Değişen makroekonomik koşullarda banka kredilerinin yeniden yapılandırılma potansiyelinin türk bankacılık sektörü üzerindeki etkileri
The effects of restructuring bank loans on the turkish banking sector in changing macroeconomic conditions
- Tez No: 769149
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL AHMET KÖSE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Banking
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finans Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
Son yıllarda süreklilik kazanan kur artışı, yükselen enflasyon ve artan faiz oranları ile değişen makroekonomik koşullarda, banka kredilerinin geri ödenmesinde yaşanan problemlerin arttığı, bu nedenle yakın izlemedeki krediler ve donuk alacaklarda ciddi artışlar olduğu bilinmektedir. Bankalar sorunlu kredi ile mücadelede çeşitli yöntemler kullanmakta olup, bu önlemlerin başında kredilerin yeniden yapılandırılması gelmektedir. Sorunlu alacaklarının tahsil kabiliyetini arttırmak, ödeme güçlüğü yaşayan borçluların kredilerinin sorunlu hale gelmesini önlemek adına yaygın şekilde kullanılan yeniden yapılandırmalar, kısa vadede taraflara nefes aldırmakla beraber uzun vadede geri ödeme problemlerini çözmeyen ve tekrarlayan bir yapıya dönüşerek bankaların varlık kalitesindeki belirsizliliği arttırmaktadır. Aynı zamanda kaynak maliyetlerinin giderek arttığı günümüzde yeni ve daha karlı müşterilere verilebilecek kaynakların yetersiz borçlulara kullandırılmasına devam edilmesi, bankaların karlılık algılarına zarar vermektedir. Bu çalışma ile Türk bankacılık sektöründe artarak devam eden vade uzatımı, yeni ödeme planının oluşturulması, ödemesiz dönemler verilmesi ya da bu dönemlerin uzatılması, faiz oranlarının düşürülmesi, anapara ve faiz ödemelerinin ertelenmesi veya kısmen ya da tamamen vazgeçilmesi vb. gibi imtiyazlar verilmek suretiyle uygulanan yeniden yapılandırma önlemlerinin bankacılık sektörüne karlılığına etkileri, karlılık göstergelerinden olan aktif karlılık (ROA) ve özkaynak karlılığı (ROE) üzerinden incelenmiş, ayrıca, kamu, özel ve yabancı banka grupları nezdindeki farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda, Türk bankacılık sektörü 2009:1 çeyrek – 2020:3 çeyrek döneminde faaliyet gösteren 14 mevduat bankasına ait bilanço, gelir tablosu ve dipnotları kullanılarak hesaplanan 11'i bankaya özgü, 4'ü ise makroekonomik değişkenden oluşan dengeli panel veri setiyle HEKK, Sabit Etkiler ve Tesadüfi Etkiler modelleri kullanılarak panel veri analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Türk bankacılık sektöründe yeniden yapılandırılan kredilerin, bankacılık sektörü aktif karlılığı (ROA) ve özkaynak karlılığı (ROE) üzerinde anlamlı ve negatif etkisi olduğu tespit edilmiştir. Buna göre, %5 anlamlılık seviyesinde yeniden yapılandırılan krediler oranındaki %1'lik artış Türk bankacılık sektörü aktif karlılığında (ROA) %0.04'lük bir azalışa, Türk bankacılık sektörü özkaynak karlılığında (ROE) ise %0.24'lük bir azalışa neden olmaktadır. Analizde yer verilen diğer bağımsız değişkenlere ilişkin sonuçlar incelendiğinde, Türk bankacılık sektörü aktif karlılık oranı (ROA) ve özkaynak karlılık oranı (ROE) ile faiz dışı gelirlerin toplam aktife oranı (FDGTA) , özel karşılıklar sonrası faiz gelirlerinin toplam aktife oranı (FGTA), toplam mevduatın toplam aktife oranı (MevO), özkaynakların toplam aktife oranı (ÖzsO) ve enflasyon oranı (TÜFE) ile anlamlı ve pozitif; genel giderlerin toplam aktife oranı (DiğFGO), toplam kredilerin toplam aktife oranı (KrediO), takipteki krediler oranı (TakipKO) ve mevduat faiz oranları (FAİZ ) ile anlamlı ve negatif ilişki olduğu; likidite oranı (LikitAO), GSYİH büyüme oranı (GSYİH) ve döviz kuru (KUR) değişkenleri ile ise, anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bankacılık sektörü alt grupları olan kamu, özel ve yabancı bankalar nezdindeki farklılıkları ortaya koymak adına yapılan analiz sonuçlarına göre ise; özel sermayeli bankalarda yapılandırılan krediler oranı ile aktif karlılık oranı (ROA) ve özkaynak karlılık oranı (ROE) arasından anlamlı ve negatif; yabancı sermayeli bankalarda yeniden yapılandırılan krediler oranı ile aktif karlılık oranı (ROA) arasında negatif bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Kamu bankaları için yapılan test sonuçlarına göre anlamlı ilişki tespit edilememiştir.
