Motivasyon ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide iş tatmini ve örgütsel bağlılığın aracı rolü
Intermediate role of job satisfaction and organizational commitment in the relationship of motivation and organizational citizenship behaviors
- Tez No: 768452
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Bu çalışmanın amacı, içsel ve dışsal motivasyonun, örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılık ve iş tatminin aracılık rolünü incelemektir. Çalışmanın evrenini sağlık sektörü oluşturmakta olup bu bağlamda, Türkiye'deki altı ilde faaliyet gösteren on iki hastane belirlenmiştir. Devlet ve üniversite hastanelerinden oluşan sağlık kurumlarındaki hemşire, tıbbi görüntüleme, laboratuvar çalışanları ve hasta bakıcılardan oluşan sağlık personeli çalışma için seçilmiştir. Toplamda 1237 katılımcı, uygulanan anket çalışması neticesinde araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışmada öngörülen hipotezleri test etmek için çeşitli istatistiksel analizlere başvurulmuş olup çeşitli tanımlayıcı istatistikler, geçerlik ve güvenirlik analizi, T testi, Anova ve Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Ayrıca araştırma modelinin testi için yapısal eşitlik modellemesine başvurulmuştur. Verilerin analizinde ise SPSS ve AMOS istatistik paket programları kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, motivasyon, iş tatmini, örgütsel bağlılık (ÖB) ve örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD) değişkenleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, içsel motivasyonun ÖVD'nin özgecilik, vicdanlılık, nezaket, sivil erdem ve centilmenlik alt boyutları üzerinde anlamlı etkisi olduğu, dışsal motivasyonun ise nezaket alt boyutu hariç ÖVD'nin diğer alt boyutları üzerinde anlamlı etkisi olduğu ortaya konmuştur. Bu bağlamda, içsel motivasyon ve dışsal motivasyon ile ÖVD arasında örgütsel bağlılık ve iş tatmininin aracılık rolleri, motivasyon ve örgütsel vatandaşlık davranışı alt boyutları dikkate alındığında farklılık göstermiştir. Buna göre; içsel ve dışsal motivasyonun örgütsel vatandaşlık davranışları için önemli bir etken olduğu, örgütsel bağlılık ve iş tatminin ise bu ilişkide çeşitli düzeylerde aracılık etkisi gösterdiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of organizational commitment and job satisfaction in the effect of internal and external motivation on organizational citizenship behaviors. The health sector constitutes the context of the study, and in this context, 12 hospitals operating in 6 provinces in Turkey were determined. Health personnel consisting of nurses, medical imaging, laboratory workers and patient caregivers in health institutions consisting of state and university hospitals were selected for the study. 1237 health professionals participated in the research via answering the questionnaire. In order to test the proposed hypotheses in the study, various statistical tests were applied including; descriptive statistics, validity and reliability tests, student's T tests, Analysis of variance test (Anova), and Pearson correlation tests. In addition, structural equation modeling was used to test the research model. Data were analysed using SPSS and AMOS statistical package programs. According to the findings, there is a positive and significant relationship between motivation, job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship behavior (OCB), and intrinsic motivation has a significant effect on altruism, conscientiousness, kindness, civic virtue and sportsmanship sub-dimensions of OCB. It has been revealed that extrinsic motivation has a significant effect on other sub-dimensions of OCB, except for the sub-dimension of kindness. In this context, the mediating roles of organizational commitment and job satisfaction between intrinsic motivation and extrinsic motivation and OCB differed when the motivation and organizational citizenship behavior sub-dimensions were taken into account. According to this; It has been seen that intrinsic and extrinsic motivation is an important factor for organizational citizenship behaviors, while organizational commitment and job satisfaction mediate this relationship at various levels.
Benzer Tezler
- Sağlık sektörü çalışanlarında; dönüşümcü liderliğin yenilikçi davranış üzerine etkisi ve örgütsel vatandaşlık davranışları' nın bu etkideki aracılık rolü üzerine bir araştırma, Mersin ili örneği
The impact of transformational leadership on innovative behavior and the mediating role of organizational citizenship behavior on this impact in the health sector employees; Mersin province sample
ÖZGÜR UĞUR ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sağlık Kurumları YönetimiToros Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ÇALIŞKAN
- Algılanan motivasyon iklimi aracılığıyla örgütsel atikliğin örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisi
The effects of organizational agility on organizational citizenship behaviors via the mediating role of perceived motivational climate
NURAN SALMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ ÖZGENER
- Mediating and moderating psychological processes in the links of abusive supervision with instigated incivility, CWBS, OCBS, and multidimensional work motivation
İstismarcı yöneticiliğin işyeri nezaketsizliği, üretim karşıtı iş davranışları, örgütsel vatandaşlık davranışları ve çok boyutlu iş motivasyonu ile ilişkilerinde yer alan düzenleyici ve aracı psikolojik süreçler
SAMİ OKAN ONARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiÇankaya ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI GÖNCÜ KÖSE
- Pozitif psikolojik sermaye, örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir alan araştırması
The relationship between positive psychological capital, organizational trust and organizational citizenship behavior: A case study
HARUN YILDIZ
- Motivasyonel dilin örgütsel vatandaşlık davranışı ile olan ilişkisinde lider üye etkileşiminin aracılık etkisinin incelenmesi: Yapısal eşitlik modelinde bir uygulama
Investigation of mediation effect of leader-member exchange on the relation between motivational language and organizational citizenship behavior: A structural equation model application
ÖZKAN KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İşletmeHarp Akademileri KomutanlığıSavunma Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER BAŞ