Türkiye ve Rusya'nın Kafkasya politikasında Azerbaycan faktörü (1917-1921)
Azerbaijan factor in Caucasus policy of Turkey and Russia (1917-1921)
- Tez No: 766529
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RESUL YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kafkasya, Azerbaycan, Rusya, Osmanlı, Kafkas İslam Ordusu, Caucasus, Azerbaijan, Russia, Ottoman, Caucasus Islamic Army
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Jeopolitik konumu itibariyle her zaman büyük güçlerin ilgisini çekmiş Kafkasya özellikle petrol kaynağı olan Azerbaycan günümüzde de uluslararası politikada kendi önemini korumaktadır. Doğu ile Batı arasında köprü olan Azerbaycan, XX. yüzyılın başlarında doğalgaz ve petrol hatlarının yapılışı ile Kafkasya`nın en büyük enerji, ticaret, sanayi şehirlerinden birine çevrilmiştir. Tarih boyunca Azerbaycan sadece Rusya ve Türkiye için değil, yakın çevre ve batılı devletler için hayati öneme sahip olmuştur. 1917- 1921 yıllarda Azerbaycan halkının büyük sınavlardan geçerek kendi istiklaline kavuştuğu dönemde Türkiye ve Rusya`nın Kafkasya politikasında Azerbaycan`ın faktör olarak yerinin ve rolünün belirlenmesi, her iki ülkenin bölgeyle ilgili çıkarlarının araştırılması ve Azerbaycan-Rusya-Osmanlı arasındaki ilişkilerin incelenmesi çalışmanın esas hedeflerini oluşturmaktadır. 5 bölümden oluşan bu çalışma, Kafkasya`nın coğrafyası ve etnik yapısından başlayarak Birinci Dünya Savaşı dönemiyle birlikte Şubat ve Ekim Devrimi`nden sonra Kafkasya`da oluşan siyasi gelişmeleri, Erzincan, Brest-Litovsk, Trabzon ve Batum Antlaşmaları`nı, Azerbaycan Halk Cumhuriyet`inin kuruluş ve çöküş dönemini, Kafkas İslam Ordusu`nun Azerbaycan Harekatı`nı, Bakü petrolü uğrunda Alman-Rus-Osmanlı arasındaki mücadeleni, Rusya`nın Azerbaycan`ı yeniden işgal ederek Sovyetleştirmesi sürecini ve son bölüm olan Moskova ve Kars Antlaşmaları`nı kapsamaktadır. Konuyla ilgili olarak nitel araştırmanın doküman analizi yöntemi, tarihi araştırmanın ise kaynak tarama, tahlil, tasnif, tenkit, terkip yöntemleri kullanılarak Azerbaycan, Osmanlı, Rus, Gürcü kaynakları incelenmiştir. Çalışmanın amacı, 1917- 1921 yıllarda Türkiye ve Rusya`nın Kafkasya politikasında Azerbaycan`ın faktör olarak rolünün öğrenilmesiyle birlikte, tarihin karanlık çağlarına işık tutarak yeni çalışmalara zemin hazırlamaktır.
Özet (Çeviri)
The Caucasus that has always attracted the attention of great states thanks to its geopolitical position, especially Azerbaijan the oil source still retains its importance in the international politics. Azerbaijan playing the role of bridge between the East and the West has become one of the greatest energy, trade and industrial cities of the Caucasus with its natural gas and oil pipes laid at the beginning of XX century. Throughout history, Azerbaijan was of vital importance not only for Russia and Turkey, but also for neighbouring and western states. The main goals of the research are to investigate the interests of both countries, the relations among Azerbaijan, Russia and Ottoman states by specifying the place and role of Azerbaijan in the Caucasus policy of Turkey and Russia in 1917-1921 years when Azerbaijan nation became independent going through great hardships. This research consisting of 5 chapters covers the, political processes in the Caucasus after the February and October revolutions along with the First World War, Brest-Litovsk, Arzinjan, Trabzon and Batum contracts, the establishment and fall of Azerbaijan Democratic Republic, Azerbaijan movement of Caucasus İslamic Army, the German-Russian-Ottoman struggle for Baku oil, re-occupation of Azerbaijan by Russia and Sovietization process of Azerbaijan, and the contracts of Moscow and Gars as a last chapter. Azerbaijani, Ottoman, Russian and Georgian sources have been researched using the method of document analysis of qualitative research and the methods of analysis, source search, classification, criticism, synthesis of historical studies. My purpose in this study is to create a basis for new researches by lighting up the dark periods of our history along with study the role of Azerbaijan in Caucasus policy of Turkey and Russia.
Benzer Tezler
- Ermenistan dış politikası (1991-2005)
Armenian foreign policy (1991-2005)
HATEM CABBARLI
Doktora
Türkçe
2008
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. HAYDAR ÇAKMAK
- Güney Kafkasya'da ABD-Rusya rekabeti ve Türkiye'ye yansımaları
USA-Russia Competition in South Caucasus and Reflections on Turkey
TUBA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Enerjiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEF EYLEMER
- Türkiye-Rusya ilişkilerinde Azerbaycan faktörü (2000-2015)
The Azerbaijan factor in Turkey-Russian relations (2000-2015)
SİNEM KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ERŞEN
- Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerine Rusya ve İran faktörü (1828-2000)
The Russia and Iran factor in relations between Azerbaijan-Armenian (1828-200
EMİN ŞIHALİYEV
- Geopolitical importance and impacts of Baku-Ceyhan oil pipeline and factors influencing its construction
Bakü-Ceyhan petrol boru hattının jeopolitik önemi, etkileri ve yapımını etkileyen unsurlar
ÇAĞLA GÜL YASSA
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. BUŞRA ERŞANLI