Özet (Çeviri)
Problems in bank loan repayments have increased in the changing macroeconomic conditions seen in recent years, changes marked by continuous increases in the foreign exchange rate, rise of inflation, and higher interest rates, and therefore there has been a substantial rise in the number of loans that are nonperforming or under close monitoring. Among the method banks apply to address non-performing loans, the re-structuring of loans is the primary method. However, while this common measure of restructuring loans to facilitate the collection capability of non-performing loans and to prevent borrowers' loans from becoming non-performing offers an expedient relief to the parties in the short-term, it tends to transform into a recurring course of action in the long run and thereby does not solve the problems but rather, increases the uncertainty in the banks' quality of assets. At the same time, today, with the gradual increases seen in resource costs, the continuation of extending resources to high-risk borrows rather than to new and more profitable customers harms the profitability perceptions of banks. In this study, the effects of the restructuring measures applied in the Turkish banking sector through concessions, such as extending maturities, creating new payment plans, granting or extending grace periods, lowering interest rates, deferring principal and interest payments or partially or totally cancelling them, were examined using return on assets (ROA) and return on equity (ROE) as the indicators of profitability. This study also examines the differences in the way state, private, and foreign banks apply these measures and their effects. In assessing the data, this study applied panel data analysis, which involved implementation of the pooled least squares, fixed effects, and random effects models on the balanced panel data set of 11 bank-specific and 4 macroeconomic variables that were calculated on the basis of balance sheets, income statements, and footnotes from the 1st quarter of 2009 and the 3rd quarter of 2020 of 14 deposit banks operating in the Turkish banking sector. According to the analysis results, loan restructuring in the Turkish banking sector has a significant negative effect on the banking sector's return on assets (ROA) and return on equity (ROE). Accordingly, a 1% increase in the rate of restructured loans at the 5% significance level causes a 0,04% decrease in return on assets (ROA) and a 0,24% decrease in return on equity (ROE) in the Turkish banking sector. In examining the results of other independent variables included in the analysis, it was found that return on assets (ROA) and return on equity (ROE) had a significant positive relationship with non-interest income as a percentage of total assets (NIITA), net interest income after special provisions as a percentage of total assets (NIIASPTA), total deposits as a percentage of total assets (TDTA), equity as a percentage of total assets (ETA), and consumer price index (CPI), and a significant negative relationship with general costs as a percentage of total assets (OthCTA), total loans as a percentage of total assets (LoanR), ratio of non-performing loans (NPL), and interest rates on deposits (IRD). Return on assets (ROA) and return on equity (ROE) had no significant relationship with liquidity rate (Liqrate), Gross Domestic Product (GDP), and Exchange rate (FX) variables. The analysis results on the differences between state, private, and foreign banks showed that there was a significant negative relationship between restructuring loan rates in private capital banks and return on assets (ROA) and return on equity (ROE) and a negative relationship between restructuring loans in foreign capital banks and return on assets (ROA). According to the test results conducted for the state banks, no significant relationship was found between these variables.
Benzer Tezler
- KOBİ'lerin finansman kaynakları ve Türkiye uygulaması
Smal and medium sized firms financial methods and Turkish case
GÜNEŞ AÇELYA İBAÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BankacılıkMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ BERK
- Sendikasyon kredisi fiyatlamasını etkileyen makroekonomik değişkenlerin analizi
The analysis of the impact of the macroeconomic variables to syndicated loan pricing
ASLI ÖZIŞIKLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonometriMarmara Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN GÜRİŞ
- Building a financial conditions index for Turkey
Türkiye için finansal koşullar endeksi oluşturma
BAYRAM ÇAKIR
- Sendikasyon kredilerinde spreadi belirleyen etkenler: Türk bankacılık sektörü örneği
Determinants of spread on syndicated loans to the Turkish banking sector
FATİH PİŞKİN
Doktora
Türkçe
2016
BankacılıkKadir Has ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABRİ ARHAN ERTAN
