Algılanan ebeveyn reddi ve borderline kişilik bozukluğu inançları arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığı ve öfkenin aracı rolü
The mediating role of rejection sensitivity and anger in the relationship between perceived parental rejection and borderline personality disorder beliefs
- Tez No: 775509
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BUKET ÜNVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Amaç: Bu çalışmanın temel amacı toplum örnekleminde algılanan ebeveyn reddi ile borderline kişilik bozukluğu (BKB) inançları arasında reddedilme duyarlılığı ve öfkenin aracı rolünün incelenmesidir. Aynı zamanda katılımcıların BKB inançlarına dair bulgularının bazı sosyo-demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesi de araştırmanın amaçlarından biridir. Yöntem: Araştırma 18-72 yaş arası 550 katılımcı ile yürütülmüştür. Araştırmanın amacı doğrultusunda Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Yetişkin Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği/Kısa Form, Yetişkin Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği-Sürekli Öfke alt ölçeği ve Kişilik İnanç Ölçeği/Kısa Türkçe Formu-BKB alt ölçeği aracılığıyla katılımcılardan online olarak veri toplanmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre algılanan anne reddi ile reddedilme duyarlılığı, öfke ve BKB inançları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Benzer olarak algılanan baba reddi ile reddedilme duyarlılığı ve BKB inançları arasında; BKB inançları ile reddedilme duyarlılığı ve öfke arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ancak, algılanan baba reddi ile öfke arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ek olarak BKB inançlarının bazı sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaştığı görülmüştür. Process ile yapılan aracı etki analizi sonucuna göre algılanan anne ve baba reddi ile BKB inançları arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolünün bulunduğu görülmüştür. Ancak, algılanan anne ve baba reddi ile BKB inançları arasındaki ilişkide öfkenin aracı rolünün bulunmadığı raporlanmıştır. Sonuç: Araştırmada BKB boyutsal perspektiften ele alınarak işlevsiz kişilik inançlarının ölçümü ile incelenmiş ve toplum örneklemi ile yürütülen geçmiş çalışmaların sınırlı sayıda olmasından dolayı mevcut araştırma ile literatüre katkı sağlandığı düşünülmektedir. Elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışıldıktan sonra mevcut araştırmanın sınırlılıklarına yer verişmiştir. Son olarak gelecekte yapılacak çalışmalar için de önerilere değinilmiştir.
Özet (Çeviri)
Objective: The main purpose of this study is to examine the mediating role of rejection sensitivity and anger between perceived parental rejection and borderline personality disorder (BPD) beliefs in a community sample. At the same time, it was also examined whether the findings of the participants' BPD beliefs differed according to socio-demographic characteristics. Methods: The research was conducted with 550 participants between the ages of 18-72. Considering the purpose of the research, Socio-Demographic Information Form, Adult Parental Acceptance-Rejection Scale/Short Form, Adult Rejection Sensitivity Scale, Trait Anger and Anger Expression Scale and Personality Belief Scale/Short Turkish Form were used. Results: According to the results of research, a positive relationship was found between percieved maternal rejection with rejection sensitivity, anger and BPD beliefs; perceived paternal rejection with rejection sensitivity and BPD beliefs; also, BPD beliefs with rejection sensitivity and anger. However, there was no significant relationship between percieved paternal rejection and anger. In addition to these, it was observed that BPD beliefs differed according to specific socio-demographic variables. As a result of the mediating effect analysis conducted with Process, a mediating role of rejection sensitivity was found between perceived maternal and paternal rejection with BPD beliefs. However, no mediator role of anger was found between perceived maternal and paternal rejection with BPD beliefs. Conclusion: BPD was examined from a dimensional perspective and examined by measuring dysfunctional beliefs, and it is thought that the present study contributed to the literature due to the limited number of previous studies conducted with a community sample. The results obtained were discussed in the light of the literature, the limitations of the research and suggestions for future studies were mentioned.
Benzer Tezler
- Israrlı takip ile yetişkin ebeveyn kabul-ret algısı arasındaki ilişkide kişilik bozukluklarının aracı rolü
The mediator role of personality disorders on the relationship between stalking and parental acceptance-rejection
BETÜL ÇELEBİ DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Adli Tıpİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YEŞİM CAN
- The relationship between perceived parental rejection and internalizing behaviors: Moderating role of sensory processing sensitivity and gender
Algılanan ebeveyn reddi ve içe yönelim problemleri arasındakı ilişkiler: Duyusal duyarlılık ve cinsiyetin düzenleyici rolleri
BİLGE ONURSAL ÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAZAK BERUMENT
- Perceived parental rejection and psychological well-being in emerging adulthood: Moderator role of reflective functioning
Algılanan ebeveyn reddi ve beliren yetişkinlikteki psikolojik iyi olma hali: İçsel değerlendirme işlevselliğinin moderatör rolü
GİZEM DAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN SOHTORİK İLKMEN
- Algılanan ebeveyn kabul-reddi ve koşullu öz-değer arasındaki ilişki ve öz-şefkatin aracı rolü
Relationship between parental acceptance perception and contingencies of self-worth and madiating role of self-compassion
ARZU TATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAltınbaş ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜL KOÇYİĞİT
- Examining the role of perceived parental acceptance-rejection and self-differentiation on emerging adults' interpersonal problems
Algılanan ebeveyn kabul-reddi ve benlik ayrımlaşmasının beliren yetişkinlerin kişilerarası problemleri üzerindeki rollerinin incelenmesi
İLAYDA BÜYÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN KOÇAK