Yerin ruhu/genius loci kavramı bağlamında mimarın rolü ve bir tasarım yaklaşımı örneği: Yahşibey mahallesi, İzmir
The role of the architect in the context of the spirit of the place/genius loci and an example of a design approach: Yahşibey neighborhood, İzmir
- Tez No: 767124
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDEF ÖZÇELİK GÜNEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Kırsal yapılı çevre; doğaya, topluma özgü değerleri ve karakterleri içeren yere özgün mimari kimliğe sahiptir. Günümüzdeki yerleşimler ise modernleşmeyle birlikte yerin önemsenmemesi ve yerin benzersiz kimliğine karşı duyarsız olunması ile her yerin aynılaştığı bir hal almıştır. Bu durum mimarlık ortamı dilsizleştirerek anlamlar bulundurmayan, deneyimden yoksun bir hale sokmaktadır. Bu bağlamda“yerin ruhu”(genius loci), yerin özünü anlatan bir kavramdır. Bu kavram yeri anlam katmanları olarak ele alarak tasarımcı, tasarım ve bireylerin yerle doğrudan ilişki kurması için önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Çalışma yere özgü verilerin tasarıma dahil edilmesini savunarak,“yerin ruhu kavramıyla yere özgü bir mimari tasarım oluşturulabilir mi?”sorusu çerçevesinde oluşmaktadır. Bu bağlamda mimari tasarımlara yön verecek, yeri ve ruhunu anlayabilecek bileşenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmada, belirli bir mimarın kırsal bir alana müdahalesi yer ve yerin ruhu kavramlar üzerinden incelenmektedir. Türkiye'nin İzmir'in çeperinde çoğu terk edilmiş küçük bir yerleşimde mimar Nevzat Sayın'ın altı adet ev ve bir yaz okulundan oluşan Yahşibey tasarımlarını malzeme, form ve doku bütünlüğü, mimarın tavrı ve bunların yerle ilişkileri açısından ele alınmaktadır. Tasarımlar, kırsal doku ve kimlik bütünlüğünü bozmadan yerel kültürü ve çağdaş yöntemleri ele alırken; öte yandan, kırsal karakteri, kullanıcıların talepleri ve mimarın tasarım anlayışı nedeniyle bir şekilde çağdaş sivil tasarıma dönüşmektedir. Yerel ortama ve yerin ruhuna müdahale bağlamı göz önüne alındığında; bu tür projeler, yapılı çevreye ilişkin bakış açısına paralel olarak karşılıklı ilişkinin doğası gereği tartışılmaktadır. Böylece yerel kültür ve çağdaş mimari ilişkisinin yere özgü tasarım kriterleri bağlamında değerlendirilmesinden öğrenilenlerle, yere duyarlı mimari tasarım yaklaşımlarının nasıl olması gerektiği sorusuna yanıt aramaktadır. Çalışma, günümüz yersizleşme problemine karşı savunduğu“yerin ruhu”kavramını anlamaya ve sorgulamaya yönelik tasarım kriterleri oluşturmasıyla yere özgü mimari tasarım için bir alternatif getirmesi bakımından önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Rural built environment has site-specific architectural identity that includes values and characters specific to nature and society. Today's settlements, on the other hand, have become the same with modernization, with the design of buildings insensitive to the unique place identity and the neglect of place. This situation makes architectural environment mute, making devoid of meaning and experience. In this context,“genius loci”is a concept that describes essence of the place. This concept, by considering place, offers an important perspective for designer, design and individuals to establish direct relationship with the place. Study advocates inclusion of site-specific data in the design and asks,“Can site-specific architectural design be created with the concept of the genius loci?”is formed within the framework of the question. In this context, there is a need for components that will guide architectural designs and understand place. Architect Nevzat Sayın's“Yahşibey Designs”in a small settlement on the outskirts of Izmir, Turkey, are discussed in terms of material, form and texture integrity, attitude of architect and their relations with place. While designs take on the local culture and contemporary methods without disrupting the rural texture and identity integrity. Besides, it is somewhat transformed into contemporary civil design due to the demands of users and architect's individual building. Considering the context of intervention in local environment and this concept; such projects are discussed due to the nature of the interrelationship in line with the built environment perspective. Thus, it seeks an answer to question of how place-sensitive architectural design approaches should be, with what was learned from the evaluation of the relationship between local culture and contemporary architecture in the context of site-specific design criteria. The study is important in terms of bringing an alternative for site-specific architectural design by creating design criteria for understanding the concept.
Benzer Tezler
- Atmosferik anlatılar üzerinden post-dijital çizim
Post-digital drawing through atmospheric narratives
AYBİKE BATUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT ALİ KÖKNAR
- Kültürel değerlerin korunmasının ve sürdürülebilirliğinin güncel kavramlar doğrultusunda irdelenmesi: Karaköy-Tophane bölgesi örneği
An examination of conservation and sustainability of cultural values in a contemporary context:A case study of Karakoy-Tophane
GÜLCE GÜLEYCAN OKYAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET ULUSOY BİNAN
- Yerin ruhu kavramı: Şanlıurfa'da kentsel korumaya fenomenolojik bir yaklaşım
The concept of spirit of place: A phenomenologic approach to urban preservation in Şanlıurfa
SÜREYYA NAZLI AÇANAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İCLAL SEMA DİNÇER
- Exploring the interplay between physical environment characteristics and place attachment: A case of Selimiye neighbourhood in İstanbul
Fiziksel çevre özellikleri ile yere bağlılık arasındaki karşılıklı ilişkinin keşfi: Selimiye mahallesi örneği
SARE UYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Yeniden işlevlendirilen endüstri mirası alanlarının kent belleğine etkisi: Kocaeli- İzmit Seka Park örneği
Effect of re-functional industrial heritage areas on urban memory: Kocaeli- İzmit Seka Park example
VİLDAN OTMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIRMA TURGUT