Pandemi döneminde Aile Hekimliği asistanlarının tükenmişlik düzeyleri ve bunu etkileyen faktörler
Factors affecting burnout levels in family medicine residents during the COVİD-19 pandemic
- Tez No: 767148
- Danışmanlar: DOÇ. EMİNE ZEYNEP TUZCULAR VURAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Hekimler, Pandemi, Tükenmişlik, Pandemic, burnout, physician
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Haydarpaşa Numune Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Amaç: Tükenmişlik, doktorlar ve sağlık çalışanları gibi insanlara yüz yüze hizmet veren meslek gruplarında oldukça sık görülen bir durumdur. Sağlık çalışanları, pandemide artan iş yükü, uzun süreli maruziyet ve hastalarla ilk temas gibi faktörler nedeniyle psikolojik ve fiziksel olarak daha fazla etkilenmektedirler. Çalışmamızda aile hekimliği asistanlarının pandemi dönemindeki tükenmişlik düzeyinin saptanması ve bu duruma neden olabilecek faktörlerin neler olabileceğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel, tanımlayıcı nitelikteki araştırmamızda 1 Temmuz 2022 ve 30 Ağustos 2022 tarihleri arasında, SBÜ Hamidiye Tıp Fakültesi bünyesindeki Aile Hekimliği Kliniklerinde görev alan Aile Hekimliği Asistanlarına ulaşılması amaçlandı. Çalışma katılma kriterlerini karşılayan ve katılmayı kabul eden toplam 191 kişi ile yürütüldü. Veriler araştırmacı tarafından literatür araştırmasına dayanarak hazırlanan sosyodemografik veri formu, Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ), COVID Tükenmişlik Ölçeği, COVID-19 Korkusu Ölçeği ve Depresyon Anksiyete Stres-21 Ölçeği (DASS-21) kullanılarak toplandı ve SPSS istatistik paket programında analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya katılan 191 hekimin; COVID-19 Tükenmişlik Ölçeği puanı ortalaması 28.71±10.92'dir (ölçekten alınabilecek puan aralığı: 10-50). Kadınlarda, çocuğu olanlarda, uyku problemi olanlarda, yeterli tatil yapamayanlarda, sosyal etkinliklere katılamayanlarda, ailesi ile yeterli vakit geçiremeyen ve iş yaşamından memnuniyet duymayanlarda COVID-19 tükenmişlik ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. COVID-19 Korkusu Ölçek puan ortalaması 13.42±4.76 (ölçekten alınabilecek puan aralığı: 7-35) olarak tespit edilmiştir. Kadınlarda, uyku problemi olanlarda, hobilerine yeteri kadar vakit ayıramayanlarda COVID-19 Korkusu puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. Maslach-Duygusal Tükenme puanı ortalaması 21.33±8.36 (ölçekten alınabilecek puan aralığı: 0-36), Maslach-Duyarsızlaşma puanı ortalaması 9.14±4.66 (ölçekten alınabilecek puan aralığı: 0-20), Maslach-Kişisel Başarı puanı ortalaması 17.92±6.14'dir (ölçekten alınabilecek puan aralığı: 0-32). Kadın bireylerin, uyku problemi olan, sosyal etkinliklere katılamayan bireylerin Duygusal Tükenme puanları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. Yeterli tatil yapamayan, ailesi ile yeterli vakit geçiremeyen, iş yaşamından memnuniyet duymayan ve mesleğini rastgele seçenlerde Duygusal Tükenme ve Duyarsızlaşma puanları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. Hobileri olan ve hobilerine yeteri kadar vakit ayırabilenlerde Kişisel Başarı puanı yüksek, Duygusal Tükenme puanları istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük çıkmıştır. DASS-21 Ölçek verilerine göre uyku problemi olduğunu ifade eden, sosyal etkinliklere katılamayan, aileleri ile yeterli vakit geçiremeyen, yeterli tatil yapamayan, iş yerinden memnun olmayan bireylerin Depresyon, Anksiyete ve Stres puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. Hobilerine vakit ayıramayan, düzenli spor yapamayan bireylerin Depresyon ve Stres puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek çıkmıştır. COVID-19 Tükenmişlik ölçek puanı ile COVID-19 Korkusu, DASS-21 Depresyon, Anksiyete ve Stres, Maslach Duygusal-Tükenme ve Duyarsızlaşma puanları arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. COVID-19 Korkusu Ölçek puanı ile DASS-21 Depresyon, Anksiyete ve Stres puanları ve Maslach Duyarsızlaşma puanı arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. DASS-21 Depresyon ölçek puanı ile DASS-21 Anksiyete ve Stres ölçek puanı arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. DASS-21 Depresyon ölçek puanı ile Maslach-Duygusal Tükenme ve Maslach-Duyarsızlaşma ölçek puanı arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. DASS-21 Anksiyete ölçek puanı ile DASS-21 Stres ölçek puanı, Maslach-Duygusal Tükenme ve Maslach-Duyarsızlaşma puanları arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca DASS-21 Anksiyete ölçek puanı ile Maslach-Kişisel Başarı ölçek puanı arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. DASS-21 Stres ölçek puanı ile Maslach-Duygusal Tükenme ve Maslach-Duyarsızlaşma ölçek puanı arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Sonuç: Pandemi dönemi, doktorlarda depresyon, anksiyete, stres, tükenmişlik gibi psikolojik değişikliklere neden olmuştur. Tükenmişliğe katkısı olabilecek faktörlerin tespiti sonrası bu faktörlerin gözden geçirilmesinin ve iyileştirme yönünde girişimlerde bulunulmasının doktorların kendilerini psikolojik olarak daha iyi hissetmelerine ve daha yüksek iş doyumuna sahip olabilmelerine imkan tanıyacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: Burnout is a very common situation in occupational groups that provide face-to-face services to people such as doctors and health workers. They are more affected psychologically and physically due to factors such as increased workload, long-term exposure and first contact with patients in the pandemic. In our study, we aimed to determine the level of burnout of family medicine residents during the pandemic period and to determine the factors that may cause this situation. Materials and Methods: In our cross-sectional, descriptive study, we aimed to reach family medicine residents working in the Family Medicine Clinics of SBU Hamidiye Faculty of Medicine between July 1st and August 30th 2022. The