Geri Dön

Meslek yüksekokulu öğrencilerinin istihdam edilebilirlik, kariyer kararı öz yeterliği ve insan sermayesi algıları arasındaki ilişkiler

The relationships between vocational school students' perceptions of employability, career decision self-efficacy and human capital

PDF İndir

  1. Tez No: 774138
  2. Yazar: EMRAH KOÇAK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYHAN URAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Eğitim ve Öğretim, Teknik Eğitim, Economics, Education and Training, Technical Education
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Bu araştırmada, meslek yüksekokulu öğrencilerinin algılarına göre kariyer kararı öz yeterlikleri ile istihdam edilebilirlikleri arasındaki ilişkide insan sermayesi düzeylerinin moderatörlük (düzenleyicilik) rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Mersin Üniversitesi'nin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulunda 2021-2022 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan ikinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Evrenin tamamına ulaşılabileceği düşünülerek ayrıca bir örneklem belirlenmemiştir. Buna göre evren, 662 ikinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada Kariyer Kararı Öz Yeterliği Ölçeği, İstihdam Edilebilirlik Algısı Ölçeği ve İnsan Sermayesi Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Ölçme araçları aracılığıyla elde edilen veriler, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson korelasyon analizi ve yol analizi teknikleriyle incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre katılımcıların istihdam edilebilirlik algıları, kariyer kararı öz yeterlikleri ve insan sermayesi algıları“katılıyorum”,“kısmen katılıyorum”ve“kendime oldukça güvenim var”düzeylerinde gerçekleşmiştir. Ayrıca katılımcıların istihdam edilebilirlik algıları çalışma durumları, okudukları okul türü ve gelecekte bekledikleri tahmini yıllık gelir değişkenine göre; insan sermayesi algıları cinsiyetleri, çalışma durumları, okudukları okul türü ve gelecekte bekledikleri tahmini yıllık gelir değişkenine göre; kariyer kararı öz yeterliği algıları ise çalışma durumları, okudukları okul türü, ailelerinin tahmini yıllık gelir ve gelecekte bekledikleri tahmini yıllık gelir değişkenine göre farklılaşmaktadır. Bununla birlikte, istihdam edilebilirlik, insan sermayesi algısı ve kariyer kararı öz yeterliği arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu bulgulanmıştır. Gerçekleştirilen yapısal model sınamalarında ise öncelikle kariyer kararı öz yeterliği ve insan sermayesi algısının istihdam edilebilirlik algısının pozitif yönlü ve anlamlı yordayıcıları olduğu ortaya çıkmıştır. Sonrasında yapılan moderatörlük çözümlemesinde ise kariyer kararı öz yeterliği ile insan sermayesi algısından elde edilen etkileşim teriminin modeldeki moderatörlük etkisinin istatistiksel olarak anlamlı ve negatif katsayılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum, ayrı ayrı pozitif yönlü yordayıcılık sonucuna ulaşılan kariyer kararı öz yeterliği ile insan sermayesi algısının etkileşimlerinin antagnonistik (karıştırıcı) etkileşim yarattığı bulgusunu ortaya koymaktadır. Bu bulgu, araştırmanın moderatör değişkeni olarak kurgulanan insan sermayesi algısı arttıkça, kariyer kararı öz yeterliğinin istihdam edilebilirlik üzerindeki etkisinin azaldığına işaret etmektedir. Bu durumun nedenlerine ilişkin olarak daha derin bir kavrayış sağlayabilmek adına araştırmanın farklı çalışma grupları üzerinde farklı araştırma yöntemleri ile de gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Ayrıca öğrencilerin kültürel etkinliklere katılımının artırılmasına yönelik olarak uygulamaların hayata geçirilmesi, uygulamalı öğrenme dönemlerinin (staj) yapısı, niteliğini ve parasal getirilerini artırmak suretiyle çalışmayan öğrencilerin gelişimlerinin desteklenmesi ve araştırmanın boylamsal veriler toplanarak da gerçekleştirilmesi öneriler arasında yer almaktadır.

Özet (Çeviri)

In this study, it was aimed to examine the moderation (regulatory) role of human capital levels in the relationship between career decision self-efficacy and employability according to the perceptions of vocational school students. The universe of the research consists of second-year students studying at Mersin University's Vocational School of Health Services, Vocational School of Social Sciences and Vocational School of Technical Sciences in the 2021-2022 academic year. Considering that the entire universe can be reached, a separate sample was not determined. Accordingly, the universe consists of 662 second grade students. Career Decision Self-Efficacy Scale, Employability Perception Scale and Human Capital Perception Scale were used in the research. Data obtained through these measurement tools were analyzed using descriptive statistics, independent sample t-test, one-way analysis of variance, Pearson correlation analysis and path analysis techniques. According to the research findings, the employability perceptions, career decision self-efficacy and human capital perceptions of the participants were at the levels of“agree”,“partially agree”and“I have a lot of confidence in myself”. In addition, the employability perceptions of the participants differ according to their working status, the type of school they attend, and the estimated annual income they expect in the future; human capital perceptions differ according to their gender, employment status, type of school they attend and the estimated annual income they expect in the future. Moreover, perceptions of career decision self-efficacy differ according to their working status, the type of school they attend, the estimated annual income of their families and the estimated annual income they expect in the future. However, it has been found that there are positive and significant relationships between employability, human capital perception and career decision self-efficacy. In the structural model tests carried out, it was revealed that career decision self-efficacy and human capital perception were positive and significant predictors of employability perception. In the moderator analysis made afterwards, it was found that the interaction term obtained from career decision self-efficacy and human capital perception in the model was statistically significant and had a negative coefficient. This situation reveals the finding that the interactions of career decision self-efficacy and human capital perception, which have separately positive predictive results, create an antagonistic (confusing) interaction. This finding indicates that the effect of career decision self-efficacy on employability decreases as the perception of human capital, which is constructed as the moderator variable of the research, increases. In order to provide a deeper understanding of the reasons for this situation, it is recommended that the research be carried out on different study groups with different research methods. In addition, it is recommended to implement practices to increase students' participation in cultural activities, to support the development of non-working students by increasing the structure, quality and monetary returns of applied learning periods (internship), and to carry out the research by collecting longitudinal data.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    890932

    Eğitim ve istihdam ilişkisi bağlamında meslek yüksekokullarının beşerî sermaye sağlama kapasitesi

    The capacity of vocational schools to provide human capital in the context of the relationship between education and employment

    EDA ÇARIKCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEYZİ ULUĞ

  2. Tez No

    778112

    Üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçları, geleceğe ilişkin tutumları ile algılanan gelecekteki istihdam edilebilirlik arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between the psychological needs of university students and their attitudes to the future and their perceived future employability

    MERVE GÜL KOÇAKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN BARBAROS YALÇIN

  3. Tez No

    300627

    Investigating stakeholders' perceptions of employability factors: Evidence from a vocational college in Nevşehir

    Paydaşların istihdam edilebilirlik faktörlerine ilişkin algılarının incelenmesi: Nevşehir?de bir meslek yüksekokulu örneği

    YELDA SARIKAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyal Politika Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HANİFE AKAR

  4. Tez No

    599816

    Meslek yüksekokulu öğrencilerinin meslek edinme ve istihdam süreçlerindeki bazı problem alanları doğrultusunda incelenmesi

    The views on vocational school students some problem areas in occupationonal employment processon

    NERGİZ AYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ŞEKER

  5. Tez No

    461308

    Yapısal Eşitlik Modeli ile meslek yüksekokulu öğrencilerinin iş bulma kaygılarına yönelik ölçek geliştirme: Bolu ili örneği

    Scale development oriented to employment apprehension of the students in vocational schoolswith the Structural Equation Modeling: Bolu city example

    HASAN SALTUK DURAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İşletmeAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULHAMİT EŞ

Geri Dön