Farkındalık temelli psikoeğitim programının ergenlerin dikkat kontrol ve farkındalık düzeylerine etkisi
The effect of the mindfulness-based psychoeducation program on attention control and mindfulness levels of adolescents
- Tez No: 776689
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Bu çalışma ile araştırmacı tarafından geliştirilen Farkındalık Temelli Psikoeğitim Programı'nın lise öğrencilerinin dikkat kontrol ve farkındalık düzeylerine etkisininin incelemesi ve katılımcıların program deneyimlerinin ve programla birlikte katılımcılarda meydana gelen değişikliklerin neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, karma yöntem desenlerinden iç içe desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, Solomon Dört Grup Desen kullanılmış; programın kalıcılığını test etmek için ise izleme testi uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, her grupta (Deney 1-2 ve Kontrol 1-2) 10 katılımcı olmak üzere toplam 40 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, deney gruplarına 8 oturum ve 7 atölye çalışmasından oluşan Farkındalık Temelli Psikoeğitim Programı çevrim içi olarak uygulanmıştır. Veri toplama araçları olarak, Dikkat Kontrol Ölçeği, Çocuk ve Ergenler için Bilinçlilik Ölçeği, Kişisel Bilgi Formu, Oturum Değerlendirme Formu, Program Genel Değerlendirme Formu ve Yarı Yapılandırılmış Bireysel Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, Dikkat Kontrol Ölçeği'nin lise öğrencileri üzerinde geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Verilerin analizinde yüzde ve frekans dağılımları, 2x2 gruplar arası ANOVA, Wilcoxon testleri kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen nicel bulgular, ön test etkisi kontrol edildiğinde deney gruplarındaki ergenlerin, kontrol gruplarındaki ergenlere göre dikkat kontrol ve farkındalık düzeylerinin arttığını göstermektedir. Araştırmanın nitel boyutundan elde edilen bulgular kapsamında, programa katılan ergenler dikkat kontrol ve farkındalık düzeylerinin arttığını, duygularını düzenleme, kendilerini tanıma, öz güven, iyimserlik, etkili iletişim kurma düzeylerinde iyileşme olduğunu, daha az yargılayıcı olduklarını, daha farkındalıkla ders çalıştıklarını, ders çalışmaya daha fazla motive olduklarını ve programın akademik başarılarına katkı sağladığını belirtmişlerdir. Araştırma bulguları ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
With this study, it was aimed to examine the effects of Mindfulness-Based Psychoeducation Program developed by the researcher on attention control and mindfulness levels of high school students and to determine the program experiences of the participants and the changes that occured in the participants with the program. In the study, the embedded design, one of the mixed method designs in which quantitative and qualitative data are used together, was used. In the quantitative dimension of the research, the Solomon Four Group Design was used. A follow-up test was conducted to test the persistence of the program. The study group of the research consists of 40 high school students with 10 participants in each group (2 experimental and 2 control groups). In the study, the Mindfulness Based Psychoeducation Program consisting of 8 sessions and 7 workshops was applied online to the experimental groups. Attention Control Scale, Child and Adolescents Mindfulness Measure, Personal Information Form, Session Evaluation Form, Program General Evaluation Form and Semi-structured Individual Interview Form were used as data collection tools. Within the scope of the research, the validity and reliability study of the Attention Control Scale was conducted on high school students. In the analysis of data percentage and frequency distributions, 2x2 intergroup ANOVA, Wilcoxon tests were used. Qualitative data of the research were analyzed by content analysis method. The quantitative findings obtained from the study showed that when the pre-test effect was controlled, the attention control and mindfulness levels of the adolescents in the experimental groups increased compared to the adolescents in the control groups. Within the findings obtained from the qualitative dimension of the research, the adolescents who participated the programme stated that their attention control and mindfulness levels increased and there were improvements in their levels of regulating emotions, self-knowledge, self-confidence, optimism, and effective communication. The participants stated that they were less judgmental; they studied with more awareness, they were more motivated to study and program contributed to their academic success after the program. The research findings were discussed within the framework of the related literature and suggestions were presented.
Benzer Tezler
- Ergenlerde duygu farkındalığı ve duygu düzenleme: Duygu farkındalığının yordayıcı rolünün ve Ters-Yüz filmi temelli psikoeğitim programının etkililiğinin incelenmesi
Emotion awareness and emotion regulation in adolescents: Investigation into the role of emotion awareness as a predictor and the effectiveness of the psychoeducation program based on the movie 'Inside Out'
SEVİL ÜNAL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM KARAIRMAK
- Bilinçli farkındalık temelli psikoeğitim programının ergenlerin akıllı telefon bağımlılığı ve öz düzenleme becerileri üzerindeki etkisi
The effect of mindfulness based psychoeducation program on adolescents' smartphone addiction and self regulation skills
MERT BİLAL AVADOS
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İZZET PARMAKSIZ
- Bilinçli farkındalık temelli psikoeğitim programının ergenlerin bilinçli farkındalık ve problemli çevrim içi oyun oynama düzeylerine etkisi
The effect of mindfulness-based psychoeducation program on adolescent' mindfulness and problematic online gaming
SEYHAN BEKİR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ GÜLTEKİN
- Bilinçli farkındalık temelli psikoeğitim programının ergenlerin mantık dışı inançlarına, negatif duygulanımlarına ve zorba davranışlarına etkisi
The effect of mindfulness-based psychoeducation program on adolescents' irrational beliefs, negative affects and bullying behaviors
ATAKAN YİĞİT
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET GÜLAÇTI
- Transaksiyonel analize dayalı çatışma çözme ve arabuluculuk psikoeğitim programının ergenlerin ve ebeveynlerinin çatışma çözme stiline etkisi
Effect of conflict resolution and mediation psychoeducational program based on transactionalanalysis on conflict resolution style of adolescents and their parents
SERAP YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH CAMADAN