Türk edebiyatında Kırım ve Kırım Türkleri
Crimea and Crimean Turks in Turkish literature
- Tez No: 771695
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ KARATAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Kırım, gerek tarihi gerek kültürel bağlamlarda önemli bir coğrafyadır. Türk tarihinde önemli bir yere sahip bu olan bu bölge, bütün dönemlerde stratejik önemini korumaktadır. Kırım'ın Türk dünyasında gelişen“medenî uyanış”hareketlerinin öncülüğünü üstlenmesi; Türklük şubeleri ile olan ilişkileri ve fikrî hayata olan katkıları önem arz etmektedir. Kırım Hanlığı devrinden itibaren; Kırım'ı ve Kırım Türklerinin tarihini etkileyen tüm siyasi ve sosyal olaylar, tüm toplumlarda olduğu gibi bu topraklarda yaşayan ve aynı milletten olan sanatçılarım da sanatının seyrini değiştirmiştir. Kırım'ın tarihi süreçleri göz önünde bulundurularak, Kırım Hanlığı ve Osmanlı İmparatorluğunun dönemlerinden başlamak üzere Kırım Türklerinin yaşamış olduğu göçler, sürgünler ve politik sorunlar öncelikli olarak konu edilmiştir. Kırım Türklerine karşı uygulanmış olan politikaların sebep ve sonuçlarını geniş kapsamlı bir şekilde değerlendirmek adına, Türkiye ve Kırım sahasında neşredilmiş olan eserler bir arada değerlendirilmiştir. Çalışmanın ilk safhasında öncelikli olarak,“Kırım ve Kırım Türklerinin Tarihine Genel Bir Bakış”bölümüne yer verilmiştir. Roman, öykü ve şiirlerin ana izleğini oluşturan kavramların daha iyi bir şekilde anlaşılması için geniş bir tarihsel perspektife yer verilmiştir. Gerek Emel Kırım Vakfı arşivinde yer alan bibliyografya gerek Kırım hakkında hazırlanmış olan sınırlı akademik kaynaklardan faydalanılmıştır. Tez çalışmamız Giriş ve dört bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde akademik bir çalışmanın gerekleri olan çalışmanın amacı ve yöntemi belirlenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde;“Kırım ve Kırım Türklerinin Tarihine Genel Bir Bakış”vurgulanmıştır. Bu bölümde 1441 Kırım Hanlığı, Kırım ve Osmanlı İmparatorluğu ile olan ilişkiler, Rus Çarlığı ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde Kırım'ın durumu yansıtılmıştır. İkinci bölümde; tez çalışmasında“Kırım ve Kırım Türklerinin Tarihini Edebiyatın Penceresinden Okumak”bölümüne yer verilmiş; roman ve hikâyelerin muhtevaları değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde; ilk bölümde muhtevası verilmiş olan roman ve hikâyeler, siyasal ve sosyal bağlamlarda incelenmiştir. Dördüncü bölüm; Kırım ve Kırım Türkleri hakkında Türkiye'de ve Türkiye dışında neşredilmiş olan olan şiirlerin tahlili gerçekleştirilmiştir. Sonuç kısmında ise tezde elde edilmiş olan bulguların değerlendirilmesi, Kırım ve Kırım Türklerinin tarihî süreç içerisindeki genel durumları ve bunun edebî eserlere hangi ölçütlerle yansıtıldığı ifade edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Crimea is an important geography in both historical and cultural contexts. This region, which has an important place in Turkish history, maintains its strategic importance in all periods. Crimea's taking the lead of the“civil awakening”movements developing in the Turkic world; Their relations with the Turkish branches and their contributions to intellectual life are important. From the time of the Crimean Khanate; All political and social events that affected Crimea and the history of the Crimean Turks changed the course of their art as well as all societies and artists of the same nationality living in these lands. Considering the historical processes of Crimea, the migrations, deportations and political problems experienced by the Crimean Turks, starting from the periods of the Crimean Khanate and the Ottoman Empire, were primarily discussed. In order to evaluate the causes and consequences of the policies implemented against the Crimean Turks in a comprehensive manner, the works published in Turkey and the Crimea field were evaluated together. In the first phase of the study, first of all, the section“An Overview of the History of Crimea and Crimean Turks”was included. A broad historical perspective is included for a better understanding of the concepts that make up the main theme of novels, stories and poems.Both the bibliography in the archive of the Emel Crimean Foundation and the limited academic resources prepared on Crimea were used. Our thesis consists of an“Introduction”and four sections. In the introduction, the purpose and method of the study, which is the requirements of an academic study, are determined. In the first part of the study;“An Overview of the History of Crimea and the Crimean Turks”was emphasized. In this section, the Crimean Khanate of 1441, relations with the Crimea and the Ottoman Empire, the situation of Crimea during the period of the Russian Tsardom and the Union of Soviet Socialist Republics are reflected. In the thesis study, the section“Reading the History of Crimea and Crimean Turks through the Window of Literature”was included; the contents of novels and stories were evaluated. In the third part; The novels and stories whose content is given in the first part are examined in political and social contexts. Chapter four; An analysis of the poems about Crimea and the Crimean Turks that have been published in Turkey and outside Turkey has been carried out. In the conclusion part, the evaluation of the findings obtained in the thesis, the general situation of the Crimean and Crimean Turks in the historical process and the criteria by which this is reflected in literary works are expressed.
Benzer Tezler
- Cengiz Dağcı'nın hikayeleri (inceleme-metinler)
Stories of Cengiz Dağcı
SİBEL DURAK SOYKIRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN EKİCİ
- Çora Batır Destanı'nın Kırım Tatar varyantı üzerine bir inceleme
Analysis of the Crimean Tatar variant of the Epos of Chora Batyr
LENIYARA SELIMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FATMA ÖZKAN
- Sözlü gelenekte Kırım Tatar Türklerinin muhacereti ve sürgünler
Immigration and deportations of Crimean Tatars in oral tradition
FERIDEKHANUM USEINOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
- Eşref Şemizade'nin 'Saylama Eserler' adlı eserinde dil ve üslup
Language and style in Esref Semizade's work named as 'Saylama Eserler'
YUNUS EMRE KARADUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU SEMA ERTANE BAYDAR
- Abdurehim Ötkür'ün 'İz' romanının şahıs kadrosu üzerinde karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative study on characters in the Abdurehim Otkur's 'İz' novel
DERYA ERSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN