Geri Dön

Gerekçeli karar hakkı

Right to a reasoned decision

  1. Tez No: 772889
  2. Yazar: REŞAT ÇETİNKAYA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULKADİR YILDIZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

Adil yargılanma hakkı, hukukun üstünlüğüne bağlı demokratik toplumun temel değerlerini yansıtan bir haklar ve ilkeler bütünüdür. Mahkeme kararlarının gerekçeli olması ilkesi, verdiği kararlarda AİHM tarafından adil yargılanma hakkının bir unsuru olarak ortaya konulmuştur. Gerekçeli karar hakkı, kendi bir temel hak niteliği taşımasının ötesinde, temel hak ve özgürlüklerden gereken şekilde yararlanılmasını ve bunların korunmasını sağlayan en etkili güvencelerden birisidir. Gerekçeli karar hakkı, yargılama sürecini adil ve güvenli kılarak tarafların ve toplum bileşenlerinin hukuka olan güvenini perçinlemektedir. Yargı kararlarında rasyonel temellendirmeyi inşa eden, dava konusu bulgular ile hüküm arasındaki bağlantıyı sağlayan karar gerekçesidir. Makul, yasal ve yeterli gerekçe içeren mahkeme kararları, yargısal etkinliklerin verimliliğini arttırmaktadır. Tarafların iddialarının karşılanmadığı, esasa etki edecek nitelikteki delil ve bulguların değerlendirilmediği, belirsiz ve çelişkili ifadelerin kullanıldığı, temyiz makamının içselleştirdiği, yasal ifadelerin sürekli tekrarıyla oluşturulan, usulüne uygun tebliğ edilmeyen veya içeriğindeki bilgiye ulaşılamayan gerekçe ise hak ihlallerine yol açacaktır. Gerekçeli karar hakkı ihlalleri, mevzuat yetersizliğinden ziyade yargılama makamlarının uygulamalarından kaynaklanmaktadır. Gerekçeli karar hakkı konusunda hukuk uygulayıcılarındaki farkındalık düzeyini arttırmak önemlidir. Gerekçeli karar yazım yöntemlerine dair programların sıkılaştırılması, belge, kitap ve benzeri yayınlar hazırlayarak hâkimlere ulaştırmak, meslek içi eğitimleri yaygınlaştırmak ve uluslararası tecrübe aktarımı projelerine ağırlık vermek, uygulamadan kaynaklı yetersizliğin aşılması için atılabilecek akılcı adımlar olacaktır. Yargının iş yükünün dengeli dağılımı ve yargısal kurumların uygulama birliğine yönelik çalışmaları da sorunun çözümüne katkı sunacaktır.

Özet (Çeviri)

The right to a fair trial is a set of rights and principles that reflect the fundamental values of a democratic society based on the rule of law. The principle of reasoning of court decisions has been put forward by the ECtHR in its decisions as an element of the right to a fair trial. The right to a reasoned decision, beyond being a fundamental right, is one of the most effective guarantees that ensures the necessary enjoyment and protection of fundamental rights and freedoms. The right to a reasoned decision reinforces the trust of the parties and community components in the law by making the trial process fair and secure. It is the reasoning of the decision that builds the rational grounding in judicial decisions and provides the link between the findings in the case and the verdict. Court decisions that are reasonable, legal and contain sufficient justification increase the efficiency of judicial activities. The reasoning, where the claims of the parties are not met, evidence and findings that affect the merits are not evaluated, vague and contradictory statements are used, internalized by the appeal authority, created by the constant repetition of legal statements, not duly communicated or the information in its content cannot be accessed, will lead to violations of rights. Violations of the right to reasoned decision arise from the practices of the judicial authorities rather than the inadequacy of the legislation. It is important to increase the level of awareness among legal practitioners about the right to a reasoned decision. Tightening the programs for reasoned decision writing methods, preparing documents, books and similar publications and delivering them to judges, disseminating in-service training and focusing on international experience transfer projects will be rational steps that can be taken to overcome the inadequacy arising from implementation. The balanced distribution of the workload of the judiciary and the efforts of judicial institutions towards unity of practice will also contribute to the solution of the problem.

Benzer Tezler

  1. Adil yargılanma hakkının bir unsuru olarak gerekçeli karar hakkı ve hukuk davalarında bireysel başvuru uygulaması

    The right to a reasoned judgment as an element of the right to a fair trial and the individual application practice in civil cases

    İSMAİL DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED SAİD BİLAL

  2. İnsan hakları açısından gerekçeli karar hakkı ve hukuki argümantasyon

    Right to reasoned decision in terms of human rights and legal argumentation

    EREN DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeHacettepe Üniversitesi

    İnsan Hakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HARUN TEPE

  3. Temel bir insan hakkı olan adil yargılanmanın unsuru olarak gerekçeli karar hakkı

    Right of reasoned decision as an element of the fundamental human right to a fair trial

    ÖMER FARUK ATAGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukHacettepe Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN TAHSİN FENDOĞLU

  4. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla ortaya çıkan adil yargılanma hakkı kriterlerinin Türk idari yargılama hukuku açısından muhtemel ve gerçekleşen etkileri

    Actualized and probable effects of ECtHR' fair trial criterias on Turkish administrative jurisdiction law

    NURCAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN GÜLAN

  5. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları ışığında adil yargılanma hakkı

    The right to a fair trial in light of the decisions of the European Court of Human Rights and the decisions of the Constitutional Court

    ZEYNEP YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeHacettepe Üniversitesi

    İnsan Hakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HARUN TEPE