Ahmet Rıfat Efendi's Mir'âtü'l-Mekâsid: The possibility of a Sunni Bektaşiyye in the nineteenth century
Ahmet Rıfat Efendi'nin Mirâtü'l Mekâsid'i: On dokuzuncu yüzyılda Sünni bir Bektaşilik ihtimali
- Tez No: 778504
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERİN TERZİOĞLU SEZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu tez, bir Bektaşi aydını olan Ahmet Rifat Efendi tarafından 1875 yılında kaleme alınan Mirâtü'l Mekâsid fî Def'i'l Mefâsid adlı esere odaklanmaktadır. Bektaşi tarikatı, Osmanlı İmparatorluğu'na damgası vurmuş olan, Yeniçeri ocağı ile yakın bağlara sahip olan, heterodoks ve Sünni olmayan yönelimi ile biliniyordu. Ancak Mirâtü'l Mekâsid'de müellif Sünni bir Bektaşiliği anlatmaktadır. Bu eserde Bektaşi tarikatı, diğer Sünnî tarikatlardan farkı olmayan bir tarikat olarak tasvir edilmektedir. Özellikle yazarın Nakşibendi tarikatının Halidi kolu ile Bektaşi tarikatını bir araya getirme çabaları göze çarpmaktadır. Neden Ahmet Rıfat Efendi Bektaşileri bu şekilde tasvir etmiştir? Bu tez, bu sorunun cevabının 19. yüzyılda Bektaşilerin karşı karşıya kaldığı yeni zorluklarda yattığını iddia etmektedir. 1826 yılı itibariyle Yeniçeri Ocağı ile beraber Bektaşi tarikatı da kaldırılmış ve birçok Bektaşi tekkesi yıkılmış veya Nakşibendi şeyhlerine devredilmiştir. Ancak yaşanan tüm bu aksiliklere rağmen Bektaşi tarikatı ayakta kalabilmiş ve yavaş yavaş toparanabilmiştir. Bununla birlikte, Bektaşilere yönelik saldırılar durmamıştır. 1875 yılında Harputlu İshak Hoca, Bektaşi tarikatına karşı bir çalışma kaleme almıştır. Bu tez, Ahmet Rıfat Efendi'nin bu ve benzeri saldırılara karşı eserini kaleme aldığını ve Bektaşilerin lehine bir polemik yaratmayı amaçladığını savunmaktadır. Bektaşilik'in yaşaması için gerekli olan birtakım şartlar ve tavizler 19. yüzyıl sonu Osmanlı dünyasında varlığını sürdürmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the work Mir'âtü'l-Mekâsid fî Def'i'l Mefâsid, which was written by a Bektaşi intellectual, Ahmet Rıfat Efendi in 1875. Although the Bektaşi order left its mark on the Ottoman Empire and had a long-standing association with the Janissary corps, it was also known for its heterodox and non-Sunni orientation. Yet, in Mir'âtü'l-Mekâsid, the author describes a Sunni Bektaşiyye. In this work, the Bektaşi order is represented as a Sufi order that was no different from the other Sunni Sufi orders. In particular, the author's efforts to bring together the Halidi branch of the Nakşibendi order and the Bektaşi order stand out. Why did Ahmet Rıfat Efendi represent Bektaşis in this way? This thesis argues that the answer to this question lies in the new challenges faced by Bektaşis in the nineteenth century. In 1826, the Bektaşi order was abolished along with the Janissary corps and many Bektaşi lodges were destroyed or given over to Nakşibendi sheikhs. Despite these setbacks, however, the Bektaşi order could survive and gradually recuperated. Yet, the attacks on the Bektaşis did not cease. In 1875, Harputlu Ishak Hoca penned a polemical work against the order. This thesis argues that Ahmet Rıfat Efendi penned his work in response to this and similar attacks and aimed to create. The necessary conditions and concessions for the Bektaşi order continue to exist in the late 19th-century Ottoman world.
Benzer Tezler
- Ahmet Rıfat Efendi'nin ahlâk anlayışı
Ahmet Rıfat's ethics
İSMİHAN SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÇETİNTAŞ
- Modern Türk tiyatrosuna geçişte Ahmet Mithat Efendi'nin tiyatroları
The Theatres of Ahmet Mı̇that Efendi in The Transition to Modern Turkish Theatre
SERDAR KARABIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN ŞAHİN
- Mecmûa-i Fünûn dergisi ( İnceleme, tahlilî fihrist ve seçilmiş metinler )
The journal of Mecmûa-i Fünûn ( Analyses, short summeriesof the contents and selected texts )
ENGİN SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENVER OKUR
- Nevzad-ı Musıki'de bulunan ilk beş makamın metin çalışması
Başlık çevirisi yok
LÜTFİYE ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiGüzel Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. DR. NEVZAD ATLIĞ
- Didaktik bir tür olarak tanzimat edebiyatında fabl
Fable as a didactic literary genre in tanzimat literature
GÜLDEN VİCİR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN