Queer translation of non-literary texts as activism in Turkey
Türkiye'de aktivizm olarak edebiyat dışı metinlerin queer çevirisi
- Tez No: 778559
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENAZ CENGİZ, DOÇ. DR. MÜGE IŞIKLAR KOÇAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 458
Özet
Bu doktora tezi, Kaos GL (1994-2022) dergisindeki edebiyat dışı çeviri queer metinlerin, terminolojik tartışmaların ve Kaos GL ile akademik bir dergi olan Kaos Q+ (2014-2022) bünyesinde çalışan aktivist çevirmenlerden elde edilen bilgilerin incelenmesiyle, queer çalışmaları ve aktivizminde çeviri ve çevirmenlerin rolünü araştırmaktadır. Edebiyat dışı metinler, bilhassa çeviriler,1990'lı yılların başında, cinsellikleri normatif olmayan kişileri bir araya getirmiş, onları toplumsal değişim için motive etmiş, queer aktivizim ve politika konusunda bilgi aktarmış ve üretmiştir. 2000'li yıllarda queer metinlerin çevirisi hızla artmış ve bu trend birçok yayınevi, akademik dergilerin özel sayıları ve akademi tarafından da takip edilmiştir. Ancak, bu araştırmanın ortaya çıkardığı üzere, söz konusu kapsamlı bilgi aktarımı, üretimi ve dolaşımı içerisinde çeviri ve çevirmenlerin rolü hem aktivizm bağlamında hem de queer politikada gözardı edilmiştir. Bu kapsamda, mevcut çalışma Türkiye bağlamında çeviri, queer ve aktivizmi bir araya getiren literatürdeki boşluğu tamamlamayı amaçlamaktadır. Bu doktora tezi, aktivist çevirmenler tarafından çevirilerde yapılan müdahaleler ile terminolojik ve kuramsal tartışmaları eleştirel bir şekilde çözümleyerek, aktivist çevirmenlerin cinsellikleri normatif olmayan kişilere baskı ve ayrımcılık yapan ve onları ötekileştiren kamusal anlatının hegemonyasına direndiğini ve karşı anlatı inşa ederek bu anlatıyı ters yüz ettiğini iddia etmektedir. Bu çalışma ayrıca Türkçede edebiyat dışı queer literatürün oluşturulmasında ve dolayısıyla“akademide queer”olarak kavramsal bir anlatının ortaya çıkmasında da çevirinin failliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation explores the role of translation and translators in queer scholarship and activism in Turkey through analysis of the translated non-literary queer texts, terminological discussions in Kaos GL magazine (1994-2022), and the first-hand accounts of the activist translators from Kaos GL and Kaos Q+ academic journal (2014-2022). In the early 1990s, non-literary texts, particularly translations, served as a tool to bring people with non-normative sexualities together, motivate them for social change, transfer and produce knowledge on queer activism and politics. In the 2000s, translation of queer texts flourished, and this trend has been followed by several publishing houses, special issues of journals, and academia. However, this research has revealed that in this massive knowledge transfer, production, and circulation, the role of translation and translators is completely ignored not only in the activist context but also in queer politics. In this scope, the present study intends to fill the lacuna in the literature converging translation, queer and activism in the Turkish context. Critically analyzing the interventions in translations performed by the activist translators and the terminological and theoretical discussions, this dissertation asserts that the activist translators resist and subvert the hegemony of the public narrative oppressing, marginalizing, and discriminating people with nonnormative sexualities by constructing a counter-narrative. This dissertation also manifests the agency of translation in the formation of a non-literary queer literature in Turkish, which thereby led to the emergence of a conceptual narrative: Queer in academia.
Benzer Tezler
- A sociological approach to feminist translation practices in Turkey: The case of feminist websites
Türkiye'deki feminist çeviri pratiklerine sosyolojik bir yaklaşım: Feminist websiteleri örneği
AYŞE SAKİ DEMİREL
Doktora
İngilizce
2020
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Kutb'un Hüsrev ü Şirin'inde niteleme sıfatları
Attributive Adjectives in Kutb's Hüsrev ü Şirin
DİLAN BAŞBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR TOKAY
- Community dissolution: pursuing the absence of elder LGBTQ people in Turkey
Topluluğun ayrışması: Türkiye'de LGBTQ yaşlıların görünmezliğinin izini sürmek
BERKANT ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
SosyolojiBoğaziçi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EVA- MARIE DUBUİSSON
- LGBT+ bireylerin yaşam doyumu, psikolojik sağlamlık, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin ebeveyn kabulüne ve yaşam becerilerine göre incelenmesi
A study on the life satisfaction, resilience, depression, anxiety, and stress levels of LGBT+ individuals according to parental acceptance and life skills
DÜŞÜM BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA YÜKSEL ŞAHİN
- Translated queer fiction in Turkish: A comparative study on Turkish translations of Patricia Highsmith's Carol: The Price of Salt
Türkçeye çevrilmiş kuir eserler: Patricia Highsmith'in Carol: The Price of Salt eserinin Türkçe çevirileri üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
KEMAL ATA KARGI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNEM BOZKURT