Artvin merkez ilçe ve yakın çevresinde peyzaj karakter değerlendirmesi ile peyzaj planlama rehberlerinin geliştirilmesi
Developing landscape planning guides with landscape character assesment in Artvin central province and its close environs
- Tez No: 768714
- Danışmanlar: PROF. DR. TEVFİK HAKAN ALTINÇEKİÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 518
Özet
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi (APS)'ne taraf olan ülkeler, ülke peyzajlarının tanımlanmasını taahhüt ettiği halde henüz konuya ilişkin yeterince çalışma yapılmamıştır. Tarım ve ormancılık başta olmak üzere birçok sektör için peyzaj karakteri temelli planlama çalışmalarının henüz gerçekleştirilemiyor olması, peyzajların bu durumdan olumsuz etkilenmesine hatta tahrip olmasına neden olmaktadır. Bu noktadan hareketle, peyzaj fonksiyonları, göstergeleri ve etki değişim baskı analizlerinin gerçekleştirildiği çalışmada, Artvin Merkez İlçe ve yakın çevresi için peyzaj karakter analizi ile sektörel peyzaj gelişim stratejisi ve peyzaj planlama rehberleri üretilmiştir. Çalışmada, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri teknikleri kullanılarak havza ölçeğinde 717 peyzaj karakter tipi ve 10 karakter alanı tanımlanmıştır. Peyzaj karakter tiplerinin peyzaj metrikleri aracılığıyla peyzaj çeşitliliği, peyzaj parçalanması ve kenar etkisi değerleri hesaplanmış, peyzaj çeşitliliği ve habitat fonksiyonu yorumlanmış, çalışma alanında yüksek peyzaj çeşitliliği ve çok yüksek habitat fonksiyonunun sınıflarının baskın olduğu belirlenmiştir. Çalışmada gerçekleştirilen her bir analiz, idari yapılanmadaki ilçeler ve yakın çevrelerine ilişkin kararların üretilmesinde ve havzada yapılmış diğer projelerle bağlantı kurulmasında faydalı olması amacı ile mikrohavzalar düzeyine aktarılmıştır. Sektörel peyzaj rehberleri ve peyzaj gelişim stratejilerinin belirlenmesi amacı ile öncelikle peyzaj fonksiyonları ve etki değişim baskı analizlerinden yararlanılarak alanda en yaygın sektörler olan tarım, ormancılık, kentleşme ve peyzaj onarımına yönelik sektörel ekolojik hassasiyetler belirlenmiştir. Bu bağlamda her bir sektör için mikrohavzalar düzeyinde öncelikle ele alınması gerekli alanlar tespit edilmiş, belirlenen PKA'lar düzeyinde de yorumlanmıştır. Ekolojik hassasiyetler doğrultusunda peyzaj fonksiyonu ve göstergeleri analizlerinden yararlanılarak sektörel peyzaj gelişim stratejileri ve peyzajın sürdürülebilirliğine özel peyzaj yönetimi gerektiren öncelikli sıcak zonlar ortaya konulmuştur. Koruma/orman sektörü için peyzaj gelişim stratejilerine göre“Peyzajın Sürdürülebilirliğinde Özel Peyzaj Yönetimi Gerektiren 1. Dereceden Sıcak Zonlar”sınıfında yer alan 22 mikrohavza belirlenmiştir. Belirlenen mikrohavzaların sınırları içerisinde korunan alanların yer aldığı Camili Havzası PKA, Sahara Platosu PKA, Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA