Ebeveyn sigara kullanımının pediatrik yaş grubunda erken aterosklerotik değişiklikler üzerine etkisi
Effect of parental smoking on early atherosclerotic changes in pediatric age group
- Tez No: 773091
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖYKÜ İSAL TOSUN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Ateroskleroz, ebeveyn sigara içiciliği, sigara, epikardiyal yağ dokusu, karotis intima media, Atherosclerosis, parental smoking, smoke, epicardial adipose tissue, carotid intima media
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
GİRİŞ: Gebelikte sigara içiciliğinin genetik yapı, beslenme durumu, yaş, cinsiyet, vücut kompozisyonu ve oranları, pubertal değişiklikler, yaşam tarzı, fiziksel aktivite, uyku saati ve çeşitli stres faktörleri ile birlikte çocukluk çağı obezite, diyabet ve kardiyovasküler hastalık riskini arttırdığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir(1,2). Ebeveyn sigara içiciliği pediatrik yaş grubunda metabolik sendrom gelişmesine aracılık edebilecek adipokin seviyelerinin artmasına yol açmaktadır. Ebeveyn sigara içiciliği ile artmış yüksek metabolik sendrom riski, leptin ve retinol bağlayıcı protein-4 dahil olmak üzere plazma adipokinlerindeki değişiklik ve azalmış adiponektin ve FGF21 ile ilişkilidir(3–5). Pasif sigara içiciliğinin çocuklarda hipertansiyon prevelansında artışa neden olduğu bazı çalışmalarda gösterilmiştir(2). Ateroskleroz çocukluk çağından itibaren başlayan yavaş ve kademeli gelişen bir süreçtir. Aterosklerozla ilgili tespit edilebilen ilk yapısal değişiklik Karotis İntima Media Kalınlığında (CIMT) artıştır (2). Epikardiyal yağ dokusu (EAT) ise kalp ve koroner arterlerin etrafında yerleşmiş, parakrin, vazokrin ve enflamatuvar etkilere sahip visseral bir yağ dokusudur. CIMT, karotid arter sertliği ve aortik nabız dalga hızı (PWV) çocuklar ve yetişkinlerde kardiyovasküler hastalık riskini değerlendirmek için kullanılan subklinik parametrelerdir. Bu parametreler, transtorasik ekokardiyografi ile nispeten basit ve invaziv olmayan bir şekilde ölçülebildiğinden büyük ölçekli popülasyon çalışmalarında kullanım için çok uygundur. AMAÇ: Çalışmamızda, ebeveyn sigara kullanımının erken aterosklerotik değişiklikler üzerine etkisini CIMT ve EAT ölçümlerini değerlendirilerek tespit edilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Anamnezde ebeveyn sigara içiciliği olan 6 ile 16 yaş arası 53 çocuk çalışma grubu ve anamnezde ebeveyn sigara içiciliği olmayan 53 çocuk kontrol grubu alındı. Tüm çocukların antropometrik ve kan basıncı ölçümleri değerlendirildi. Vücut kitle indeksleri hesaplandı. Hemogram, demir ve total demir bağlama kapasitesi, ferritin, vitamin B12 düzeyleri, 25-hidroksi vitamin D düzeyleri, açlık serum lipidleri, glukoz, insülin düzeyleri, insülin direnci ve tiroid fonksiyon testlerinin sonuçları incelendi. Elektrokardiyografik ve ekokardiyografik değerlendirmeleri yapıldı. Aortik PWV, sol ventrikül kitle indeksi, EAT kalınlığı, CIMT, IVSD, LVIDd, LVPWd, IVSs, LVPWs, KF ve EF değerlendirilmeleri yapıldı. Anamnez sırasında çocukların doğum tartısı, doğum haftası, annenin gebelikte sigara içiciliği (adet/gün), anne sütü alım süresi, annede gestasyonel diyabet varlığı, annenin gebelikte boy ve total tartısı öğrenilerek vücut kitle indeksi hesaplandı. Ebeveynlerin sosyodemografik özellikleri (akraba evliliği, ailede KKH öyküsü, ailede HT ve DM öyküsü, çalışma durumları, meslekleri, eğitim düzeyleri ve gelir düzeyleri) günde ne kadar sigara içtikleri, çocuğun yanında ne kadar sigara içildiği, evde sigara içilen alanların sıklıkla nereler olduğu ve çocukların günlük toplam uyku süreleri öğrenildi. BULGULAR: Ebeveyn sigara içiciliği olan grubunun EAT Kalınlığı (mm) ve CIMT (mm) ortalamaları ebeveyn sigara içiciliği olmayan grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu (her parametre için sırasıyla p=0,014, p=0,001). EAT kalınlığı (mm) değişkeni üzerinde çalışma ve kontrol gruplarının etkisini kontrol etmek üzere trigliserid (p=0,093), LDL (p=0,464) ve total kolesterol (p=0,737) kovaryet faktör olarak kullanıldı ve homojen olduğu görüldü. Çalışma ve kontrol gruplarının EAT kalınlığı (mm) değişkeni üzerinde trigliserid (p=0,123), LDL (p=0,303) ve total kolesterol (p=0,657) değişkenlerinin istatistiksel olarak anlamlı etki gözlenmezken, ebeveyn sigara içiciliği olan grubunun EAT kalınlığı (mm) ortalamaları ebeveyn sigara içiciliği olmayan grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu (p=0,009). CIMT (mm) değişkeni üzerinde çalışma ve kontrol gruplarının etkisi kontrol etmek üzere trigliserid (p=0,113), LDL (p=0,163) ve total kolesterol (p=0,119) kovaryet faktör olarak kullanıldı ve homojen olduğu görüldü. Çalışma ve kontrol gruplarının CIMT (mm) değişkeni üzerinde trigliserid (p=0,517), LDL (p=0,154) ve total kolesterol (p=0,307) değişkenlerinin istatistiksel olarak anlamlı etki gözlenmezken, ebeveyn sigara içiciliği olan grubunun CIMT (mm) ortalamaları ebeveyn sigara içiciliği olmayan grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu (p=0,007). Çalışma ve kontrol gruplarının günlük toplam uyku saati değerleri ile LV kitle, EAT Kalınlığı, CIMT, IVSD, LVIDd ve LVPWd değerleri arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı korelasyon gözlendi (her parametre için sırasıyla LV kitle değerleri ile r=-0,413 p=0,002, EAT kalınlığı değerleri ile r=-0,325 p=0,018, CIMT r=-0,484 p=0,0001, IVSD r=-0,308 p=0,025, LVIDd r=-0,290 p=0,035, LVPWd r=-0,285 p=0,038). Çalışma ve kontrol gruplarının anne sütü alma süresi ile IVSs değerleri arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı korelasyon gözlendi (r=0,364 p=0,007). Çalışma grubunun gebelikte sigara kullanımı varlığı dağılımları kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu (p=0,041). Çalışma ve kontrol gruplarının baba mesleği ve anne öğrenim durumu dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlendi (her parametre için sırasıyla p=0,017, p=0,049). Ebeveyn sigara içiciliği olan grubunda baba mesleğinde emekli ve işçi varlığı, anne öğrenim durumunda ise ilkokul varlığı ebeveyn sigara içiciliği olmayan grubundan yüksek bulundu. SONUÇ: Ebeveyn sigara kullanımının çocuk ve adölesan yaş gruplarında geleneksel aterosklerotik risk faktörlerinden bağımsız olarak CIMT ve EAT kalınlığında artışına neden olarak erken ateroskleroza yol açmaktadır. Erken aterosklerotik değişikliklerin gelişiminin önlenebilmesi amacıyla sigarasız ortamın yaygınlaştırılması ve toplumsal düzeyde ele alınması gereken çok önemli bir konudur.
Özet (Çeviri)
BACKGROUND: It has been shown in studies that smoking during pregnancy, genetic structure, nutritional status, age, gender, body composition and proportions, pubertal changes, lifestyle, physical activity, sleep time and various stress factors increase the risk of childhood obesity, diabetes and cardiovascular disease (1,2). Parental smoking causes an increase in adipokine levels that may mediate the development of metabolic syndrome in the pediatric age group. Changes in plasma adipokines, including increased leptin and retinol-binding protein-4, and decreased adiponectin and FGF21 are also associated, which may explain the association of parental smoking and increased metabolic syndrome (3-5). It has been shown in studies that passive smoking causes an increase in the prevalence of hypertension in children (2). Atherosclerosis is a slow and gradual process that begins in childhood. Increased Carotid Intima Media Thickness (CIMT) is the first detectable structural change associated with atherosclerosis(2). Epicardial adipose tissue (EAT) is a visceral adipose tissue located around the heart and coronary arteries, with paracrine, vasocrine and inflammatory effects. CIMT, carotid artery stiffness, and aortic pulse wave velocity (PWV) are subclinical parameters used to assess cardiovascular disease risk in children and adults. Because these parameters can be measured in a relatively simple and non-invasive manner by transthoracic echocardiography, they are well suited for use in large-scale population studies. OBJECTİVE: In our study, it was aimed to determine the effect of parental smoking on early atherosclerotic changes by evaluating CIMT and EAT measurements. MATERIALS AND METHODS: A study group of 53 children aged 6 to 16 years with parental smoking history and 53 children without parental smoking history were included in our study. Anthropometric and blood pressure measurements of all children were evaluated. Body mass indexes were calculated. Results of hemogram, iron and total iron binding capacity, ferritin, vitamin B12 levels, 25-hydroxy vitamin D levels, fasting serum lipids, glucose, insulin levels, insulin resistance and thyroid function tests were determined. Electrocardiographic and echocardiographic evaluations were performed. Aortic PW velocity, left ventricular mass index, EAT thickness, CIMT, IVSD, LVIDd, LVPWd, IVSs, LVPWs, CF and EF were evaluated. During the anamnesis, the birth weight of the children, the week of birth, the mother's smoking during pregnancy (piece/day), the duration of breastfeeding and the presence of gestational diabetes in the mother were questioned. Also body mass index was calculated by learning the height and weight of the mother during pregnancy. Sociodemographic characteristics of the parents (consanguineous marriage, family history of CHD, family history of HT and DM, employment status, occupation, education level and income level), how many cigarettes they smoke per day, how many cigarettes