حاشية محمد مصلح الدين اللاري (1571م/979 هـ) على تفسير البيضاوي ( سورة الفاتحة )دراسة وتحقيق
Muhammed Musleh al-Din al-Lari (V. 979)، Hâşiye 'alâ Tefsîri'l Beyzâvî - adlı yazma eserinin incelenmesi (Fâtiha Suresi)
- Tez No: 777132
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YACOUB
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: el-Lârî hâşiyesi, Fâtiha sûresi, Muslihiddin, Beydâvî Tefsiri, Hāshiya al-Lari, Surah al-Fatiha, Musleh al-Dīn, Tafsir al- Baydāwī
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Bu araştırmada, önemli bir ilmî eser olan“Kadı Beydâvî Tefsiri üzerine Muslihiddîn el-Lârî Hâşiyesi / Fâtihâ Sûresi”ele alınmaktadır. Muslihiddîn, IXX ve XX. Yüzyıl Osmanlı âlimlerinden biridir. Hâşiyesinde, Kadı Beydâvî'nin tefsirindeki açıklamalara şerh ve izahat yapmış, bu amaçla çok sayıda lügat, belagat, fıkıh, usûl ve kelam kaynağı kullanmıştır. Genellikle rey ile tefsir yöntemini esas almakla birlikte kimi zaman Kur'an-ı Kerîm ayetleri, hadis-i şerifler, sahâbe ve tâbiin sözleri ile delil göstermeyi esas alan me'sûr ile tefsir yöntemiyle bütünleştirmiştir. Bu hâşiyeyi diğer hâşiyelerden ayıran özelliği, Muslihiddin el-Lârî'nin Fâtiha sûresinin meselelere ve konularından ele almadık hiçbir şey bırakmamış olmasıdır. Eskilerin dediği gibi, ilmin şerefi malumun şerefiyle bilinir. Bu eserinde müellife yardımcı olan husus, samimi gayreti, güzel niyeti ve pek çok meselede görüşünü beyan ederken izah ettiği nice incelikli sözler ve güçlü deliller içeren zengin kaynaklarla dolu derin ilmidir. Bu araştırma iki ana bölüme ayrılmıştır. Birinci bölüm, Kadı Beydâvî'nin hayatının özetine ayrılmış, daha sonra Muslihiddîn el-Lârî'nin kişisel ve ilmi hayatına ışık tutulmuştur. Bu bağlamda doğum yeri ve yaşadığı dönem açıklanmış, yetişmesi, ailesi, ilmi seyahatleri, hocaları, talebeleri, üstlendiği vazifeler, ahlakı, alimlerin ona övgüleri ve vefatı anlatılmıştır. Daha sonra günümüze ulaşmayan kayıp eserleri, el yazmaları ve baskıları izah edilmiştir. İkinci bölümde ise müellifin el yazmasına ilişkin sunum yöntemi, titiz düzeni, takriri ve meseleleri açıklarken, şerh ve izahat yaparken kültürel mirası kullanma biçimi ele alınmış, daha sonra başlığı ve müellifin nesebi tespit edilerek el yazmasının tarifi yapılmış ve esas alınan el yazması nüshaların niteliği ile tahkik ve talik yöntemi açıklanmıştır. Tahkik edilen metin üzerinde son derece titiz bir çalışma yürütülmüş, tevsik ve tespit sürecinde çok sayıda kaynak ve referansa başvurulmuştur. Kur'an ayetleri, Nebevî hadisler ve alimlerin sözleri tahriç edilmiş, farklı lafızlar ayrıştırılmıştır. Yine kişiler, ıstılahlar ve yer isimleri tanımlanmış, ifade şeklindeki zorluk ve terkipteki karışıklıktan kaynaklanan kapalı metinler daha açık yorumlanmaya çalışılmıştır. Böylece kültürel mirasa hizmet edecek, araştırmacıları tatmin edecek bir çalışma ortaya çıkarmaya çalışılmış, araştırmanın sonuç bölümünde de elde edilen en önemli sonuçlara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research deals with an important scholarly work,“Hāshiya of Musleh al-Dīn al-Lārī on Qāḍī Baydāwī's Tafsīr / Sūrah al-Fātihā”. Musleh al- Dīn al-Lārī is one of the Ottoman scholars of the IXXth and XXth centuries. In his hāshiya, he commented and clarified the explanations in Qadi Baydawi's tafsīr, and for this purpose, he used many sources of vocabulary, rhetoric, jurisprudence, methodology, and theology. Although he generally adopted the method of tafsīr by opinion, while he sometimes integrated the method of tafsīr with the based on narrations based on verses of the Holy Qur'ān, hadīths, sayings of the Companions and Tābiin. What distinguishes this commentary from other commentaries is that Musleh al-Dīn al-Lārī has left nothing untouched from the issues and topics