Verginin yasallığı ilkesi ışığında dış ticarete konu vergiler ve diğer mali yükümlülükler
Taxes and other fiscal liabilities on foreign trade in the light of the principle of legality of tax
- Tez No: 772266
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BUMİN DOĞRUSÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Maliye, Law, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mali Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
Verginin yasallığı ilkesi uyarınca vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulmakta, değiştirilmekte ve kaldırılmaktadır. Anayasa'nın 73. maddesinde belirtilen bu ilke dış ticarette uygulanan mali yükümlülükler için de geçerlidir. Ancak ilkenin dış ticarette, dâhilde alınan mali yükümlülüklere göre, farklı şekillerde uygulandığı görülmektedir. Ayrıca, dış ticarette yasallık ilkesine ek mali yükümlülükler bakımından istisna getirilmiştir. Anayasa'nın 167. maddesinin 2. fıkrasıyla getirilen bu istisna Anayasa'nın hazırlık aşamasında yer almamıştır. Milli Güvenlik Konseyi tarafından maddeye ikinci fıkra olarak son aşamada ilave edilmiştir. Bu şekilde Türk vergi sisteminde daha öncesinde bulunmayan yeni bir mali yükümlülük türü ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, bahse konu mali yükümlülüğün yürürlüğe konulma sebebinin ve diğer mali yükümlülüklerden farkının açıklanması gerekmektedir. Belirtilen durumlar çerçevesinde, verginin yasallığı ilkesinin dış ticarette uygulanma şeklinin analiz edilmesi önem arz etmektedir. Çalışma kapsamında, ulusal ve uluslararası literatür gözden geçirilmiştir. Bunun yanında, konuyu aydınlatıcı mahiyetteki mahkeme kararları incelenmiştir. Yapılan çalışma neticesinde, verginin yasallığı ilkesinin dış ticarette Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından verilen kararların da etkisiyle daha esnek bir biçimde uygulandığı görülmüştür. Bunun en önemli sebebini, dış ticaret yoluyla ekonomik kalkınmanın, verginin yasallığı ilkesine tercih edilmesi oluşturmuştur. Bu bağlamda, hem Anayasa'daki vergi sistemiyle uyuşmayan hem de lafzı itibariyle yürütme organına sınırsız vergilendirme yetkisi veren 167/2. madde yeniden gözden geçirilmelidir. Diğer yandan, yasallık ilkesinin dış ticarete yansıması bakımından ekonomik nedenlerden ziyade hukuki temel, başka bir deyişle 73. madde hükmü öncelenmelidir.
Özet (Çeviri)
In accordance with the principle of legality of tax; taxes, duties, fees and similar fiscal liabilities are imposed, amended and abolished by law. This principle stated in article 73 of the Constitution also valid to fiscal liabilities applied in foreign trade. However, it is seen that the principle is applied in foreign trade in different ways, with regard to the fiscal liabilities collected domestically. In addition, an exception has been made to the principle of legality in foreign trade in terms of additional fiscal liabilities. This exception introduced by the second paragraph of article 167 of the Constitution was not included in the preparation phase of the Constitution. It was added to the article by the National Security Council as the second paragraph at the last stage. Thus, a new type of fiscal liabilities emerged that did not exist before in the Turkish tax system. Therefore, it is necessary to explain the reason of imposition of the fiscal liability and its difference from other fiscal liabilities. It is important to analyze the way in which the principle of legality of tax is applied in foreign trade within the framework of the stated situations. National and international literature were reviewed within the scope of the study. In addition, court decisions that enlighten the subject were examined. As a result of the study, it has been seen that the principle of legality of tax is applied more flexible in foreign trade with the effect of the decisions given by the Constitutional Court. The most important reason for this is to be preferred of economic development through foreign trade to the principle of legality of tax. In this context, article 167/2, which not only does not comply with the tax system in the Constitution but also gives unlimited taxation power to the executive body concerning text of the law should be revised. On the other hand, in terms of the reflection of the principle of legality on foreign trade, the legal basis, in other words the provision of article 73, should be prioritized rather than economic reasons.
Benzer Tezler
- Anayasa mahkemesi kararlarında vergilendirme ilkeleri
The taxation principles in supreme court orders
TOLUNAY ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HukukSelçuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
PROF. DR. YAVUZ ATAR
- Verginin yasallığı ilkesi bağlamında Hazine ve Maliye Bakanlığının düzenleyici genel tebliğ çıkarma yetkisi
The authority of the ministry of treasury and finance to issue regulatory general communiqués within the context of the principle of legality of taxation
EREN BAŞEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BALCA ÇELENER
- Vergilendirme yetkisi ve verginin yasallığı ilkesi
Taxation power and principle of legality of taxation
SEMİH ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİ RİFAT ORTAÇ
- Evaluation of EC's authority to tax in view of the principle of legalily of taxation
Avrupa Topluluğu'nun vergilendirme yetkisinin verginin yasallığı ilkesi açısından değerlendirilmesi
TAHİR İRFAN BARLASS
