Modern mimarlık ve salgın hastalıklar: Tüberküloz özelinde Dünya'da ve Türkiye'de sanatoryum yapıları
Modern architecture and epidemic diseases: Anatorium structures in the world and in Turkey specific to tuberculosis
- Tez No: 770746
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UMUT ŞUMNU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Modern Mimarlık, Tüberküloz, Sanatoryumlar, Keçiören Atatürk Sanatoryumu, Hijyen Meselesi, Modern Architecture, Tuberculosis, Sanatoriums, Keçiören Atatürk Sanatorium, Hygiene Issue
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu çalışma, genel hatlarıyla öncelikle salgın hastalıkların tarihsel süreç içerisindeki yeri ve 19. yüzyıldaki kentsel, toplumsal ve mimari ile tedavi çabaları, insanlık tarihi ile salgın hastalık tarihinin bir arada okunması ile başlamaktadır. Dönemin ulus devletleri, salgın hastalıklar ile mücadele faaliyetlerini ele alması gereken bir konu olarak görmüş, yeni bir ulus ve sağlıklı bir beden inşasının oluşum sürecinde ortaya çıkan Hijyen Hareketi politikasını uygulamıştır. Sanayi devriminden sonra oluşan olumsuz yaşam koşulları sonucunda toplum sağlığını etkileyen salgın hastalıklar için Dünyada ve Türkiye'de devlet yoluyla alınan önlem ve çıkarılan kanunlar, biyopolitika kavramı, Hijyen Hareketi ile sağlıklı bir bireyin inşası için yapılan kentsel düzenlemeler, önerilen şehir planlamaları, halkı bilinçlendirmek için açılan hijyen müze, sergi, dağıtılan kitapçık, kitap ve izletilen salgın hastalık filmleri ele alınmasının yanı sıra bu yansımaların mimariye etkileri ve mimarlık gruplarının ne çeşit önerilerde bulunduğu ele alınan konular arasındadır. Salgın hastalıkların toplumları nasıl değiştirdiği, mimari anlamda mekan kavramlarının nasıl etkilendiği ve bu mekânsal ihtiyaçlarla birlikte ortaya çıkan Modern Mimarlık kavramında nasıl karşılık bulduğu incelenmiştir. Dönemin tüberküloz hastalığıyla mücadele ekseninde yaşanan gelişmelerin, Modern Mimarlık kavramıyla birlikte hareket eden Sanatoryum Hareketi ile olan ilişkisi esas konudur. Sanatoryumlar bedenin, bedenle ilişkili hastalık ve hijyen konularının, tıbbi gelişmelerin teşhir edildiği mekanlar olarak, modernite ve hijyen kavramlarının temsiliyet kazanmasını sağlamıştır. Toplumda yaşanan bu gelişmeler sonucunda dünyada birçok sanatoryum açılmıştır. Fakat bu çalışma tematik olarak kendi arasında tarihsel bir düzende Modern Mimarlık öncesi açılan Avrupa'daki The Brehmer, Falkenstein, Adirondacks Sanatoryumlarını, Türkiye'de ise Buzgazada ve Büyükada Sanatoryumlar ile Modern Mimarlık etkisi gözlemlenebilen Avrupa'daki Davos, Paimio, Zonnestraal Sanatoryumlarını, Türkiye'de ise Heybeliada Sanatoryumu ve Keçiören Sanatoryumunu kapsamaktadır. 19 ve 20. yüzyıl dönemlerinde ortaya çıkan sanatoryum binalarının Modern Mimarlık kavramı altında mekânsal karşılaştırmaları ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
This study, in general terms, begins with the historical place of epidemics in the historical process and the urban, social and architectural and treatment efforts in the 19th century, the history of humanity and the history of epidemics together. The nation states of the period saw the activities of combating epidemic diseases as a subject that should be dealt with, and implemented the policy of the Hygiene Movement, which emerged in the formation process of building a new nation and a healthy body. The measures taken and laws enacted by the state in the world and in Turkey, the concept of biopolitics, the urban arrangements made for the construction of a healthy individual with the Hygiene Movement, the proposed city planning, the public awareness for epidemic diseases that affect public health as a result of the adverse living conditions that occurred after the industrial revolution. hygiene museums, exhibitions, distributed booklets, books and epidemic disease movies are discussed, as well as the effects of these reflections on architecture and what kind of suggestions architectural groups make. It has been examined how epidemics change societies, how the concepts of space in the architectural sense are affected and how it corresponds to the concept of Modern Architecture that emerged with these spatial needs. The main issue is the relationship between the developments in the fight against tuberculosis disease of the period and the Sanatorium Movement, which acts together with the concept of Modern Architecture. Sanatoriums have enabled the concepts of modernity and hygiene to be represented as places where the body, body-related diseases and hygiene issues, and medical developments are exhibited. As a result of these developments in society, many sanatoriums have been opened in the world. However, this study thematically among themselves The Brehmer, Falkenstein, Adirondacks Sanatoriums in Europe, which were opened before Modern Architecture in a historical order, and the Buzgazada and Büyükada Sanatoriums in Turkey and the Davos, Paimio, Zonnestraal Sanatoriums in Europe, where the influence of Modern Architecture can be observed, in Turkey. and includes Heybeliada Sanatorium and Keçiören Sanatorium. Spatial comparisons of sanatorium buildings that emerged in the 19th and 20th centuries under the concept of Modern Architecture are discussed.
Benzer Tezler
- Biyopolitika kavramı üzerinden salgın hastalıklar ve mimarlık ilişkisinin okunması
Examining the relationship between epidemic diseases and architecture through the concept of biopolitics
ECEM ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM CEYLAN
- Miras yapı komplekslerinin yeniden kullanımı: Ankara Saraçoğlu mahallesi için yeniden kullanım stratejileri
Adaptive reuse of heritage building complexes: Adaptive reuse strategies for Ankara Saraçoğlu neighborhood
DİLAY ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN
- An evaluation of conservation and rehabilitation studies in historical areaswithin the scope of resilience: Case of Hamamönü area in Ankara
Tarihi alanlarda koruma ve rehabilitasyonçalışmalarının dirençlilik kapsamında değerlendirilmesi: Ankara Hamamönü örneği
RABİA ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
MimarlıkTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF MIHÇIOĞLU
- Sağlık yapılarının İstanbul'un tarihsel topoğrafyası ile ilişkisinin süreklilik bağlamında incelenmesi
An analysis of the relationship between health structures and Istanbul's historical topography regarding the context of continuity
ZİŞAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEZİH RECEP AYSEL
- COVID-19 pandemi döneminde konutlarda sergilenen mekânsal davranış biçimleri ve esnek konut tasarım önerisi
Flexible housing design proposal through spatial behavior patterns exhibited in housings during the COVID-19 pandemic period
KÜBRA KOÇHAN