of Surah al-Fatiha. As the ancients say, the honor of knowledge is known by the honor of known. What helped the author in this work was his sincere effort, good intentions, and his deep knowledge, which comes from full of rich sources that contain many beatiful sayings and strong proofs, which he explained while expressing his opinion on many issues. This study is divided into two main sections. The section part is devoted to a summary of Qadi Baydawī's life and then sheds light on Musleh al-Dīn al- Lārī's personal and scholarly life. In this context, the place of his birth and the period in which he lived are explained, his upbringing, his family, his scholarly travels, his teachers, his students, the duties he undertook, his ethics, the praises of scholars for him, and his death are described. Then his lost works that have not survived to the present day, as well as his manuscripts and editions are explained. In the second section, the author's method of presentation of the manuscript, his meticulous organization, his reporting, and his use of cultural heritage in explaining, commenting on, and clarifying issues are discussed, then the manuscript is described by determining the title and the author's lineage, and the nature of the manuscript copies taken as basis and the method of verification and commenting are explained. A meticulous study was carried out on the text and a large number of sources and references were consulted in the process of authentication and identification. Qur'anic verses, Prophetic hadiths, and the sayings of scholars were analyzed and different words were distinguished. Also people, terms and place names have been defined, and unclear texts due to difficulty in expression and confusion in composition have been tried to be interpreted more clearly. Thus, an attempt has been made to produce a study that will serve the cultural heritage and satisfy the researchers, and finally the most important results obtained are included in the conclusion section of the research.
Benzer Tezler
- التجديد في الفقه إلاسالمي من منظور د. وهبة الزحيلي د. جمال عطية د. محمد العوا دراسة مقارنة وتقييم
İslam Hukuku'nda tecdit arayışları Vehbe Zühayli, Cemal Atiyye ve M. Selim Avva örneği
NAWZAD SALAM IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZDEMİR
- 'Muhammed El-Mudurni'nin Nüzhetü'n-Nazar Haşiyesi'nin tahkik ve değerlendirmesi (Başlangıç-sahih hadis arası)
(حاشية محمد المدرني على نزهة النظر تحقيق و دراسة (من البداية إلى الحديث الصحيح
MOHAMMED ABDULATEEF
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL ABDULLAH AYDIN
- حاشية محمّد أمين بن صدر الدّين الشَّرواني (1036ه /1626م) على تفسيرِ أَنوارِ التَّنزيل وأَسرارِ التَّأويل لسورةِ الفاتحةِ دراسةً وتحقيقاً
Haşiyetü Tefsîr-i Sûreti'l-Fâtihati alâ Envâri't-Tenzil li Muhammed Emin Sadriddin eş-Şirvânî dirâseten ve tahkîkân
ZEYAD HUSHAM MUSTAFA MUSTAFA
- Muhammed B. Sâlim El-Hafnî'nin (Ö. 1181/1767) Hâşiye Alâ Hâşiyeti'l-Hafîd Alâ Muhtasarı't-Taftazâni Alâ Telhîsi'l-Miftâh Li'l-Kazvînî isimli eseri (Haber-i İsnâd bölümünden kitabın sonuna kadar) Tahkîk-Araştırma-Analiz
حاشية محمد بن سالم الحفني (ت.1181/ 1767) على حاشية الحفيد على مختصر التفتازاني على تلخيص المفتاح للقزويني( من مبحث أحوال الإسناد الخبري إلى آخر الكتاب) دراسة وتحقيقاً
HÜSEYİN ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU
- (حاشية محمد بن سالم الحفني (1181هــ)على حاشية الحفيد على مختصر التفتازاني على تلخيص المفتاح للقزوينيمن بداية الكتاب إلى مبحث صدق الخبر وكذبه)دراسة وتحقيقاً
Muhammed b. Sâlim el-Hafnî'nin (Ö. 1181) Hâşiye alâ âşiyeti'l-hafîd alâ Muhtasarı't-Taftazâni alâ Telhîsi'l-Miftâh li'l-kazvînî isimli eseri (Kitabın başından habarin doğru ve yalan olması konularına kadar) araştırma analiz
BEYZANUR SAĞIR
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU