Geri Dön

Çocuk gezi kitaplarında edebîlik ve nesnellik

Literature and objectivity in children's travel books

  1. Tez No: 768213
  2. Yazar: FAİK ÜÇER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET HALİL SAĞLAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Çocuk edebiyatı, çocuk, gezi yazısı, edebîlik ve nesnellik, Children's literature, child, travel writing, literature and objectivity
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Siirt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 112

Özet

Türk edebiyatında gezi yazısı türünün ilk örneklerini Farsça yazılmış eserler oluşturur. Örneğin: Gıyasuddin Nakkas'ın“Acaikül Letâif”eseri ile Ali Ekber Hatâi'nin“Hıtâinane”eseri Farsça yazılmıştır (Maden, 2008). Bu alanda yazılmış birçok eser vardır. Bu eserler aracılığıyla yazarlar gezip gördükleri yerleri okuyucu ile paylaşırlar. Yazarlar bunu yaparken gezilen yerler ile ilgili izlenimlerini, duygu ve düşüncelerini de anlatımlarına katarlar. Ancak gezi yazısı türü, Evliya Çelebi'nin yazmış olduğu“Seyahatnâme”eseri ile Türk Edebiyatında farklı bir boyut kazanmıştır. Türkçe öğretim programında da 6. sınıftan itibaren gezi yazı türüne yer verilmiş ve bu türde yazılan kitaplardan faydalanılmıştır. Bu tür kitapların edebîlik ve nesnellik yönünden araştırılması önem arz etmektedir. Çünkü Çocuk Edebiyatında edebî yönü güçlü eserler, çocukların edebî yönünü güçlendirir. Ayrıca çocukların, sosyal ve fen bilimleri ile ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlar. Tezin temel amacı, söz konusu eserlerin edebîlik ve nesnellik boyutlarını ortaya koymaktır. Tez çalışmasında incelenen eserler Türkçe ders kitaplarında kaynak olarak kullanılan gezi yazısı türü kitaplarıyla sınırlı tutulmuştur. Nitel araştırma yoluyla yapılan çalışmada bulgulara doküman analizi ile ulaşılmıştır. İncelemede, Evliya Çelebi, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Mehmet Önder ve Gülten Dayıoğlu'nun gezi yazısı kitaplarının edebî ve nesnel özellikleri belirlenmiştir. Bu edebî ve nesnel özelliklerin çocukların duygusal, bilişsel ve sosyal gelişimlerine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Elde edilen nesnel unsurların reel kaynaklardaki bilgilerle uygunluğuna bakılmıştır. Tez çalışmasının giriş kısmında araştırmanın amacı ve önemi, yöntemi, kapsamı, sınırlılığı ve problem durumu açıklanmıştır. Birinci bölümde temel kavramlar ayrı başlıklar halinde belirtilmiştir. İkinci bölümde çalışmanın yöntemine ve metoduna; üçüncü bölümde, incelemeye alınan eserlerden elde edilen bulgular ve bu bulgulara yönelik yorumlar“Edebîlik”ve“Nesnellik”ana başlıkları altında iki kısım halinde verilmiştir. Ana başlıklara bağlı alt başlıklar oluşturularak araştırmanın daha kolay anlaşılabilir olacağı düşünülmüştür. Sonuç ve öneriler bölümünde, incelenen gezi yazı türü eserlerinde yapılan tespitlerle eserlerin edebîlik ve nesnellik boyutlarına yönelik değerlendirme yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

The genre of travel writing has gained a different dimension in Turkish Literature with the book“Travelnâme”written by Evliya Çelebi. There are many works written in this field. Through these works, writers share the places they visit with the readers. While doing this, the authors include their impressions, feelings and thoughts about the places visited in their narratives. Travel writing was also included in the Turkish curriculum starting from the 6th grade, and books written in this genre were used. It is important to investigate such books in terms of literary and objectivity. Because works with strong literary aspects in Children's Literature strengthen children's aesthetic perspectives and increase their knowledge about social and sciences. The main purpose of the thesis is to reveal the literary and objectivity dimensions of the works in question. The works examined in the thesis study were limited to the travel writing type books used as a source in Turkish textbooks. In the study conducted through qualitative research, the findings were reached by document analysis. In the study, the literary and objective features of the examined travel writing books of Evliya Çelebi, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Mehmet Önder, Gülten Dayıoğlu were determined. It has been determined that these literary and objective features can contribute to the personal, cognitive and social development of children. The compatibility of the obtained objective elements with the information in real sources was examined. In the introduction part of the thesis, the purpose and importance of the research, its method, scope, limitation and problem situation are explained. In the first chapter, the basic concepts are stated under separate headings. In the second part, the method and method of the study; In the third part, information about the lives and literary understandings of the authors whose works were examined in the thesis study was given. In the fourth chapter, the findings obtained from the works examined and the comments on these findings are given in two parts under the main headings of“Literary”and“Objectivity”. It was thought that the research would be easier to understand by creating subheadings depending on the main headings. In the conclusion and suggestions section, an evaluation has been made regarding the literary and objectivity dimensions of the works with the determinations made in the travel writing genre works.

Benzer Tezler

  1. Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung

    Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)

    HALİME YEŞİLYURT

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    2020

    Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK

  2. Gülten Dayıoğlu'nun gezi kitaplarının çocuklar için yazılan gezi yazılarında bulunması gereken özellikler açısından incelenmesi ve gezi yazılarıyla ilgili öğretmen-öğrenci görüşleri

    Examination of Gülten Dayıoğlu's travel books in terms of the features that should be in travel articles written for children and the opinions of teachers and students about travel articles

    GÜLİZAR BODUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE FIRAT

  3. Cumhuriyet Dönemi'nde çocuklar için yazılmış gezi kitapları üzerine bir değerlendirme

    An evaluation on travel books written for children in the Republic Period

    SULTAN ECEM AKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimOrdu Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEZİBAN TEKŞAN

  4. Resimli çocuk kitaplarının okuma alışkanlığı üzerine etkisi

    Effects of illustrated children's books on reading customs

    ZEYNEP TURGUT BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul Üniversitesi

    Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ÜSTÜN