Hayat bilgisi dersinde rol model katılımlı etkinliklerin öğrencilerin başarısına, tutumlarına, öz düzenleme becerilerine ve rol model algısına etkisi
The effect of role model participation activities on students' success, attitudes, self-regulation skills and role model perception in life studies course
- Tez No: 768809
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN KÖKSAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Etki alanını büyük ölçüde genişleten iletişim teknolojisindeki devrim niteliğindeki ilerlemeler, sosyal yayılma sürecini dönüştürmüştür. Sosyalleşmenin ve gerçeklik algısının değişime uğradığı bir çağın içinde karakter gelişiminin önemli bir çağında bulunan ilkokul öğrencilerinin rol model tercihleri ve nedenlerini incelemek ve eğitim ortamlarında olumlu rol modellerden yararlanmak önemli görülebilir. Okul ortamında rol modellerden gözlemleme çoğu zaman doğal sürecine bırakılmıştır. Davranışlarımızı, tutumlarımızı, inançlarımızı, değerlerimizi, motivasyonumuzu, öz yeterlik inançlarımızı etkileyebilme potansiyeline sahip olan olumlu rol modelleri okul ortamında planlı, programlı ve formal bir şekilde sunmak öğrenciler için başarıdan beceriye kadar birçok kazanımın elde edilmesini sağlayabilir. Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı ilkokul öğrencilerinin rol model tercihlerinden ve rol model alma gerekçelerinden yola çıkarak belirlenen rol modelleri vii temele alan öz düzenlemeli öğrenme etkinliklerinin ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin hayat bilgisi dersi başarısına ve hayat bilgisi dersine yönelik tutumuna, öz düzenleme becerilerine ve rol model algısına etkisini belirlemektir. Bu amaca ulaşabilmek amacıyla çalışma nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı çok aşamalı karma araştırma deseniyle yürütülmüştür. Araştırmanın birinci aşamasında ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin rol model tercihleri, rol model alma gerekçeleri ve rol model alma süreçleri incelenmiştir. Araştırmanın bu aşaması nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ile yürütülmüştür. Bu aşamanın katılımcılarını 100 öğrenci ve 87 veli oluşturmuştur. Yapılan analizler sonucunda katılımcıların çoğunlukla sanal ortamdaki kişileri ve aile bireylerini model aldıkları tespit edilmiştir. Öğrenci ve veli görüşlerine göre katılımcıların çalışkan, başarılı, sevecen/iyiliksever, komik/eğlenceli ve kendileriyle spor, teknoloji ve oyun gibi ortak ilgi alanlarına sahip rol modelleri örnek aldıkları tespit edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşaması olan kontrol gruplu yarı deneysel aşama için çıkarılan rol model profile uygun olan hayatlarının belirli bir bölümünde veya tamamında başarı hikayesine sahip olan rol modeller hayat bilgisi derslerine davet edilmiştir. Çalışma grubunu 29 deney, 29 kontrol grubu öğrencisi oluşturmuştur. Geliştirilen ders planları ve planların içerisinde yer alan etkinlikler Bandura'nın (1977, 1986) gözlem yoluyla öğrenme süreci ve Zimmerman (2000)'ın öz düzenleme modeli çerçevesinde hazırlanmıştır. 12 haftalık uygulama sürecinin sonunda Bayırlı ve Köksal (2022) tarafından geliştirilen 'Hayat Bilgisi Dersi Başarı Testi, Oker ve Tay (2020) tarafından geliştirilen Hayat Bilgisi Dersi Tutum Ölçeği, Çokçalışkan, Sakız ve Doğan (2019) tarafından geliştirilen Özdüzenlemeli Öğrenme Envanteri ve araştırmacı tarafından geliştirilen 'Rol Model Algısı Anketi' uygulanmıştır. Sürecin sonunda uygulamanın sosyal etkisini ortaya koyabilmek amacıyla deney grubu öğrenci ve velileriyle görüşmeler yapılmıştır. Veriler analiz edildiğinde deney grubunun uygulama sonunda hayat bilgisi başarı puanlarının anlamlı bir şekilde arttığı ama kontrol grubuyla anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Deney grubunun hayat bilgisi dersine yönelik tutumlarının ise uygulama öncesine göre artmadığı fakat kontrol grubuyla anlamlı bir şekilde farklılaştığı saptanmıştır. Deney grubunun Özdüzenlemeli Öğrenme Envanterinde bulunan Öndüşünme Ölçeği'nde uygulama öncesine göre farklılaşma olmazken Performans ve Özyansıtma Ölçeklerinde son test lehine anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Deney grubunun ÖÖE'de yer alan tüm ölçeklerde kontrol grubuyla anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Deney grubunun uygulama sonrasında rol model algılarında önemli değişiklikler olduğu tespit edilmiştir. Uygulama sonunda yapılan görüşmeler analiz edildiğinde etkinliklerin hayat bilgisi başarısına önemli katkıları olduğu, hayat bilgisine yönelik tutumları geliştirdiği, katılımcıların öz düzenleme becerilerinin, öz yeterlik ve motivasyonlarının geliştiği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Having greatly expanded its sphere of influence, revolutionary advances in communication technology have transformed the social diffusion process. It is fundamental to examine primary schools students' role model preferences and their reasons for these preferences since they are in an important age of character development in an age where socialization and perception of reality change, as well as to benefit from positive role models in educational environments. Students often observe the role models in the school settings in a spontaneous process. Presenting positive role models that may potentially affect behaviors, attitudes, beliefs, values, motivation, and