19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde cülûs
Enthronement in 19th century Ottoman State
- Tez No: 773158
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALAADDİN YALÇINKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Cülûs, Veraset Sistemi, Modernleşme, Diplomasi, Ottoman Empire, Enthronement, Succession System, Modernization, Diplomacy
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Merasimler, Osmanlı Devleti gibi monarşi ile yönetilen devletler için bütünüyle müstakil bir öneme sahiptir. Merasimlerin başından sonuna kadar gerçekleştirilen ritüeller, hâkimiyetin temellerini gösterdiği ölçüde muhafazakârdır. Osmanlı sultanlarının cülûs törenleri de ekseriyetle selefleri nezdinde kabul görmüş siyasî ve dinî ritüellere bağlılıkla icra edilmiştir. Bununla birlikte bazı uygulamalar değiştirildiği gibi bazıları terk edilmiş ve yerine yeni uygulamalar ihdas edilmiştir. Ancak hızlı ve sürekli bir değişim söz konusu olmamıştır. Hukukî olarak mesnedi olmasa dahi genel teamülle sınırları zamanla belirlenmiş ve güçlendirilmiş uygulamaları ise değiştirmekten kaçınmışlardır. Özellikle son yüzyıla damgasını vuran tahtın vârisi meselesi ve bu mesele doğrultusunda gelişen olaylarda devlet ileri gelenlerinin tutumu teamüllere bağlılığın en güçlü örnekleri arasındadır. 19. yüzyıl, Osmanlı Devleti için asırlardır hüküm süren devlet geleneğinden kısmî bir değişimin izlerinin açıkça görüldüğü bir yüzyıldır. Bu yüzyılda devlet geleneğinin devamlılığını tespit edebilmede merasimler apayrı bir yer teşkil etmektedir. Bu süreçte yapılan merasimlerin icra edilmesinde görülen birtakım uygulamalar, Avrupalı devletlerle uyum sürecinde atılan mahirane adımların yansımasıdır. Belli bir noktaya kadar kabul gören bu uyumun dinamikleri Osmanlı Devleti tarafından belirlenmiştir. Bu tez çalışmasının ana hatlarını belirleyen başat gaye, 19. yüzyıl Osmanlı sultanlarının cülûs merasimlerinin icra edilmesinde, modernleşmeye uyum sürecinin nasıl ve ne şekilde sürdürüldüğünün incelenmesidir. Çalışma, Osmanlı sultanlarının merasimlerdeki geleneksel karakterini sorgulamak için ilk olarak geleneğin menşei hakkında gerekli bilgiyi vermiştir. Böylelikle devletin hâkimiyet esasları belirtilmiş ve bu esaslar cülûs merasimlerindeki iktidarın meşruiyetinin belirleyicileri üzerinden aktarılmıştır. 19. yüzyıla intikal eden geleneğin, bu yüzyılda nasıl bir değişiklikle karşılaştığı, Avrupa ile etkileşim de göz önünde bulundurularak değerlendirmeye alınmıştır. Bu bağlamda, cülûsun gerçekleşme süreci ve bu süreçteki uygulamaların yanında diplomatik münasebetlere hususî bir başlık açılmıştır. Böylelikle Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetini ilan ettiği ve siyasî açıdan büyük öneme sahip cülûs merasimlerinin özelinde törenler dolayısıyla gerçekleştirilen diplomatik ilişkilerin genel seyri de açığa çıkarılarak, gelecek çalışmalara katkı sağlaması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
The ceremonies have a completely independent significance for states governed by monarchy, such as the Ottoman Empire. The rituals performed from the beginning to the end of the ceremonies are conservative to the extent that they show the foundations of domination. The enthronement ceremonies of the Ottoman sultans were also performed with conformity to the political and religious rituals accepted by their predecessors. However, some applications have been changed and some have been abandoned and new applications have been created in their place. However, there has not been a rapid and continuous change. Even if it is not legally based, they have refrained from changing the general practice and the practices that have been defined and strengthened over time. Especially the issue of the heir to the throne, which has left its mark on the last century, and the attitude of the state notables in the events that have developed in line with this issue are among the strongest examples of adherence to customs. The 19th century was a century in which the traces of a partial break with the centuries-old state tradition for the Ottoman Empire were clearly seen. In this century, ceremonies constitute a completely different place in determining the continuity of the state tradition. Some of the practices seen in the execution of the ceremonies held in this process are the reflection of the skillful steps taken in the harmonization process with the European states. The dynamics of this harmony, which was accepted up to a certain point, were determined by the Ottoman Empire. The main purpose of this thesis is to examine how and in what way the process of adaptation to modernization was carried out in the execution of the enthronement ceremonies of the 19th century Ottoman sultans. This study first gave the necessary information about the origin of the tradition in order to question the traditional character of the Ottoman sultans in ceremonies. Thus, the principles of sovereignty of the state were stated and these principles were conveyed through the determinants of the legitimacy of the power in the enthronement ceremonies. The change that the tradition that passed to the 19th century encountered in this century was evaluated by considering the interaction with Europe. In this context, in addition to the process of realization of the enthronement and the practices in this process, a special title has been opened to diplomatic relations. Thus, it was aimed to contribute to the future studies by revealing the general course of the diplomatic relations carried out due to the ceremonies in particular of the enthronement ceremonies in which the Ottoman Empire declared its dominance and which were of great political importance.
Benzer Tezler
- Kümelenmenin gelişimi açısından dünden bugüne Kapalıçarşı kuyumculuk mesleğinin incelenmesi
Examination of the Grand Bazaar jewelry profession past to today in terms of the development of the cluster
BURAK AYDEMİR
- Mecmûa-ı Fünûn'a yansıyan Tanzimat Dönemi eğitim anlayışı
The understanding of education in the Tanzimat Era as reflected in the mecmûa-i Fünûn (Journal)
BÜŞRA KILIÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH DEMİREL
- Kitapçı Arakel'in yayın katalogları
Bookseller Arakel's publishing catalogs
BARIŞ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BibliyografyaHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. DİLEK YALÇIN ÇELİK
- 798 numaralı Temettuat Defterine göre Kırşehir mahalle ve köylerinin Müslüman ahalisi (transkripsiyon ve değerlendirme)
Muslim people of Kirşehir neighborhoods and villages according to Temettuat Book no. 798 (transcription and evaluation)
LÜTFİYE ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSER YARDIM
- 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde okul öncesi eğitim
Pre-school education in 19th century Ottoman Empire
NİLÜFER OLTU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYTULLAH KAYA