Türkiye'nin 1945-1950 yılları arası ticaret anlaşmaları (Çekoslovakya, Yunanistan, Belçika-Lüksemburg ve Finlandiya)
Turkey's trade agreements between 1945-1950 (Czechoslovakia, Greece, Belgium-Luxemburg and Finland)
- Tez No: 773118
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HALİL TANIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Türkiye İkinci Dünya Savaşı'nın ardından uluslararası alanda yeni atılımlar gerçekleştirmekteydi. Genelde Batılı ülkeler ekseninde ilerleyen siyasi ilişkiler aynı zamanda iktisadi alanda kendi göstermekteydi. Savaş sonrası ekonomide dış ticarete önem veren Türkiye, ithalat ve ihracat sahasını genişletmek amacıyla pek çok ülkeyle ticaret anlaşmaları imzalamıştır. Bu çalışmada Türkiye'nin ticaret usulünü ve ödemelerin nasıl gerçekleşeceğini belirleyen ticaret, takas, protokol ve ödeme anlaşmaları tespit edilmiş, anlaşmalar çerçevesinde ithal ve ihraç edilen ürünler yıllara göre ürün kategorileri altında sınıflandırılarak incelenmiştir. Bu sınıflandırma, savaş sonrası önemli bir dönemi kapsayan 1945-1950 yıllar arasını ve Çekoslovakya, Yunanistan, Belçika-Lüksemburg ve Finlandiya ülkeleriyle sınırlandırılmıştır. Çalışmada elde edilen bilgilere TBMM tutanakları, TÜİK verileri, Devlet Arşivleri, basın arşivi, telif ve tetkik eserlerden ulaşılmıştır. Ulaşılan bilgi ve belgeler sonucunda Türkiye'nin 1945-1950 yılları arasında ithalat ve ihracat rakamları ile ihtiyaç duyduğu ürünlerin neler olduğu, ihraç ürünleri ile üretim faaliyetlerinin hangi alanlarda yoğunlaştığı; ithal ürünler ile hangi alanlarda üretim eksikliği yaşadığı ve ithal ettiği ürünlerin ülke içindeki kullanım alanlarının neler olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Buna göre Türkiye'nin 1945-1950 yılları arası dahil olduğu Marshall Planı çerçevesinde Çekoslovakya ile ticaretinde ithal ettiği tarım makinalarının tarımsal üretime katkı sağladığı ve yine Çekoslovakya'dan ithal edilen mensucatlar ile beraberindeki şapka taslaklarının, fötr şapkaların Türkiye'nin yakın geçmişinde yapılan şapka devrimi ile ülke içindeki ihtiyacı karşılama noktasında önem arz etmiştir. Yunanistan'dan ithal ettiği yapı malzemelerinin 1948'de başlayan yapılaşmaya ve yine Marshall Planı ile birlikte ulaşıma verilen önceliğe katkı sağlamıştır. Belçika'dan ithal edilen silah ve mühimmatların Truman Doktrini ile birlikte savunma sanayine verilen öneme, Finlandiya'dan ithal edilen ağaç, selüloz, kağıt hamuru ve çeşitli kağıtların ise yeni kurulan kağıt fabrikalarına ve 1950'den sonra basın yayın hayatının faaliyetlerinin gelişmesine kaynaklık etmişlerdir. Marshall Planı ile uygulamaya koyulan 1947 Türkiye İktisadi ve Kalkınma Planı çerçevesinde önem verilen ulaşım ağına ise hem Çekoslovakya'dan hem de Belçika'dan ithal edilen demiryolu malzemeleri ile kaynak transferi sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
After the Second World War, Turkey was making new breakthroughs in the international arena. Political relations, which generally progressed on the axis of Western countries, also showed themselves in the economic field. Turkey, which attaches importance to foreign trade in the post-war economy, signed trade agreements with many countries in order to expand its import and export area. In this study, trade, barter, protocol and payment agreements, which determine Turkey's trade method and how payments will be made, were determined, and the products imported and exported within the framework of the agreements were examined by classifying them under product categories according to years. This classification is restricted to Czechoslovakia, Greece, Belgium-Luxembourg and Finland between the years 1945-1950, which covers an important post-war period. The information obtained in the study was obtained from the minutes of the Grand National Assembly of Turkey, TURKSTAT data, the State Archives, the press archive, copyright and examination works. As a result of the information and documents obtained, the import and export figures of Turkey between 1945-1950 and the products it needs, in which areas the export products and production activities are concentrated; It has been found out in which areas there is a lack of production with the imported products and what the usage areas of the imported products are in the country. Accordingly, within the framework of the Marshall Plan, which Turkey was involved in between 1945-1950, agricultural machinery imported in trade with Czechoslovakia contributed to agricultural production, and the fabrics imported from Czechoslovakia, along with the accompanying hat drafts and fedora hats, have been associated with the hat revolution in Turkey's recent past. It has been important in meeting the need in the country. The construction materials imported from Greece contributed to the construction that started in 1948 and to the priority given to transportation with the Marshall Plan. Weapons and ammunition imported from Belgium became a source for the importance given to the defense industry together with the Truman Doctrine, wood, cellulose, pulp and various papers imported from Finland to the newly established paper mills and the development of the activities of the press after 1950. The transportation network, which was given importance within the framework of the 1947 Turkey Economic and Development Plan, which was put into practice with the Marshall Plan, was transferred with the railway materials imported from both Czechoslovakia and Belgium..
Benzer Tezler
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK
- 1946-1950 yılları arası Yeşil Antalya Gazetesi'nin basın ve yayın tarihindeki yeri ve önemi
The place and importance of the Green Antalya Newspaper between 1946-1950 in the history of press and publication
HATİCE DERYA ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN DEMİRCİOĞLU
- 1929-1980 arası dünya ekonomi krizlerinin, Türkiye ve diğer az gelişmiş ülkelerin kalkınma stratejilerine etkileri
Başlık çevirisi yok
CENGİZ YAVİLİOĞLU
- Lozan Konferansı sonrasında tasfiye edilen Fransız imtiyazları
French priviliges liquidated after Lausanne Conferance
YUSUF AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk İnkılap TarihiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN