Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının (AYKEP) çocukların farklılıklara saygı ve empati becerilerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of Anti-Bias Education Program (AYKEP) on the skills of respect for diversity and empathy of children
- Tez No: 776769
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA TEZEL ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 261
Özet
Bu araştırmada 60-72 aylık çocuklara yönelik hazırlanan Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının farklılıklara saygı ve empati becerilerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma karma yöntem araştırmalarından müdahale desenine göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden deney grubunda 15, kontrol grubunda 15 olmak üzere 60-72 aylık toplam 30 çocuk, deney grubu öğretmeni ve 15 ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Genel Bilgi Formu”,“Farklılıklara Saygı Ölçeği”,“Çocuklar İçin Empati Ölçeği”, Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programı'na İlişkin“Öğretmen Görüşme Formu”ve“Ebeveyn Görüşme Formu”kullanılmıştır. Araştırma sürecinde deney grubundaki çocuklara 10 hafta süresince haftada üç gün Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programı uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde, tematik analiz tekniği ve frekans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bulgularında Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının deney grubunda yer alan çocukların Farklılıklara Saygı Ölçeği cinsiyet, aile ve sosyal yaşam, engel, farklı kültürel geçmiş ve farklılıklara saygı toplam puan alt boyutlarında ve Çocuklar için Empati Ölçeği toplam puanında son test lehine anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Bu sonuç Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının çocukların farklılıklara saygı ve empati becerilerinin gelişimi üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Uygulamadan dört hafta sonra yapılan kalıcılık testi sonucunda programın etkisinin devam ettiği görülmüştür. Araştırmanın nitel bulgularında öğretmen ve ebeveynler programın çocukların farklılıklara saygı ve empati becerilerini olumlu yönde etkilediğini belirterek araştırmanın nicel bulgularını destekler yönde görüş belirtmişlerdir. Ayrıca hem öğretmen hem de ebeveynler Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının çocukların özgüven, duygularını ifade, sosyalleşme, akran ilişkileri, iş birliği, paylaşma gibi sosyal duygusal becerilerini geliştirdiğini bildirirken; ebeveynler programın yaratıcı düşünme, dikkat, problem çözme vb. bilişsel becerilere; kendini ifade, sözcük dağarcığını geliştirme gibi dil gelişim becerileri üzerinde de katkıları olduğunu belirtmişledir. Araştırma sonucunda Ayrımcılık Karşıtı Eğitim Programının sadece çocuklar üzerinde değil öğretmen ve ebeveynler üzerinde de olumlu etkileri olduğu; ebeveynlerin farklılıklara saygıya ilişkin farkındalık, ön yargıları gözden geçirme gibi kişisel gelişim; çocukla kaliteli zaman geçirme, çocuk ebeveyn ilişkisi gibi öğretmenin ise mesleki ve kişisel gelişimine çeşitli katkıları olduğu belirlenmiştir. Son olarak öğretmen ve ebeveynlerin programla ilgili herhangi bir eleştirilerinin olmadığı; bu tür eğitim programlarının belirli aralıklarla tekrarlanması, yetişkinler için de benzer programların planlanması ve öğretmen yetiştirme programlarında bir ders olarak yer alması gerektiği yönünde görüş bildirdikleri görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the effect of the Anti-Bias Education Program prepared for 60-72 months old children on respect for differences and empathy skills. The research was carried out according to the intervention pattern of mixed method research. The study group of the research consisted of a total of 30 children aged 60-72 months, 15 in the experimental group and 15 in the control group, attending private pre-school education institutions affiliated to Ankara Provincial Directorate of National Education, experimental group teachers and 15 parents.“General Information Form”,“Respect for Differences Scale”,“Empathy Scale for Children”,“Teacher Interview Form”and“Parent Interview Form”regarding the Anti-Bias Education Program were used as data collection tools in the research. During the research process, an Anti-Bias Education Program was applied to the children in the experimental group three days a week for 10 weeks. Mann Whitney U Test and Wilcoxon Signed Rank Test were used in the analysis of the quantitative data of the study. Thematic analysis technique and frequency analysis were used in the analysis of qualitative data. In the quantitative findings of the study, it was observed that there were significant differences in favor of the posttest in the total score sub-dimensions of the Respect for Differences Scale gender, family and social life, disability, different cultural background and respect for differences, and the total score of the Empathy Scale for Children of the children in the experimental group of the Anti-Bias Education Program. This result showed that the Anti-Bias Education Program was effective on the development of children's respect for diversity and empathy skills. As a result of the permanence test performed four weeks after the application, it was observed that the effect of the program continued. In the qualitative findings of the study, teachers and parents stated that the program affected children's respect for differences and empathy skills in a positive way and expressed their opinions in support of the quantitative findings of the study. In addition, both teachers and parents reported that the Anti-Bias Education Program improved children's social-emotional skills such as self-confidence, expressing their feelings, socializing, peer relations, cooperation and sharing; parents the program needs creative thinking, attention, problem solving, etc. cognitive skills; They also stated that they contributed to language development skills such as self-expression and vocabulary development. As a result of the research, it was determined that the Anti-Bias Education Program had positive effects not only on children but also on teachers and parents; personal development such as parents' awareness of respect for differences, reviewing prejudices; It has been determined that the teacher has various contributions to the professional and personal development of the teacher, such as spending quality time with the child and the child-parent relationship. Finally, teachers and parents did not have any criticism about the program; It was seen that they expressed their opinion that such training programs should be repeated at regular intervals, similar programs should be planned for adults, and that it should be included as a lesson in teacher training programs.
Benzer Tezler
- Ülke içi yerinden edilenlerin deneyimleri ve psikososyal gereksinimleri
Experiences and psychosocial needs of internally displaced persons
BERHUDAN ŞAMAR
- Queer ve feminist pedagojiler temelinde Ankara'da lise öğretmenleri üzerine bir araştırma
A research on the high school teachers in Ankara in the context of Queer and feminist pedagogies
MELTEM ŞİMŞEK AKSİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHU SUMBAS YAVAŞOĞLU
- Öğretmen adaylarında çokkültürlü ve ayrımcılık karşıtı farkındalığın geliştirilmesi: Bir model önerisi
Developing multicultural and anti-bias awareness in pre-service teachers: A model proposal
ŞADİYE CAN GÜL
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE CANAN DURMUŞOĞLU
PROF. DR. NESLİHAN GÜNEY KARAMAN
- Obezitede imaja bağlı ayrımcılık ve sosyal hizmet
Image discrimination and social work in obesity
NACİYE KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyal Hizmetlerİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK İPEK
- Baskı ve ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet çerçevesinde sosyal hizmet öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi: Ankara örneği
Determining the attitudes of social work students about gender roles in the framework of anti-pression and discrimination social work: Ankara case
SERPİL KALKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyal HizmetAnkara ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELAHAT DEMİRBİLEK