Fahreddin er-Râzî'ye göre Ehl-i Sünnet kavramı
The concept of Ahl al-Sunnah according to Fahreddin er-Razi
- Tez No: 767485
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL HAKYEMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Tezimizde Eş'arî kelâmcısı olan Fahreddin er-Râzî'nin, Ehl-i Sünnet kavramına yaklaşımını ortaya koymayı amaçlamaktayız. Çalışmamız giriş, üç bölüm ve sonuç şeklinde tertip edilmiştir. Konu, Râzî'nin (ö. 606/1209) yaşadığı döneme ve onun mezhepler tarihi alanındaki çalışmalarına mutabık kalınarak sınırlandırılmıştır. İlkin, literatürde geniş bir yer tutan Ehl-i Sünnet kavramının muhtevasına kısaca yer verilmiştir. Ardından, Fahreddin er-Râzî'yi daha iyi tanıyabilmek için onun yaşadığı ortamın sosyal-siyasal durumu, gördüğü ilmi tahsili, yazdığı eserleri, yapmış olduğu seyahatleri, devlet adamları ile olan ilişkileri ve katıldığı tartışmaları gibi konular ele alınmıştır. Tezimizin birinci bölümünde Râzî öncesi Eş'arî gelenekte Ehl-i Sünnet'in durumu, nasıl algılandığı gibi hususlar hakkında inceleme yapılmıştır. Bu bölümde Eş'arî başta olmak üzere Bâkıllânî, Bağdâdî, Gazzâlî ve Şehristânî gibi Eş'arî geleneğe mensup müellifler incelemeye tabi tutulmuştur. Söz konusu âlimlerin yaşadıkları dönemin siyasal ve toplumsal arka planına ışık tutularak tarihi bir süreç içerisinde ele alınmıştır. Eş'arî, Bâkıllânî, Bağdâdî, Gazzâlî ve Şehristânî'nin Ehl-i Sünnet tanımlaması bir kavram olmaktan ziyade yaşanan dönemin sosyal ve siyasal şartların bir yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu şartların değişkenlik görtermesi bakımından Ehl-i Sünnet düşüncesinde ortak noktalarda buluştukları gibi görüş ayrılıkları yaşadıkları görülmektedir. İkinci bölümde Râzî'nin Ehl-i Sünnet dışı olarak nitelediği Hâricî, Mu'tezile ve Şiâ fırkaları hakkındaki düşünceleri incelenmiştir. Râzî'nin eserlerinde bu fırkaları isimlendirmesi ve görüşlerine yaklaşımının nasıl olduğu hakkında çalışılmış ve önceki kısımlarda elde edilen verilerle birlikte analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde Râzî'nin Ehl-i Sünnet'e ve diğer mezheplere bakışı ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede özellikle yetmiş üç fırka hadisi olarak meşhur olmuş Fırka-i Naciye rivayeti incelenmiştir. Bu hadis rivayetini sahih gören Râzî'nin Ehl-i Sünnet olarak kimleri kastettiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Râzî'nin İslam mezheplerini nasıl tasnif ettiğinin ortaya konulması için İtikâdâtü Fırakı'l-Müslimîn ve'l-Müşrikîn adlı eseri temel kaynak olarak ele alınmıştır. Ayrıca, bir fırak müellifi olan Râzî'nin İtikâdât'ı milel-nihal türü eserler arasındaki yeri ve önemi de tespit edilmek istenmiştir. Bu sayede İtikâdâtü Fırakı'l-Müslimîn ve'l-Müşrikîn adlı eserin İslam Mezhepler Tarihi kaynakları içerisindeki yeri belirlenmek istenmiştir. Yine bu bölümde Ehl-i Sünnet'i oluşturan alt gruplarla olan irtibatı da ele alınmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In our thesis, we aim to reveal the approach of Fahreddin er-Razi, who is an Ash'ari theologian, to the concept of Ahl al-Sunnah. study is organized in the form of introduction, three chapters and conclusion. The field of the subject has been narrowed in agreement with the period in which Razi lived (606/1209) and his studies in the field of the history of sects. The content of the concept of Ahl as-Sunnah, which has a wide place in the literature, is given briefly. In this study, in order to get to know Fahreddin er-Razi better, the social-political situation of the environment he lived in, his scientific education, the works he wrote, the travels he made, his relations with statesmen and the discussions he participated in were discussed. In the first part of our thesis, the situation of the Ahl al-Sunnah in the Ash'ari tradition before Razi and how it was perceived were examined. In this section, primarily Ash'ari and authors belonging to the Ash'ari tradition such as Bakillani, Baghdadi, Gazzali and Shahristani were examined. It is discussed in a historical process by shedding light on the political and social background of the period in which these scholars lived. The definition of Ahl al-Sunnah by Ash'ari, Bakillani, Baghdadi, Gazzali and Shahristani appears as a reflection of the social and political conditions of the period, rather than being a concept. In terms of the variability of these conditions, it is seen that they have differences of opinion as they meet on common points in the thought of Ahl al-Sunnah. In the second part, Razi's thoughts on Hariji, Mu'tazilah and Shia are examined, which he describes as non-Ahl al-Sunnah. In Razi's works, his naming of these sects and his approach to their views were discussed. In the third part, we tried to reveal Razi's perspective on Ahl al-Sunnah and sects. In particular, the narration of the fırka-i naciye hadith, which became famous as the seventy-three fırka hadith, was examined. We aimed to reveal what Razi, who saw this hadith narration authentically, meant by Ahl al-Sunnah. In this context, we have considered Razi's work İtikâdâtü Fırakı'l-Müslimîn ve'l-Müşrikîn as the main source in order to reveal how he classified the Islamic sects. It was aimed to determine the place and importance of Razi's İtikâdât, a firak author, in milel nihal type works. In this way, the place of İtikâdâtü Fırakı'l-Müslimîn ve'l-Müşrikîn in the historical sources of Islamic sects was tried to be revealed. In addition, in this section, his contact with the sub-groups that make up the Ahl al-Sunnah is discussed.
Benzer Tezler
- صفة كلام الله تعالى بين القاضي عبد الجبار والإمام فخر الدين الرازي دراسة مقارنة
Mu'tezile ve ehli sünnete göre ilahi kelam Kadı Abdulcbbar ve Fahrettin Razi örneği
FRYAD MOHAMMEDAMEEN SULAIMAN SULAIMAN
Doktora
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED NUR KAPLAN
- Fahreddin er. Razi tefsirinde cedel yöntemi
Fahreddin er. Razi expression method in the commentary
ŞENGÜL ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALİP ÖZDEŞ
- Mu'tezile'nin ihbât ve istihkak teorisine Fahreddin er-Râzî'nin eleştirisi
Fakhr al-Din ar-Radhi critisisim on the mutazilite ikhbat (abrogation) and istihqaq (deserving) theory
AYŞEGÜL DEMİRÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUHULLAH ÖZ
- Fahreddin er-Râzî'ye göre Kur'ân'da mecâz meselesi
The problem of majāz in the Qur'ān according to Fakhr al-Dīn al-Rāzī
HALİL İBRAHİM KAYGISIZ
- Fahreddin Er Razi'de Nübüvvet kavramı
Prophetheid according to Fakhreddin Er Razi
BAYRAM ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKBULUT