Geri Dön

İbn Hazm'ın el-Fasl'ında Mu'tezile

İbn Hazm'ın el-Fasl'ında Mu'tezile

  1. Tez No: 769150
  2. Yazar: MUHAMMED EMİN ASLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET KALAYCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

İslam Mezhepleri Tarihi yazıcılığı Hz. Muhammed'in vefatından sonra erken dönemde başlamış ve kendini Makâlât, Fırak ve Milel-Nihal kavramları üzerinden görür kılmıştır. Bu gelenek içerisinde makâlât türü olan İbn Hazm'ın el-Fasl fi'l-Milel ve'l-Ehva ve'n-Nihal adlı eseriyle karşılaşmaktayız. İbn Hazm'ın bu eserinin büyük kısmını Mu'tezile eleştirisinin teşkil etmesi ve dönemine ait bilgiler ihtiva etmesi Endülüs bölgesinde Mâlikî çevrenin mezhep taassubunun diğer mezheplerin temsilinin zorlaştırdığı görüntüsünün aksine Endülüs'te farklı mezheplerin varlığına dair önemli ipucu vermektedir. İbn Hazm, Yahudilik ve Hristiyan mezhepleri eleştirisinde objektifliğini korurken İslam mezheplerine karşı aynı tutumu sergileyemediği görülmüştür. O, 73 fırka rivayetinin zayıf olmasından dolayı esas almamaktadır fakat yine de merkeze Ehl-i Sünnet'i yerleştirip diğer mezhepleri kendisine olan yakınlıkları ve uzaklıklarına göre tasnif etmiştir. Mu'tezile mezhebi içerisinde Ehl-i Sünnet'e yakın gördüğü şahıslara yakından bakıldığında bu isimlerin Mu'tezile ile ilişkilendirilmesinde birtakım sorunların oluştuğu görülmektedir. Ayrıca onun eleştirdiği konulara bakıldığında bu konuların Mu'tezile mezhebinin Ebü'l-Hüzeyl el-Allâf ile teşekkül eden prensiplerin altında yer alan konulardır. Dolayısıyla sadece Mu'tezile'nin diğer prensiplerine yönelik görüş belirten şahıslardan az bahsetmiş ve bazılarını kendine yakın görmüştür. İbn Hazm'dan bağımsız Endülüs'te Mu'tezile ile ilişkilendirilen şahısların da Mu'tezile ile ilişkilendirilmesi sorunludur. Sadece birkaç konu da Mu'tezile ile aynı görüşte oldukları için Mu'tezile ile ilişkilendirilen şahıslar vardır.

Özet (Çeviri)

The historiography of the Islamic Madhabs began in the early period after the Prophet Muhammad's death and made itself visible through the literature of Maqālat, Firaq and Milal-Nihal. Within this tradition, we encounter Ibn Hazm's al-Fasl fi'l-Milal wa'l-Akhwa wa'n-Nihal, which is a type of maqālat. Ibn Hazm's criticism of the Mu'tazilites in this work and the fact that it contains information from his period give important clues about the existence of different madhabs in Andalusia, contrary to the view that the sectarian fanaticism of the Mālikī circle in the Andalusian region made it difficult for other madhabs to be represented. While Ibn Hazm maintained his objectivity in his criticism of Judaism and Christian sects, it was observed that he could not exhibit the same attitude towards Islamic sects. He does not take the narration of 73 sects as a basis because it is weak, but he still placed Ahl al-Sunnah at the center and classified other madhabs according to their closeness and distance to him. When we take a closer look at the people he considers close to Ahl al-Sunnah within the Mu'tazilites, it's seen that there are some problems in associating these names with the Mu'tazilites. In addition, when we look at the topics he criticizes, we see that these topics are under the principles of the Mu'tazilite sect that were formed with Abū al-Husayl al-Allāf. Therefore, he sees those who only expressed opinions on other principles of the Mu'tazila close to himself and refuses to say a lot about them. Indepentently of Ibn Hazm it is also problematic to associate those who were associated with the Mu'tazila in Andalusia just because they agreed with the Mu'tazila in a few points.

Benzer Tezler

  1. 'المسائل العَقدية المتصلة باللغة عند ابن حزم من خلال كتابه'الفَصْل

    İbn Hazm'ın el-Fasl adlı eserinde itikâdî konulara lugavî yaklaşımları

    HASAN ALKHATTAF

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2018

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET CEVAT ERGİN

  2. İbn Hazm'ın el-Fasl adlı eserinde Mürcie'ye bakışı

    Ibn Hazm's view of Murji'ah in his work called al-fasl

    FERZA YILDIRIM ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM BULUT

  3. İbn Hazm'ın Gulât anlayışı ve Gâlî fırkalar

    Ibn Hazm's perspective of Ghulat and Ghali sects

    ADEM SEZGİN UZUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ

  4. İbn Hazm'ın nübüvvet anlayışı

    Ibn Hazm's understanding of prophethood

    ŞULEGÜL GÜNDÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinBalıkesir Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFÜ CENGİZ

  5. Endülüs'te ircâ düşüncesi (İbn Hazm örneği)

    Thought of irja'in Andalus (Example of Ibn Hazm)

    HASAN TÜRKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