study was conducted with 191 residents who were willing to participate in the study. The data were collected using a sociodemographic data form prepared by the researcher based on the literature, Maslach Burnout Scale (MBI), COVID Burnout Scale, COVID-19 Fear Scale and Depression Anxiety Stress-21 Scale (DASS-21) and analyzed using the SPSS statistical package program. Results: Of the 191 physicians participating in the study; The mean score of the COVID-19 Burnout Scale was 28.71±10.92 (range of score:10-50). The mean COVID-19 burnout Scale score was statistically significantly higher in women, those with children, participants with sleep problems, those unable to have adequate vacations, participate in social activities, spend enough time with their families and those who were not satisfied with their work life. The mean score of the COVID-19 Fear Scale was determined as 13.42±4.76 (range of score:7-35). The mean scores of COVID-19 Fear Scale were statistically significantly higher in women, those with sleep problems and those who could not spare enough time for their hobbies. The mean Maslach-Emotional Exhaustion score was 21.33±8.36 (range of score: 0-36), the mean Maslach-Depersonalization score was 9.14±4.66 (range of score:0-20), the mean Maslach-Personal Achievement score is 17.92±6.14 (range of score:0-32). Emotional Exhaustion scores were statistically significantly higher in female individuals, those with sleep problems and those who could not participate in social activities.. Emotional burnout and depersonalization scores were statistically significantly higher in those who could not take enough vacations, spend enough time with their families, were not satisfied with their work life, and chose their profession randomly. Residents having hobbies and those able to spare enough time for their hobbies had a higher personal achievement score and a statistically significantly lower emotional exhaustion score. According to the DASS-21 Scale data, the mean depression, anxiety and stress scores were statistically significantly higher in residents who stated that they had sleep problems, could not participate in social activities, could not spend enough time with their families, could not take enough vacations, and were not satisfied with the workplace. Mean depression and stress scores were statistically significantly higher in residents with no time for their hobbies or physical activities. A positive statistically significant correlation was found between COVID Burnout scale scores and COVID-19 Fear, DASS-21 Depression, Anxiety and Stress, Maslach Emotional Exhaustion and Depersonalization scores. A positive statistically significant correlation was found between the COVID-19 Fear Scale scorse and DASS-21 Depression, Anxiety and Stress scores and Maslach Depersonalization scores. A statistically significant positive correlation was found between DASS-21 Depression scale scores and DASS-21 Anxiety and Stress scale scores. A statistically significant positive correlation was found between DASS-21 Depression scale scores and Maslach Emotional Exhaustion and Maslach Depersonalization scale scores. A statistically significant positive correlation was found between DASS-21 Anxiety scale scores and DASS-21 Stress scale scores, Maslach Emotional Exhaustion and Maslach Depersonalization scores. In addition, a statistically significant negative correlation was found between DASS-21 Anxiety scale score and Maslach Personal Achievement scale scores. A statistically significant positive correlation was found between DASS-21 Stress scale scores and Maslach Emotional Exhaustion and Maslach Depersonalization scale scores. Conclusion: The pandemic period has caused psychological changes in doctors such as depression, anxiety, stress and burnout. Determining the factors that may contribute to burnout and making attempts to improve them will allow doctors to feel better psychologically and have higher job satisfaction.
Benzer Tezler
- Covid-19 pandemisi sürecinde Ankara ilindeki aile hekimliği asistanlarının mesleki yorgunluk, tükenmişlik ve toparlanma durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of occupational fatigue, burnout and recovery situations of family medicine assistants in Ankara during the covid-19 pandemic process
ZEHRA ZORBA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇELİK
- COVID-19 pandemi (Mart 2020-Aralık 2021) döneminde İstanbul İli 3.basamak hastanelerde çalışmakta olan aile hekimi asistanlarında tükenmişlik sendromu sıklığının araştırılması
Investigation of the frequency of burnout syndrome in Family physician assistants working in İstanbul 3RD stage hospitals during the COVID-19 pandemic (March 2020-Dec 2021) period
ZEYNEP TEKDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
- Pandemi döneminde Aile Hekimliği kliniği asistanlarının manevi tutumları (spiritualite) ile presenteizm (işinde var olamama) arasındaki ilişki
The relationship between spiritual attitudes (spirituality) and presenteeism (inability to be present at work) of family medicine clinic assistants during the pandemic period
ŞÜKRAN CEYHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK EREN YILMAZ
DOÇ. DR. MEHMET ERDEM ALAGÜNEY
- Ankara'da çalışan Aile Hekimliği asistanlarının COVİD-19 pandemisi döneminde yaşam kalitesi düzeylerinin umutsuzluk düzeyi ile ilişkisi
Relationship between life quality and hopelessness among family medicine residents working in Ankara throughout COVİD-19 pandemic
SAİMCAN ALPAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM SUVAK
- Aile hekimliği asistanlarının COVID-19 pandemisi döneminde influenza, pnömokok ve covıd-19 aşıları hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge, attitudes and behaviors of family medicine assistants about influenza, pneumococcal and COVID-19 vaccines during the covid-19 pandemic period
HASAN YAĞMUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN DUYGU YENGİL TACİ