1876-1923 yılları arasında Anadolu sahasında yayımlanan dil bilgisi kitaplarındaki terimlerin karşılaştırması
Comparison of terms in grammar books published in Anatolian field between 1876-1923
- Tez No: 772562
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK ERGÖNENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Turkish language, Turkish language grammar, Grammar, Grammar terms
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 728
Özet
Bu araştırmanın amacı, belirlenen dil bilgisi kitapları çerçevesinde kelime türleri hususunda gramer terimlerini, onların işlevlerini belirlemek ve gramer terimlerini tanıklarla zenginleştirmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden tarama modelinin kullanıldığı çalışmada verilerin toplanması aşamasında doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmanın evreni, 1876-1923 yılları arasında yayımlanan dil bilgisi kitaplarıdır. Çalışmanın örneklemini ise belirlenen dil bilgisi kitaplarında yer alan terimler ve bu terimlerin işlevleri oluşturmaktadır. Bu bağlamda yirmi bir adet gramer kitabı ele alınmıştır. Dokümanlar yeni harflere aktarılmış dil bilgisi kitaplarından ve bu kitaplarla ilgili yazılmış makale ve tezlerden oluşmaktadır. Ayrıca geçmişle günümüz arasında köprü kurmak amacıyla çalışmanın kavramsal çerçeve bölümünde, Latin alfabesinin kabulünden günümüze kadar olan zaman içinde kaleme alınan çeşitli dil bilgisi kitaplarındaki terimler, işlev ve tanıklarıyla birlikte incelenmiştir. Araştırmanın veri analizinde kapsamlı bir içerik çözümlemesi yapılmıştır. Bulgular ve yorum bölümünde, incelenen dil bilgisi kitaplarında yer alan isim, sıfat, zamir, fiil, fiilimsi, zarf, edat, bağlaç ve ünlem gibi kelime türleriyle ilgili terimlere, bu terimlerin görevlerine ve terimlerle alakalı tanıklara yer verilmiştir. Terimler, ana başlık ve alt başlıklar hâlinde sistemli olarak incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda eserlerde dilin yapısının ve işleyişinin günümüzden çok uzak olmadığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Türk dili, Türk dili grameri, Dil bilgisi, Gramer terimleri.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the grammatical terms and their functions in terms of word types within the framework of the determined grammar books and to enrich the grammatical terms with examples. In the study where a qualitative research method and a screening model were used, the document review method was used at the data collection stage. The content of the study is the grammar books published between 1876 and 1923. The sample of the study consists of the terms contained in the specified grammar books and the functions of these terms. In this context, twenty one grammar books have been examined. The documents consist of grammar books translated into new letters and articles and theses written about these books. In addition, in the conceptual framework section of the study, in order to build a bridge between the past and the present, the terms, functions and examples in various grammar books written in the time from the acceptance of the Latin alphabet to the present were examined. A comprehensive content analysis was carried out in the data analysis of the research. In the findings and interpretation section, terms related to word types such as noun, adjective, pronoun, verb, verbal, adverb, preposition, conjunction and exclamation in the grammar books examined, the tasks of these terms and examples related to the terms are given. The terms have been systematically studied in the form of main headings and subheadings. According to the findings obtained from the study, it has been observed that the structure and functioning of the language in the works is not too far from the present day.
Benzer Tezler
- Kurak ve sıcak: Osmanlı coğrafya ders kitaplarında Orta Anadolu (1876-1923)
Dry and hot: Central Anatolia in Ottoman geopraphy textbooks (1876-1923)
MERVE NUR KARAGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAHYA ARAZ
- Türk parlamento sisteminde Diyarbakır milletvekilleri ve faaliyetleri (1920-1950)
Deputies and activities of Diyarbakır in Turkish parliamentary system (1920-1950)
YALÇIN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNEVER ESİN DAYI
- İmparatorluktan Cumhuriyete Mardin'de siyasi parti faaliyetleri (1914-1954)
From Empire to Republic political party activities in Mardin (1914-1954)
GÜLBAHAR YAPACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihBitlis Eren ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SALİH MERCAN
- 1876-1923 yılları arasında İstanbul'daki kütüphane imtiyaz sahipleri, kütüphaneleri ve katalogları
Library licensees, libraries and catalogues in Istanbul between 1876 and 1923
FATMA NUR UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET CANATAR