başta olmak üzere Bilbilan Platosu PKA ve Alacadağı ve Yakın Çevresi PKA'da yer aldığı belirlenmiştir. Tarım sektörü açısından ekolojik hassasiyetin çok yüksek düzeyde olduğu 65 mikrohavza belirlenmiştir. Ekolojik hassasiyetin çok yüksek düzeyde olduğu mikrohavzalar özellikle Camili Havzası PKA, Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA, Sahara Platosu ve Yakın Çevresi PKA, Bilbilan Platosu ve Yakın Çevresi PKA'da yoğunlaşmaktadır. Çalışma alanının tamamının % 33.82'sinde tarım kullanımının kontrollü olarak yürütülmesi gerektiği ortaya konulmuş, söz konusu alanların korunan alanları barındıran Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA, Camili Havzası PKA, Karçal Dağları PKA'larda yoğun olduğu belirlenmiştir. Özellikle çay ve fındık yetiştiriciliğinin yapıldığı Camili Havzası PKA başta olmak üzere kontrollü kullanım gerektirdiği belirlenen alanlarda yoğun olarak hem tarımsal ekonominin hem de doğal peyzajın sürdürülebilirliği açısından özel planlama ve yönetimler geliştirilmelidir. Kentleşmeye ilişkin olarak ekolojik hassasiyetin orta ve yüksek düzeyde olduğu alanların Merkez İlçenin bulunduğu Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA'da yer alması bu PKA'nın korunan alan statüsündeki Hatila Vadisi Milli Parkı'nı sınırları içerisinde barındırması yönüyle oldukça çarpıcıdır. Korunan alan ve yakın çevresinde yer alan orta ve yüksek düzeyde ekolojik hassasiyete sahip mikrohavzalar özelinde kentleşmeye ilişkin değerlendirmeler yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Peyzaj onarımı açısından üretilen strateji ve peyzaj rehberleri, erozyon açısından çok yüksek hassasiyet gösterdiği belirlenen mikrohavzaların Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA'da yer alması ve Cerattepe maden alanına oldukça yakın olması yönünden dikkat çekicidir. Peyzaj onarımı için üretilen strateji ve peyzaj rehberleri doğrultusunda söz konusu alanlar ağaçlandırma ve çeşitli onarım tekniklerinin uygulanması gereken havzalar olarak öne çıkmaktadır. Erozyon hassasiyetine ilişkin sonuçlara benzer şekilde katı atık deşarj noktaları bakımından çok yüksek yoğunluğa sahip olduğu belirlenen mikrohavza Hatila Vadisi ve Yakın Çevresi PKA'da yer aldığı görülmüştür. Çalışmada, alandaki işlevlerin sürdürülebilirliği ve peyzaj onarımını destekleyecek sektörel peyzaj planlama rehberleri doğrultusunda değerlendirilmesinin gerekmekte olduğu belirlenmiştir. Sektörel bazlı sürdürülebilir kullanımı sağlayacak stratejik plan kararları ve peyzaj planlama rehberlerinin oluşturulduğu çalışma, APS'ye taraf olan Türkiye'nin taahhüt ettiği peyzajların tanımlanması, analizi ve planlanması hususunda katkı sağlayıcı olması beklenmektedir. Çalışma alanında mekânsal planlama süreçlerinde tüm kamu kurum ve kuruluşlar için rehber niteliği taşıması çalışmaların beklenen faydalarındandır.
