Hasan b. Muhammed'in Şerh-i Cedîd-i Karabaş isimli eseri (İnceleme-metin)
Hasan b. Muhammed's work named Şerh-i Cedîd-i Karabaş (Review-text)
- Tez No: 767460
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET GÖKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kırâat, Tecvîd, Hasan b. Muhammed, Şerh-i Cedîd-i Karabaş, Karabaş Tecvîdi, Qiraah, Tajwîd, Hasan b. Muhammed, Sherh-i Cedîd-i Karabash, Karabash Tajwîd
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
“Hocapaşa İmamı”olarak tanınan Hasan b. Muhammed, Kastamonu'da dünyaya gelmiştir. Sonrasında İstanbul'a göç eden Hasan Efendi, Vâlide Sultan Camii'nde hatiplik, Hocapaşa Camii'nde ise imamlık görevlerini yürütmüştür. O, Ali el-Mansûrî (ö. 1134/1721) başta olmak üzere dönemin meşhur hocalarından ders almıştır. Hasan Efendi alanında uzman birçok öğrenci yetiştirmekle beraber teze konu olan Şerh-i Cedîd-i Karabaş adlı eseri kaleme almıştır. Karabaş Tecvîdi'nin şerhi niteliğinde olan bu eser tecvîd sahasında kıymetli bir yer tutmaktadır. Müellif, Karabaş Tecvîdi'nin muhtasar olması hasebiyle herkesin bu eseri anlayamadığını aktarmış; ayrıca söz konusu eserde tecvîdin önemine ve hükmüne yer verilmediğini ifade ederek tecvîd ilmine rağbetin azaldığını dile getirmiştir. O, bunun üzerine teze konu olan eseri yazdığını söylemiştir. Müellif, eserinde Karabaş Tecvîdi'ne ait olan bölümleri aktardıktan sonra kendisi konuyu detaylı olarak ele almış, temel kaynak kitaplardan alıntı yaparak kendi görüşünü desteklemiştir. Hasan Efendi, Karabaş Tecvîdi'nde bulunmayan kırâatin sahih olmasının şartları, tecvîdin hükmü, kırâati öğrenme usûlleri, diğer imamlara ait fer'î medlerdeki med farklıları ve bazı tecvîd konuları bağlamında Hafs'ın dışında diğer kurrâlara ait farklı okuyuşları da eserine eklemiştir. Bu tezdeki amaç ismi geçen eserin incelemesini ve transkripsiyonunu yaparak ilim insanlarının istifadesine sunmaktır. Hasan Efendi'nin hayatını ve Şerh-i Cedîd-i Karabaş isimli eserini konu alan bu çalışma giriş, üç ana bölüm ve sonuç kısmından teşekkül etmektedir. İlk bölümde müellif Hasan Efendi'nin hayatına yer verilmiştir. İkinci kısımda Hasan Efendi'nin çalışmaya konu olan Şerh-i Cedîd-i Karabaş adlı eserindeki konular, temel kırâat ve tecvîd kaynaklarından faydalanılarak anlatıldıktan sonra Hasan Efendi'nin konularla ilgili görüşleri aktarılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise DİA çeviri yazı alfabesine göre yazılmış transkripsiyon metni aktarılmıştır. Sonuç bölümünde de bahsi geçen eserin içerdiği konularla alakalı değerlendirme yapılarak söz konusu eserin kırâat ve tecvîd ilmine yapacağı katkılardan bahsedilmiştir. Böylece bu tezin söz konusu sahada yapılacak çalışmalara katkı sağlamasına zemin hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Hasan b. Muhammed was born in Kastamonu. After moving to Istanbul, Hasan Efendi worked as a preacher at the Valide Sultan Mosque and as an Imam at the Hocapaşa Mosque. He took lessons from famous teachers of the period, especially Ali el-Mansûrî (d. 1134/1721). Hasan Efendi, besides educating many students who are experts in their field, wrote the work called Sherh-i Cedid-i Karabash, which is the subject of the thesis. This work, which is an annotation of Karabash Tajwîd, has a valuable place in the field of tajwîd. The author stated that because Tajwîd of Karabash is concise, not everyone can understand this work; he also stated that the importance and judgment of tajwîd were not included in the work in question and that the demand for tajwîd had decreased. He said that he wrote the work that was the subject of the thesis. After citing the parts of the Karabash Tajwîd in his work, the author dealt with the subject in detail and supported his own view by quoting from the main source books. Hasan Efendi has added different readings of other Qurrâ' besides Hafs in the context of the conditions for the authenticity of the qirâah, which is not found in the Karabash Tajwîd, the ruling of tajwîd, the methods of learning qiraah, the differences in meds in the secondary meds of other imams, and some tajwîd issues. The aim of this thesis is to analyze and transcribe the mentioned work and present it to the benefit of scholars. This study, which is about Hasan Efendi's life and his work called Sherh-i Cedîd-i Karabash, consists of an introduction, three main sections and a conclusion. In the first part, the life of the author Hasan Efendi is given. In the second part, after the subjects in Hasan Efendi's work called Sherh-i Cedîd-i Karabash, which is the subject of the study, are explained by making use of basic qiraah and tajwîd sources, Hasan Efendi's views on the subjects are conveyed. In the third part of the study, the transcription text written according to the DIA transcription alphabet was transferred. In the conclusion part, an evaluation was made about the subjects of the mentioned work and its contributions to the science of qiraah and tajwîd were mentioned. Thus, the groundwork has been prepared for this thesis to contribute to the studies to be carried out in this field.
Benzer Tezler
- الشيخ عبد الكريم الدبان حياته وآثاره وآرائه الكلامية
Abdülkerim Ed-Deban'ın hayatı, eserleri ve kelâmî görüşleri
RASOOL FARAJ SUBHI SUBHI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KILIÇ ASLAN MAVİL
- Sıddîk Hasan Han (Ö. 1307/1890) ve Hadis Şerh Metodu
Siddiq Hasan Khan (D. 1307/1890) and Hadith Commentary Method
YUNUS HATİPOĞLU
- Mustafa b. Ahmed el-Bosnevî'nin Zübdetü'ş-Şürûhi't-Türkiyye'si
Mustafa b. Ahmed el-Bosnevî 's work named Zübdetü'ş-Sürûhi't-Türkiyye
YAĞMUR GÖKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN GÜLTEKİN
- Muhammed b. Ali b. Hilâl ve el-İsbâh ala Merâhi'l-Ervâh adlı eserinin edisyon kritiği
Muhammad b. Ali b. Hilal and Editional Critique of His Work Named al-Isbah ala Marah al-Arwah
RIFAT IŞIK
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP DİKİCİ
- Erzurumlu Hasan Fehmi Efendi ve Kasîde-i Bürde'yi şerh yöntemi
Erzurumlu Hasan Fehmi Efendi's commentary method on Kasîde-i Bürde
FERDA TOKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA IRMAK