Geri Dön

Yetişkinlerdeki obsesif kompulsif bozukluk belirtilerinin üstbilişler, ruminasyon ve bilişsel esneklik çerçevesinde incelenmesi

The investigation of obsessive compulsive disorder symptoms in adults within the frame of metacognitions, rumination, and cognitive flexibility

PDF İndir

  1. Tez No: 766585
  2. Yazar: AYŞE HİLAL ÖZMEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Yetişkinlik, Obsesif Kompulsif Bozukluk, OKB Belirtileri, Üstbilişler, Ruminasyon, Bilişsel Esneklik, Adulthood, Obsessive Compulsive Disorder, OCD Symptoms, Metacognitions, Rumination, Cognitive Flexibility
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 142

Özet

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) işlevsellikte önemli bozulmalarla giden, toplumda yaygın görülen ve diğer psikolojik bozukluklarla da eş tanı alabilen bir ruh sağlığı sorunudur. Dolayısıyla, OKB belirtileriyle çalışmanın toplumun ruh sağlığı açısından önemli bir konu olduğu düşünülmektedir. Konunun önemine dayanarak; klinik açıdan OKB tanısı almamış 18-64 yaş aralığındaki bireylerdeki OKB belirtileriyle ilişkisi olabileceği düşünülen üstbilişler, ruminasyon ve bilişsel esneklik değişkenlerinin OKB belirtileriyle olan ilişkisini ve OKB belirtilerini yordayıcı özelliklerini incelemek mevcut araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi, 112'si (%33,7) erkek ve 220'si (%66,3) kadın olmak üzere 18-64 yaş aralığındaki OKB tanısı almamış 332 yetişkin bireyden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin toplanması amacıyla katılımcılardan Bilgilendirilmiş Onam Formu, Demografik Bilgi Formu, Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi (MOKSL), Üstbiliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30), Ruminatif Düşünce Biçimi Ölçeği (RDBÖ) ve Bilişsel Esneklik Envanteri'nden (BEE) oluşan bir çevrimiçi anket formunun doldurulması istenmiştir. Elde edilen verilere ilişkin karşılaştırma analizleri t-testi ve tek yönlü ANOVA aracılığıyla; araştırmada temel amaç olan ilişkisel ve yordayıcı etkilerle ilgili analizler ise Pearson Korelasyon Analizi ve Regresyon Analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Korelasyon analizinin sonucunda, OKB belirtileri ve OKB'nin temizlik ve yavaşlık dışındaki tüm alt boyutları ile patolojik üstbilişler ve patolojik üstbilişlerin tüm alt boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu; OKB belirtileri ve OKB belirti alt boyutlarının tümü ile ruminasyon arasında da pozitif yönlü, orta veya yüksek güçte anlamlı ilişkiler olduğu; OKB belirtilerinin bilişsel esneklik ve bilişsel esnekliğin kontrol alt boyutu ile negatif yönlü anlamlı ilişkide, bilişsel esnekliğin alternatifler alt boyutu ile ise pozitif yönlü anlamlı ilişkide olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Regresyon analizleri sonucunda ise patolojik üstbiliş alt boyutlarından kontrol edilemezlik ve tehlike ile bilişsel farkındalığın birlikte OKB belirtilerini pozitif yönde yordadığı ve belirtilere ilişkin varyansın %49'unu açıkladığı; ruminasyonun OKB belirtilerini pozitif yönde yordadığı ve belirtilere ilişkin varyansın %42'sini açıkladığı; bilişsel esnekliğin kontrol boyutunun OKB belirtilerini negatif yönde yordayarak belirtilere ilişkin varyansın %18'ini açıkladığı; ÜBÖ-30'un kontrol edilemezlik ve tehlike ile bilişsel farkındalık alt boyutlarının ve ruminasyonun birlikte OKB belirtilerini pozitif yönde yordadığı ve belirtilere ilişkin varyansın %52'sini açıkladığı görülmüştür. Bilişsel esneklik ise üstbilişler ve ruminasyonla birlikte OKB belirtilerini yordamamıştır. Sonuç olarak bu çalışmanın OKB tanısı almamış yetişkinlerdeki OKB belirtileri, üstbilişler, ruminasyon ve bilişsel esnekliklikle ilgili sunduğu detaylı sosyodemografik karşılaştırma bulguları ve OKB belirtileri, üstbilişler, ruminasyon ve bilişsel esnekliğin birbiriyle ilişkine yönelik sunduğu veriler aracılığıyla alana katkı sağlayacağı umulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) is a mental health problem that leads to significant impairments in functionality, is common in society, and can be co-diagnosed with other psychological disorders. Therefore, it is thought that working with OCD symptoms is an important issue for the mental health of society. Based on the importance of the issue, the main purpose of the present study is to examine the relationship between metacognitions, rumination, and cognitive flexibility, which are thought to be related to OCD symptoms, with OCD symptoms in individuals aged 18-64 who are not clinically diagnosed with OCD and to examine their predictive properties for OCD symptoms. The sample of the study consisted of 332 adults, 112 (33.7%) male, and 220 (66.3%) female, between the ages of 18-64 who were not diagnosed with OCD. In order to collect the research data, an online questionnaire, which consists of the Informed Consent Form, Demographic Information Form, the Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory (MOCI), the Metacognitions Questionnaire-30 (MCQ-30), the Ruminative Thought Style Questionnaire (RTS), and the Cognitive Flexibility Inventory (CFI), was requested to be filled from participants. Comparative analyzes of the obtained data were analyzed by t-test and one-way ANOVA and analyzes related to relational and predictive effects, which are the main purpose of the research, were analyzed by Pearson Correlation Analysis and Regression Analysis methods. As a result of the correlation analysis, it was found that there was a statistically significant positive correlation between OCD symptoms and all sub-dimensions of OCD symptoms except cleanliness and slowness, and pathological metacognitions and all sub-dimensions of pathological metacognitions. It was also found that OCD symptoms and all OCD symptom sub-dimensions were positively, moderately or highly correlated with rumination, and this relationship was statistically significant. In addition, it was found that OCD symptoms had a statistically significant negative relationship with cognitive flexibility and control sub-dimension of cognitive flexibility, and a statistically significant positive relationship with the alternatives sub-dimension of cognitive flexibility. As a result of the regression analysis, uncontrollability and danger, and cognitive awareness, which are among the sub-dimensions of pathological metacognition, predicted OCD symptoms positively and explained 49% of the variance regarding the symptoms; rumination positively predicted OCD symptoms and explained 42% of the variance regarding the symptoms; the control dimension of cognitive flexibility predicted OCD symptoms negatively and explained 18% of the variance regarding the symptoms, and the MCQ-30's uncontrollability and danger, and cognitive awareness sub-dimensions and rumination together predicted OCD symptoms positively and explained 52% of the variance regarding the symptoms. However, cognitive flexibility did not predict OCD symptoms together with metacognitions and rumination. As a result, it is expected that this study will contribute to the field through detailed sociodemographic comparison findings regarding OCD symptoms, metacognitions, rumination, and cognitive flexibility in adults who have not been diagnosed with OCD, and findings regarding the relationship between OCD symptoms, metacognitions, rumination, and cognitive flexibility.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    669836