Özet (Çeviri)
Although the countries that are party to the European Landscape Convention (ELC) have committed to defining country landscapes, there has not been enough work on the subject yet. Landscape character-based planning studies have not yet been carried out for many sectors, especially agriculture and forestry, causing the landscapes to be adversely affected or even destroyed by this situation. From this point of view, landscape functions, indicators and impact change pressure analyzes were carried out, and landscape character analysis and sectoral landscape development strategy and landscape planning guides were produced for Artvin Central District and its close surroundings. In the study, 717 landscape character types and ten character areas were defined at the basin scale using Remote Sensing and Geographic Information Systems techniques. Landscape diversity, landscape fragmentation and edge effect values of landscape character types were calculated through landscape metrics, and landscape diversity and habitat function were interpreted. It was determined that high landscape diversity and very high habitat function classes were dominant in the study area. Each analysis has been transferred to the level of micro basins to help make decisions regarding the districts and their close surroundings in the administrative structure and in establishing connections with other projects made in the basin. In order to determine sectoral landscape guides and landscape development strategies, firstly, by using landscape functions and impact change pressure analysis, sectoral ecological sensitivities for agriculture, forestry, urbanization and landscape restoration are the most common sectors in the field, were determined. In this context, the areas that need to be addressed primarily at the level of micro-basins for each sector have been identified and interpreted at the level of determined LCAs. Sectoral landscape development strategies and priority hot zones requiring landscape management specific to the sustainability of the landscape have been revealed by using landscape function, and indicators analyzed in line with ecological sensitivities. According to the landscape development strategies for the conservation/forest sector, 22 micro-basins have been identified in the“1st Degree Warm Zones Requiring Special Landscape Management for Landscape Sustainability”class. It has been determined that the protected areas within the boundaries of the determined micro basins are located in the Camili Basin LCA, Sahara Plateau LCA, Hatila Valley and its close surroundings LCA, Bilbilan Plateau LCA and Alacadagi and its close surroundings LCA. Sixty-five micro-catchments have been identified where ecological sensitivity is at a very high level in terms of the agricultural sector. Micro basins, where ecological sensitivity is at a very high level, are concentrated in Camili Basin LCA, Hatila Valley and its close surroundings LCA, Sahara Plateau and its close surroundings LCA, Bilbilan Plateau and its close surroundings LCA. It has been revealed that agricultural use should be carried out in a controlled manner in 33.82% of the entire study area, and it has been determined that the said areas are intense in the Hatila Valley and its close surroundings, which contains the protected areas, in the Camili Basin LCA, and in the Karçal Mountains LCA. Exceptional planning and management should be developed regarding the sustainability of both the agricultural economy and the natural landscape, especially in the areas determined to require controlled use, especially in the Camili Basin LCA, where tea and hazelnut cultivation is carried out. The fact that the areas with medium and high ecological sensitivity regarding urbanization are located in the Hatila Valley and its close surroundings, where the Central District is located, is quite striking in that this LCA includes the Hatila Valley National Park, which has the status of a protected area. It reveals that urbanization-related evaluations should be made, particularly for micro basins with medium and high ecological sensitivity located in the protected area and its close surroundings. The strategy and landscape guides produced in terms of landscape restoration are remarkable in that the micro-basins, which are determined to be very sensitive in terms of erosion, are located in the Hatila Valley, and its close surroundings LCA and are very close to the Cerattepe mining area. Similar to the results related to erosion sensitivity, it has been observed that the micro basin, which is determined to have a very high density in solid waste discharge points, is located in the Hatila Valley and its close surroundings.In line with the strategies and landscape guides produced for landscape restoration, these areas stand out as basins where afforestation and various repair techniques should be applied. The study determined that the area's functions should be evaluated in line with the sectoral landscape planning guides that will support sustainability and landscape restoration. It is expected that the study, in which strategic plan decisions and landscape planning guides are created that will provide sectoral-based sustainable use will contribute to the definition, analysis and planning of the landscapes committed by Turkey, which is a party to ELC. One of the expected benefits of the study that it is a guide for all public institutions and organizations in the spatial planning processes in the study area.
Benzer Tezler
- Bölgesel coğrafya açısından bir araştırma Yusufeli ve yakın çevresinin coğrafi etüdü
Başlık çevirisi yok
MEHMET TIRAŞ
- Tarım ve hayvancılık kaynaklı metan emisyonlarının TROPOMI metan ölçümleri ile incelenmesi
Assessment of methane emissions from agriculture and livestock with TROPOMI methane observations
EDA CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlikleri ile yaratıcı dramaya ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between classroom teachers' self-efficiency towards using the creative drama method and their attitudes towards creative drama
SELVİN GÜL KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYŞEGÜL OĞUZ NAMDAR
- Artvin ilçe merkez ve köylerinde derlenen memoratların söz varlığı
The word assets of memoirs compiled in the towns and villages of Artvin district
HAMZA HAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DilbilimArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN GİRAY