Şeyh Arslan Risâlesi ve Abdülganî en-Nâblusî'nin şerhi: Kavramsal bir inceleme
Sheikh Arslan's Epistle of Unity and the commentary of Abd al-Ghani an-Nabulusi: A conceptual study
- Tez No: 772971
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET NEDİM TAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
XI-XII. yüzyıllar arası Şam coğrafyasında yaşamış bir sûfi olan Şeyh Arslan tasavvuf tarihi literatüründe daha çok Risâletü't-tevhîd adlı metniyle tanınır. Söz konusu metin hacim bakımından küçüklüğüne karşılık XV. yüzyıldan itibaren pek çok defa şerhe konu edilmesiyle dikkat çeker. Şeyh Arslan tarikatların oluşmaya başladığı evrede yaşamış olan ve kendi döneminde belirli ölçüde sosyal etkinliği bulunan bir sûfîdir. Döneminin yerleşik tasavvufî anlatımlarına uygun bir üslûp benimsemesi onun biyografisi ile eseri arasında bir bütünlük ve süreklilik bulunduğunu gösterir. Bu çalışma Şeyh Arslan'ın hayatına ve dönemine ilişkin bir araştırma ve Risâletü't-tevhîd'in üslûp ve içerik özellikleri ile şerhleri ve neşirleri hakkında ayrıntılı literatür bilgisi sunma amacı taşımaktadır. Bu literatür bilgisine bağlı olarak Risâletü't-tevhîd şerhleri içerisinde kapsamı ve metni ele alışıyla dikkat çeken Abdülganî en-Nâblusî'nin (ö. 1143/1731) Hamretü'l-hân ve rennetü'l-elhân adlı şerhi merkeze alınarak risâlenin kavramsal yapısı incelenecektir.“Şeyh Arslan ve Risâletü't-tevhîd Üzerine Literatür Değerlendirmesi”başlıklı ilk bölüm Şeyh Arslan hakkındaki çalışmaları, Risâletü't-tevhîd şerhlerinin dökümünü, Risâletü't-tevhîd'in Türkçe tercüme ve şerhlerini, Risâletü't-tevhîd ve şerhlerinin neşirlerini konu etmektedir.“Şeyh Arslan'ın Muhiti ve Menkıbeleri”başlıklı ikinci bölüm Şeyh Arslan'ın yaşadığı dönemde Şam coğrafyasının durumunu, Şeyh Arslan'ın biyografisine ilişkin klasik kaynakları ve İbn Tolun'un (ö. 953/1546) katkılarını, Şeyh Arslan'ın hayatına ilişkin kayıtları ve menkıbeleri, Osmanlı döneminde Şeyh Arslan Zâviyesi'nin restorasyonu hakkındaki bilgileri ve Şeyh Arslan'ın nasihat niteliğindeki sözlerini ve şiirlerini içermektedir.“Nâblusî Şerhine Göre Risâletü't-tevhîd'in Kavramsal Yapısı”başlıklı üçüncü bölümde Abdülganî en-Nâblusî'nin Hamretü'l-hân ve rennetü'l-elhân adlı şerhi merkeze alınarak risâlenin kavramsal yapısı incelenmiştir.“Risâletü't-tevhîd'in Arapça Metni ve Çevirisi”başlıklı dördüncü bölüm ise risâlenin birimlere ayrılarak numaralandırılmış Arapça metni ile tercümesininden oluşmaktadır. Bu çalışma risâlesi dolayısıyla tasavvuf tarihinde kapsamlı bir birikimin ortaya çıkmasına kaynaklık eden Şeyh Arslan'ın gerek biyografisi ve kendi muhitine etkisi gerekse risâlesi dolayısıyla gündeme gelen kavramsal içerik hakkında alana katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Sheikh Arslan, a sufi who lived in Damascus between the 11th and 12th centuries, is mostly known for his text called Risalah al-Tawhid in the literature of Sufism. Although it has just a few paragraphs, there are various commentaries written since the 15th century for this work. Sheikh Arslan is a Sufi who lived in the period when the Sufi orders began to form and had a certain social activity in his own time. As he had suitable wording for the established Sufi narratives of his time, it shows that there is an entirety and continuity between his biography and his work. This study aims to present a research on the life and period of Sheikh Arslan and to present detailed literature information about the wording and content features of Risalah al-Tawhid and its commentaries and editions. Based on this knowledge of literature, the conceptual structure of the risalah will be examined by focusing on the commentary of Khamrah al-Han wa Rannah al-Alhan, belonging to Abd al-Ghani an-Nabulusi (d. 1143/1731), which draws attention to its scope and handling of the text among Risalah al-Tawhid's commentaries. The first section titled“Literature Review on Sheikh Arslan and Risalah al-Tawhid”covers the works about Sheikh Arslan, the commentaries of the Risalah al-Tawhid, the Turkish translation and commentaries of Risalah al-Tawhid, the publications of Risalah al-Tawhid and its commentaries. The second part titled“Sheikh Arslan's Neighborhood and its Tales”covers the state of Damascus during the period of Sheikh Arslan, classical sources about Sheikh Arslan's biography and the contributions of Ibn Tolun's (d. 953/1546), records and tales about Sheikh Arslan's life, information about the restoration of Sheikh Arslan's Lodges during the Ottoman period, and Sheikh Arslan's words and poems. In the third section titled“The Conceptual Structure of the Risalah al-Tawhid according to the commentary of Nabulusi”will be examined the conceptual structure of the risalah by focusing on Abd al-Ghanî an-Nabulusi's commentary called Khamrah al-Han wa Rannah al-Alhan. The fourth chapter titled“The Arabic Text of Risalah al-Tawhid and its Translation”consists of Arabic text of the risalah which divided into units and numbered and its translation. This study aims to contribute to the academic literature about the Sheikh Arslan's biography, his influence on his environment, and the conceptual content that came to the fore because of his risalah, who caused the emergence of a wide literature due to the risalah he wrote.
Benzer Tezler
- Zati Süleyman Efendi, Miftahü'l-mesa'il
Başlık çevirisi yok
ASUMAN OMAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TUNCA KORTANTAMER
- الدُّر ُّ الثَّمِنيشرح ُ الكَشْف ِ املبني برسالة التبينيفيمايتعلق بلفظة آمنيللشيخ مصطفىبن حممد الصفوي القلعاوي(دراسة وحتقيق)
Ed-dürrü's-semîn şerhu'ı-keşfi'l- mübîn bi-risâleti't-tebyîn fîma yeteallak bi-lafzati âmîn Mustafa es-Safevî el-Kaı'âvî (Dirase ve tahkîk)
MUHAMMED BEDRETTİN HATİP
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DilbilimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN ARSLAN
- Şâzelî tarikatı'nda mûsikî (Gaziantepli Şâzelî Şeyhi Hasan Arslan örneği)
Music in the Shazeli sect (The example of Shazeli Shaikh Hasan Arslan from Gaziantep)
YUSUF YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinHarran Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKPINAR
- Urfa'da yaşayan tarîkatlarda kadının yeri
Women's place in the sufism cults in Urfa
FATMA ZAF
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT ASKER KÜÇÜKKAYA