Mı̇raçnameler ve mı̇nyatürlenme sürecı̇
Mirajnamas and miniaturization process
- Tez No: 765734
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKADİR DÜNDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sanat Tarihi, Religion, Art History
- Anahtar Kelimeler: miraç, miraçname, miraciye, minyatür, miraç minyatürü, miraj, mirajnama, mirajiya, miniature, miraj miniature, Islamic art
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Bir gece Hz. Muhammed'in (sav) Mekke'den Kudüs'e Burak üzerinde Cebrail'in (as) eşliği ile gece yürüyüşü (isra), Kudüs'ten de gök katlarını geçerek arş-ı âlâya urucu ve cennet cehennem ziyaretinden sonra geri Mekke'ye dönüşünün hepsi zamanla miraç kavramı ile anlatılmıştır. Bu hadise mahiyeti, zamanı, mekânı, gerçekliği ve farklı rivayetleri ile ilk devirlerde sahâbilerle başlayarak günümüze kadar çeşitli tartışmalara konu olmuştur. Ancak hadise tartışmalardan ziyade Hz. Muhammed'in üstünlüğünü ve ona karşı olan sevgiyi göstermede bir araç olmuş, hat, musiki, resim, edebiyat ve minyatür gibi farklı sanat dalları bu hadiseyi kendi perspektifleriyle yorumlamışlardır. İlk olarak edebiyata konu olan miraç, bilhassa Türk ve İran coğrafyalarında yoğun olarak kaleme alınmıştır. Türk dünyasında 12. yüzyılda Ahmed Yesevi ile başlayan miraciye geleneği 20. yüzyıl Anadolu'suna kadar devam ettirilmiştir. Müstakil miraçname eserler kaleme alındığı gibi mesnevilerde yer verilen miraciyeler de vardır. Bunlar yazara göre miracın dini, tasavvufi, felsefi, edebi ya da namazın önemi gibi farklı yönünü vurgulamışlardır. Bu yazmalardan bazısı tasvirlenmiştir. Müstakil miraçnamelerden İlhanlılar döneminde bir, Timurlulular döneminde iki ve Kaçar döneminde bir olmak üzere toplam dört adet minyatürlü yazma günümüze ulaşmıştır. Çalışmamızda bu eserler içerdikleri çeşitli tasvirlerle incelenmişlerdir. Müstakil miraçnameler dışında pek çok eserde miraç minyatürü bulmak mümkündür. Tezimizde müstakil miraçnameler dışında 39 yazmanın miraç minyatürleri de çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
One night, Muhammad (pbuh) took a night walk (isrā) from Mecca to Jerusalem on Burak with the accompaniment of Gabriel, and from Jerusalem he ascended to the heavens, visited paradise-hell and saw the throne of God then, returned to Mecca. This whole event is explained with the concept of miraj in time. This event, with its nature, time, place, reality and different narrations, has been the subject of various debates, starting with the Companions in the early ages until today. However, rather than being a focal point of discussions the event became a tool to show the superiority of Muhammad and the love for him, and different branches of art such as calligraphy, music, painting, literature and miniature interpreted this event from their own perspectives. Miraj, which was the subject of literature first, was written extensively, especially in Turkish and Iranian geographies. The tradition of mirajiya, which started with Ahmed Yesevi in the 12th century in the Turkish world, was continued until the 20th century in Anatolia. There are mirajiyas included in masnawīs as well as individual mirajnamas. According to the author of the work, different aspects of Miraj such as religious, mystical, philosophical, literary or the importance of prayer is emphasized. Some of these manuscripts include miniatures. A total of four miniature manuscripts, one in the Ilkhanid period, two in the Timurid period and one in the Qajar period, have survived to the present day. In our study, these works were examined with various depictions they contain. Also, it is possible to find ascension miniatures in many works, apart from the individual mirajnamas. In our thesis, besides the individual mirajnamas, 39 manuscripts that contain the miniature of miraj have also been studied.
Benzer Tezler
- Hâfız Abdulkâdir İzmirî'nin Dürerü'l-Mi'râc adlı eseri (İnceleme-Metin)
Hâfız Abdulkâdir Izmirî's work named Dureru'l-Mi'râc (Analysis-Text)
MUHAMMED BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH EREN
- Muhibbî Divânı'nda kozmik unsurlar
Cosmic elements in Muhibbî Divân
ÖZLEM DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ
- Nâbî'nin Mi'râciyesi üzerine bir inceleme
A study on Nâbî's Mi'râciye
VOLKAN ZAMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN AKAR
- Türk Edebiyatında manzum mi'râcnâmeler
Başlık çevirisi yok
METİN AKAR
Doktora
Türkçe
1980
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. AMİL ÇELEBİOĞLU
- Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış miraçname (Metin-Gramer-Dizin)
Miracname written in old Anatolian Turkish (Text-Grammar-Index)
GİZEM ULUSCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR