Milli Eğitim Müdürlükleri ve kamu okullarında görev yapan yöneticilere göre Kraliçe Arı Sendromu
Queen Bee Syndrome, according to Directorates of National Education and administrators who served in public schools
- Tez No: 773242
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ RIZA ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Günümüzde kadınlar yasaların onlara vermiş olduğu haklar doğrultusunda hayatın her kademesinde erkeklerle birlikte bulunmaktadır. Bu nedenle, özellikle eğitim, sağlık, işgücü ve sosyal yaşam alanlarında yirminci yüzyıla oranla kadınların, sayıca kayda değer artan varlığından bahsedebiliriz. Ancak bu varlık yönetici pozisyonlarına çıkıldıkça eşit olmayan erişim engeline dönüşmektedir. Bu erişim engeli bazen daha genç hemcinsine mesleki terfie ulaşmada yardıma isteksiz üst pozisyondaki kadınlar yöneticiler“kraliçe arılar”tarafından konulmaktadır. Kraliçe arı tanımlaması 1970'lerden bu yana; üst yönetim kademesine ulaştıktan sonra diğer kadınlara yabancılaşan dolayısıyla onların ilerlemesini engelleyen kadın yöneticiler için kullanılmaktadır. Ülkemizde eğitimin alt basamaklarında çoğunluk oluşturarak bulunmasına rağmen yönetim kademesinde benzer sayıda bulunamayan kadın yöneticilerin durumunun arka planındaki sebepleri irdeleme hedefinden yola çıkılan bu araştırmanın amacı; Milli Eğitim Müdürlükleri ve kamu okullarında görev yapan yöneticilerin, kraliçe arı sendromuna ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmaya konu olan kraliçe arı sendromu davranışına bilimsel açıdan anlam kazandıran sosyal kimlik teorisi çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturmaktadır. Nitel bir araştırma olan çalışmada, temel yorumlayıcı desen kullanılmış olup veriler yöneticilerin kişisel görüş ve deneyimlerini öğrenmeye bağlı hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu çerçevesinde yüz yüze yapılan görüşmelerle elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunda amaçlı örnekleme türlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme stratejisi kullanılmış, bu doğrultuda 20 erkek, 20 kadın olmak üzere il milli eğitim kadrosunda görev yapan 40 yönetici ile görüşülmüştür. Elde edilen veriler MAXQUDA 2020 nitel analiz programı aracılığıyla içerik analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda ulaşılan bulgular; eğitimde yönetici olma kararı, eğitim kovanında kraliçe arı algısı ve eğitim yönetiminde kadın yönetici sorunsalı olmak üzere 3 tema bu temalara ilişkin alt temalar üzerinden açıklanıp yorumlanmıştır. Yönetim içindeki kadınlara yönelik yönetici görüşlerini içeren araştırma sonucunda; kadınları otoriter ve baskıcı, toplumsal davranış olarak alışılagelmiş cinsiyetine bağlı beklentiler dışında tanımlanmaktadır. Genel olarak kraliçe arı sendromu'nun varlığına işaret edilmektedir. Sosyal kimlik ayrımcılığı ve çalışma yaşamı içindeki rekabete dayalı oluşan sosyal karşılaştırma davranışlarından doğan düşünceler sendromu destekler niteliktedir. Kadın yönetici sayısının az olmasındaki etken kadının yaşadığı sosyal rol karmaşası olarak belirlenmiştir. Eğitim yönetiminde temsil sorununu iyileştirmek adına örgütsel ve toplumsal alanda düzenlemelerin yapılması gerekliliği ortaya çıkan sonuçlardandır. ANAHTAR KELİMELER: Eğitim Yönetimi, Kraliçe Arı Sendromu, Sosyal Kimlik Kuramı.
Özet (Çeviri)
Today, women are with men at every stage of life in line with the rights given to them by the law. For this reason, we can talk about the significant increase in the number of women compared to the twentieth century, especially in the fields of education, health, workforce and social life. However, this entity turns into an unequal access barrier as the executive positions rise. This barrier of access is sometimes imposed by the“queen bees”of senior female managers who are unwilling to help their younger fellow on the career ladder. Queen bee identification since the 1970s; It is used for female managers who become alienated from other women after reaching the senior management level and thus hinder their progress. The aim of this research, which aims to examine the reasons behind the situation of female administrators who can not be found in a similar number in the management level although they constitute the majority in the lower stages of education in Turkey; The aim of this study is to examine the opinions of the administrators working in the National Education Directorates and public schools on the Queen Bee Syndrome. Social identity theory, which gives scientific meaning to the behavior of Queen Bee Syndrome, which is the subject of the research, constitutes the conceptual framework of the research. In the research, which is a qualitative research, the basic interpretive qualitative design was used and the data were obtained through face-to-face interviews within the framework of a semi-structured interview form prepared based on learning the personal views and experiences of the managers. Maximum diversity sampling strategy, one of the purposeful sampling types, was used in the study group of the research, and in this direction, 40 administrators, 20 male and 20 female, working in the provincial national education staff were interviewed. The obtained data were subjected to content analysis through the MAXQDA 2020 qualitative data analysis program. Findings obtained as a result of the analysis; 3 themes, namely the decision to become an administrator in education, the perception of the queen bee in the education hive, and the problem of female administrators in education administration, were explained and interpreted through the sub-themes related to these themes. As a result of the research that includes the views of managers on women in management; women are defined as authoritarian and oppressive, social behavior outside of the usual gender-based expectations. In general, the presence of queen bee syndrome is indicated. The thoughts arising from social comparison behaviors based on social identity discrimination and competition in working life support the syndrome. The factor in the low number of female managers was determined as the social role confusion experienced by women. The necessity of making arrangements in the organizational and social field in order to improve the representation problem in education administration is one of the results. KEY WORDS: Educational Administration, Queen Bee Syndrome. Social Identity Theory.
Benzer Tezler
- Okul yönetiminde veriye dayalı karar verme ve mesleki işbirliğinin akademik başarı ile ilişkisi
The relationship between data-informed decision making in school management, teacher collaboration, and academic achievement
BURCU TOPTAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN
- İlköğretim okullarında güven kültürü ve önyargı ile ilişkisi
The culture of trust in elementary schools and its relationship with prejudice
ÇETİN ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BALCI
- İşletmelerde staj yapan meslek lisesi öğrencilerine staj yaptıkları kurumların mesleki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma
A research for the determination of the professional effects of institutions on students of professional high schools undergoing training at establishments
NAİLE ÖZGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiDavranış Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İLHAN ERDOĞAN
- Eğitim kurumlarında toplam kalite yönetiminin uygulanması: Bağcılar İbni Sina Anadolu Lisesi örneği
Başlık çevirisi yok
FUAT BİLİCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT ÇİNKO