    Genç yetişkinlerde deri yolma davranışları ile anksiyete ve obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examination of the relationship between skin picking behaviors and anxiety and obsessive compulsive symptoms i̇n young adults

    MÜNEVVER SENA MEYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Psikolojiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANAN TANIDIR

  2. Tez No

    509043

    Obsesif-kompulsif bozukluk ve panik bozukluk tanısı almış yetişkin bireylerde anne-baba tutum farklılıklarının incelenmesi, tanı almamış bireylerle karşılaştırılması

    The analysis of parental attitude differences in adults who are diagnosed with obsessive-compulsive disorder and panic disorder, compared to individuals without diagnosis

    İREM SİVASLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ TAN

  3. Tez No

    811851

    Obsesif-Kompulsif Bozukluk belirtileri ve ı̇lişkili değişkenlerin yetişkin örnekleminde ı̇ncelenmesi: Bir deneyim örnekleme çalışması

    Examination of Obsessive-Compulsive Disorder symptoms and associated variables in an adult sample: An experience sampling study

    GÜLŞAH DURNA YÜRÜM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORÇUN YORULMAZ

  4. Tez No

    707595

    Obsesif kompulsif bozukluk ve dissosiyasyon birlikteliği; dissosiyatif-OKB alt tipinin OKB'den ayrıştırılması

    Obsessive compulsory disorder and dissociation combination; discrimination of dissociative-OCD subtype from OCD

    HÜSEYİN TOYGUN DURMUŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULLAH YILDIRIM

  5. Tez No

    485564

    Obsesif kompulsif bozukluğu çocukluk çağı dikkat eksikliği hiperaktivitesi ve anne baba tutumları arasındaki ilişkinin araştırılması

    Childhood attention deficit hyperactivity disorder levels of obsessive-compulsive disorder patients and the relation between parental attitude

    SEVCAN ŞAMİLOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BARIŞ METİN

Geri Dön