self-efficacy beliefs in a planned and formal way in the school environment can provide many gains for students, such as academic achievement or skill acquisition. To this end, the current study aimed to determine the effect of self-regulated learning activities, which were based on role models determined by primary school students' role model preferences and role modelling reasons, on primary school 3rdgrade students' success in life studies lesson, their attitude towards life studies lesson, selfregulation skills, and role model perception. The study was carried out with a multiphase ix mixed methods design in which qualitative and quantitative methods were used together to achieve this aim. In the first stage, primary school third and fourth-grade students 'role model preferences, role modelling reasons, and role modelling processes were examined. This stage of the research employed a case study design. The participants of this stage were 100 students and 87 parents. The analysis revealed that the participants' role models were mostly the people in the virtual environment and their family members. The students and their parents' opinions suggested that the participants took people as role models who were hardworking, successful, loving/benevolent, funny/fun, and had common interests such as sports, technology, and games. For the second stage of the research, the quasi-experimental stage with the control group, role models who had a success story in a certain part or all of their lives, appropriate for the role model profile created, were invited to life studies lessons. The study group consisted of 29 experimental and 29 control group students. The lesson plans and the activities design to this end were prepared within the framework of Bandura's (1977, 1986) observational learning process and Zimmerman's (2000) self-regulation model. At the end of the 12-week implementation period, the students took 'Life Studies Lesson Achievement Test', developed by Bayırlı and Köksal (2022), the Life Studies Lesson Attitude Scale, developed by Oker and Tay (2020), the Self-Regulated Learning Inventory, developed by Çokçalışkan, Sakız and Doğan (2019), and 'Role Model Perception Questionnaire', developed by the researcher. At the end of the process, interviews were held with the experimental group students and their parents to reveal the social impact of the practice. It was determined that the life science achievement scores of the experimental group increased significantly at the end of the application. Yet, there was no significant difference from the control group. The attitudes of the experimental group towards the life studies lesson did not increase compared to the pre-application implementation but differed significantly from the control group. While there was no difference in the Forethought scale in the self-regulated learning inventory of the experimental group compared to the preapplication, significant differences were found in favour of the post-test in the performance and self-reflection scales. The experimental group differed significantly from the control group in all scales in the self-regulated learning inventory. It was determined that there were significant changes in the role model perceptions of the experimental group after the application. The interviews at the end of the application revealed that the activities contributed significantly to the success in life studies course, improved attitudes towards life studies course, and improved the participants' self-regulation skills, self-efficacy, and motivation.
Benzer Tezler
- Hayat bilgisi öğretiminde çizgi film ve animasyon kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri
Teacher opinions on using cartoons and animation in life studies teaching
ŞULE ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM TAY
DOÇ. DR. ŞÜKRAN UÇUŞ GÜLDALI
- Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde yararlandıkları öğretim materyalleri, strateji, yöntem ve tekniklerine ilişkin kullanma durumları ve görüşleri
The status of classroom teachers' use of teaching materials, strategies, methods and techniques they utilize in life sci̇ences course and their opinions about them
AHMET TÜRKÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM GÜVEN
- Etkili dönütün akademik başarı, derse yönelik tutum ve üstbilişsel farkındalığa etkisi
The effect of effective feeedback to academic achievement, attitudes towards course and metacognitive awareness
MUSTAFA FEYYAZ ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ŞAHİN TAŞKIN
- Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde öğrencilere demokratik değerlerin kazandırılmasına yönelik görüşleri
The opinions of classroom teachers on having students gain democratic values in life sciences course
SALİH ÇANAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM GÜVEN
- Üçüncü sınıf hayat bilgisi dersinde belirli gün ve haftalara ilişkin etkinliklerin sınıf öğretmenleri görüşleri ve ders kitabı bağlamında incelenmesi
Investigation of activities related to certain days and weeks in 3rd grade life sciences course in the context of classroom teachers' opinions and textbook
GÖKHAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYozgat Bozok ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR GEZER