are smoked in the presence of the child, where smoking areas are frequent at home, and children's total daily sleep times were learned. RESULTS: The mean EAT Thickness (mm) and CIMT (mm) of the parental smoking group were found to be statistically significantly higher than the non-parental smoking group (for each parameter, respectively p=0.014, p=0.001). Triglyceride (p=0.093), LDL (p=0.464) and total cholesterol (p=0.737) were used as covariate factors to control the effect of study and control groups on the EAT thickness (mm) variable and it was found to be homogeneous. While there was no statistically significant effect of triglyceride (p=0.123), LDL (p=0.303) and total cholesterol (p=0.657) variables on the EAT thickness (mm) variable of the study and control groups, The mean EAT thickness (mm) of the parental smokers group was found to be statistically significantly higher than the non-smokers parental group (p=0.009). Triglyceride (p=0.113), LDL (p=0.163) and total cholesterol (p=0.119) were used as covariate factors to control the effect of study and control groups on the CIMT (mm) variable and it was found to be homogeneous. While there was no statistically significant effect of triglyceride (p=0.517), LDL (p=0.154) and total cholesterol (p=0.307) variables on the CIMT (mm) variable of the study and control groups, the CIMT (mm) averages of the parental smoking group were It was found to be statistically significantly higher than the non-smoking group (p=0.007). A negative statistically significant correlation was observed between the daily total sleep hour values of the study and control groups and the LV mass, EAT thickness, CIMT, IVSD, LVIDd and LVPWd values (for each parameter, respectively with LV mass values r=-0.413 p=0.002, EAT thickness values with r=-0.325 p=0.018, CIMT r=-0.484 p=0.0001, IVSD r=-0.308 p=0.025, LVIDd r=-0.290 p=0.035, LVPWd r=-0.285 p=0.038). A statistically significant positive correlation was observed between the values of how many months of breastmilk intake of the study and control groups and IVSs values (r=0,364 p=0,007). The distribution of the presence of smoking during pregnancy in the study group was found to be statistically significantly higher than the control group (p=0.041). A statistically significant difference was observed between the father's occupation and mother's educational status distributions of the study and control groups (for each parameter, respectively p=0,017, p=0,049). The presence of a retired and worker in the father's profession, and the presence of primary school in the educational status of the mother were found to be higher in the parental smokers group than in the parental non-smokers group. CONCLUSION: Parental smoking causes early atherosclerosis by causing an increase in CIMT and EAT thickness independent of traditional atherosclerotic risk factors in children and adolescents. In order to prevent the development of early atherosclerotic changes, the prevalence of a smoke-free environment is a very important issue that should be addressed at the societal level.
Benzer Tezler
- Tekrarlanan cinsel istismara maruz kalan ergenlerin bireysel ve ailesel risk faktörleri
Individual and familial risk factors of adolescents who are exposed to sexual revictimization
NİLÜFER KOÇTÜRK
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ BİLGE
- İntihar girişimi ile başvuran ergenlerin sosyodemografik özelliklerinin ve internet bağımlılığının değerlendirilmesi
Evaluation of sociodemographic characteristics and internet addiction of adolescents with suicide attempt
BETÜL KESER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SEVGİ AKOVA
- Çocukluk çağı kanserlerinde antenatal ve postnatal sigara maruziyetinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between antenatal and postnatal tobacco smoke exposure and childhood cancers
ADİL GÜZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURDAN TAÇYILDIZ
- The roles of parenting styles of the father, parental smoking, peer pressure and impulsivity in predicting cigarette use and addiction
Babanın ebeveynlik biçimi, anne-babanın sigara kullanımı, akran baskısı ve dürtüselliğin sigara kullanımı ve sigara bağımlılığı üzerindeki yordayıcı rolleri
BAŞAK AYGÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR TANYAŞ
- Tıp fakültesi öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanımı, internet bağımlılığı, patolojik kumar yaygınlığı ve risk faktörlerinin saptanması
Determination of prevalence and risk factors of smoking, alcohol and substance use, internet addiction, pathological gambling among medical students
HALİL İBRAHİM ÇOLAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEZAN BİLDİK
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