of part of speech and how this notion is classified were examined. In the classification of part of speech, the status problem of pronouns was examined, how the pronoun was positioned in the context of the part of speech was determined, and how linguists defined the pronoun and its general characteristics were stated. In grammar, the transformation of part of speech into a different part of speech in a sentence, called transposition, were examined and it was explained in detail how part of speech such as nouns, adjectives and numbers become pronouns by narrowing their meanings. In the second chapter of our study, how linguists classify pronouns among themselves and which words are included in this classification were examined. As a result of the studies examined, pronouns in the Russian language were categorized in our study under two separate headings as morphological and semantic. Pronouns were divided into three groups in terms of morphological and nine groups in terms of semantic. All the morphological and semantic features of the classified pronouns were given under separate headings. The conclusion part includes the findings we obtained.
Benzer Tezler
- Çağdaş Rus dilinde parçacıklar ve M.A. Bulgakov'un 'Usta ile Margarita' adlı eserinde parçacıkların Rusçadan Türkçeye çeviri analizleri
Particles in contemporary Russian language and analysis of translations of particles from Russian into Turkish in the work of M.A. Bulgakov 'The Master and Margarita'
İBRAHİM HAKKI SOLMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Lehçe öğrenim sürecinde Rusçadan kaynaklanan olumsuz aktarımda karşılaştırmalı dil bilgisinin rolü
The role of comparative grammar in the negative transference originating from Russian while studying polish
KADİR YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYYAL KÖRPE KEMER
- Ahıska Türkleri (sözlü kültür bağlamında)
Ahıska Turks
FATIMA DEVRISHEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Halk Bilimi (Folklor)Ankara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HASAN ÖZDEMİR
- Rus bılinalarının şiirsel dil özellikleri
Poetic language features of russian bylinas
SUZAN ULUOĞLU
Doktora
Türkçe
2009
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN AYKUT
- Yabancı çocuklara Türkçe öğretiminde sözcük türlerinin belirlenmesi
Determining of the word classes in teaching turkish to foreign children
ECE ESMİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL İŞERİ