Yozgatlı Nâzî Divânı sözlüğü (Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlük)
Dictionary of Yozgat Nâzî Divan (Contextual Index and Functional Dictionary)
- Tez No: 767016
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM GÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Yozgat, Nâzî, bağlamlı dizin, sözlük, TEBDİZ, Yozgat, Nazi, Contextual Index, Dictionary, TEBDIZ
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 682
Özet
Şiir metinlerini anlama ve izah etmede çeşitli şerh metotları kullanılmıştır. Bu şerh metotları şerh edilen metnin dili, muhtevası, yapısı ile okuyucu kitlesi gibi sebeplerden dolayı değişiklik gösterebilmektedir. İncelenen şairin edebi kişiliğinin iyi bir şekilde yorumlanabilmesi için şerh eden kişinin bu yöntemleri en doğru şekilde yapması gerekir. Bu tezde geleneksel şerh geleneğinin modern bir yansıması olarak kabul edilebilecek TEBDİZ (Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizini ve İşlevsel Sözlüğü) proje altyapısıyla Yozgatlı Nâzî'nin divanı üzerine bir bağlam çalışması yapılmıştır. Elektronik bu sisteme Nâzî'nin tenkitli metin olarak yayımlanan divanı transkriptli olarak yüklenmiş, divanda yer alan sözcükler anlam bütünlüğüne, sanat anlayışına, devrin yapısına ve taranan kaynaklara göre anlamlandırılmıştır. Anlamlandırılan kelimeler TEBDİZ alt yapısından bağlamlı dizin hâline getirilerek şairin edebi kişiliği hakkında yorumlamalar yapılmaya çalışılmıştır. Böylelikle şairin divanında bulunan şiirlerin mana bakımından deşifre edilmesi amaçlanmıştır. Bu şekilde Nâzî Divanı'nın bütününe modern bir bakış kazandırılmıştır. Nâzî'nin sözcük seçimleri onun üslubu hakkında önemli ipuçları verir. Bu nedenle şairin şiirlerinde onun hayatında yaşadığı olay, durum ve duyguların izlerine sıklıkla rastlanmaktadır. Nitekim, Yozgatlı Nâzî'nin ruhunda ve düşünce dünyasında 26 yaşında yakalandığı hastalığın derin etkileri hissedilmektedir. Bu sebeple onun şiirlerinde sevgiliden ve felekten şikâyetin önemli bir yer tuttuğu görülür. Bu duygulardan uzaklaşıp Karacaoğlan gibi neşeli bir uçarılığın olduğu şiirleri sınırlı da olsa mevcuttur. Bir-iki şiirinin dışında dini ve tasavvufi şiire eğiliminin olmadığı görülür. Şiirlerinin içeriği, Nâzî'yi halk ve divan şiiri müştereğinde değerlendirilebilecek bir şair yapmaktadır. Zira şiirlerinde Fuzulî, Âşık Ömer, Ercişli Emrah ve Karacaoğlan'ın etkileri görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Numerous annotation methods have been used to comprehend and explain poetry texts. These annotation methods may differ depending on the language, content, structure, and readership of the annotated text. In order for the poet's literary personality to be properly interpreted, the commentator must use these methods correctly. In this thesis, a context study of the Nazi Divan of Yozgat was carried out using the project infrastructure of TEBDIZ (Contextual Index and Functional Dictionary of Historical and Literary Texts), which can be thought of as a modern reflection of the traditional commentary tradition. Nazi's Divan, which had been published as a critical text, was uploaded to this electronic system with a transcript, and the words in the divan were interpreted based on the integrity of meaning, understanding of art, period structure, and scanned sources. Meaningful words were made into a contextual index from the TEBDIZ infrastructure, and interpretations were made about the poet's literary personality. Thus, the goal is to decipher the meaning of the poems in the poet's divan. In this way, the entire Nazi Divan has been given a modern perspective. Nazi's word choices reveal a lot about his personality. As a result, traces of the poet's life event, situations, and feelings are frequently encountered in the poet's poems. In fact, the profound effects of the illness he contracted at the age of 26 are still felt in the poet's soul and world of thought. As a result, it is clear that the complaint about the beloved and fate plays an important role in his poems. His poems, which move away from these feelings and have a cheerful frivolity like Karacaoglan, are available, albeit limited. Apart from one or two of his poems, it is seen that he does not have a tendency to religious and mystical poetry. The content of his poems distinguishes Nazi as a poet who can be classified as folk or divan literary. Because his poems show the influence of Fuzuli, Asik Omer, Ercisli Emrah, and Karacaoglan.
Benzer Tezler
- Yozgatlı Âşık Hasan Kaplani'nin hayatı, sanatı ve eserlerinin incelenmesi
The life of Ashik Hasan Kaplani from Yozgat, his art and musical analysis of his works
FURKAN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERTAN DEMİR
- Yozgatlı Hüznî ve Fuzûlî gazellerinin karşılaştırılması
Comparison of Yozgatli Huznî and Fuzûlî ghazals
MUHAMMED BURAK METİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıBozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA FİDAN
- Fennî Dîvânı'nın tahlili
An analysis of Fennî Dîvâni
EFRAYİL EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinSivas Cumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH RAMAZAN SÜER
- Yozgatlı Hüznî Dîvânı gazeller bölümü incelemesi [bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]
Lyrics dictionary by collected Poems Of Hüznî From Yozgat concordance and functional dictionary
SENA DURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNEŞ
- Yozgatlı Mehmed Saîd Fennî Dîvânı gazellerinin şerhi
The explanati̇on of Mehmed Sai̇d Fenni̇'s di̇van gazelles
UĞUR ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıYozgat Bozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA FİDAN